Yarışma Projeleri

Adana Büyükşehir Belediyesi Ziyapaşa Mahallesi Mimar Sinan Parkı Kesimi Kentsel Tasarım Ulusal Proje Yarışması

Tarih: Mart 2008
Satınalma (Özgür Bingöl-İlke Barka-Emre Savga-Tuba Türkmen-Berna Göl)


Proje Müellifi
Özgür Bingöl (Ekip Başı - Y. Mimar)
İlke Barka (Y. Mimar)
Emre Savga (Mimar)
Tuba Türkmen (Mimar)
Berna Göl (Mimar)

Kentsel Yeşil Alan Sisteminin Değerlendirilmesi
Adana kenti, Seyhan Nehri boyunca nehrin her iki yakasında kuzey-güney doğrultusunda uzanan bir yeşil alan sistemine sahiptir. Bu sistemin korunması ve güçlendirilmesi projenin makro ölçekli hedefleri arasındadır. Bununla birlikte, bu kuzey-güney doğrultulu yeşil sistemin doğu-batı yönünde kentin ve özellikle batı yönünde yoğun yapılı çevrenin içine nüfuz edecek şekilde geliştirilmesi ve kentsel bir yeşil koridor oluşturulması önerilmektedir. Bu sayede kentin yeşil alanları ile yapılı çevrenin arasında organik bağın kurulması, işlevsel, mekansal, görsel sürekliliğin ve eko-sistemsel bütünlüğün sağlanması mümkün olacaktır.

Kentin içinde geniş ve atıl bir alan olarak duran, valiliğe kadar uzanan demiryoluna ait arazi ve doğusunda bulunan ASKİ’ye ait arazi batı yönünde geliştirilecek kentsel açık yeşil alan sistemi için büyük önem taşımaktadır. Bu anlamda yapılacak üst ölçekli bir müdahale yarışma alanının kente entegrasyonu içinde önem taşımaktadır. Nitekim demiryollarına ait arazi aşılması güç bir sınır olarak kentin kuzeyi ile güneyi (Jansen Planı doğrultusunda gelişen bölge) arasında yaşanan kopuşun temel nedenidir. Söz konusu alan üzerinde yer alan istasyon ve ana demiryolu hattının işlevlerine devam etmesi, bununla birlikte diğer unsurların demiryolu ile ilişkili olacak şekilde şehrin çeperinde konuşlandırılması önerilmektedir. Alanın bir ağaçlandırma projesi ile birlikte endüstri arkeolojisi kapsamında endüstri ve teknoloji parkı olarak kente kazandırılması, alan içinde yer alan demiryollarına ait mevcut özellikli yapıların bilim ve teknoloji müzesi, kültür merkezi ve ticari birimler gibi kullanımlara uygun olarak yeniden işlevlendirilmesi hedeflenmektedir.

Mimar Sinan Parkı Tasarım İlkeleri
Günümüzde kent parkları, çeşitli işlevleri barındıran önemli tasarım alanları haline gelmiştir. Parklar, yoğun nüfusun ve baskın yapılanmış çevrenin olduğu kent dokularında, yaşam kalitesi, kentsel yenileme, dönüşüm, sürdürülebilirlik ve kent kimliği açısından önemli tasarım öğeleri; kentsel yeşil alan sisteminin önemli parçaları olarak ele alınmaktadır.

Proje alanı içinde yer alan Mimar Sinan Parkı, konumu itibarı ile kuzey-güney ekseninde yer alan yeşil sistemin önemli bir parçasıdır. Park halihazırda yoğun bir ağaç dokusuna sahiptir. Projede bu mevcut ağaç dokusu korunmuş ve yer yer eklenen yönlendirici ağaç dizileri ile güçlendirilmiştir.

Park içindeki aktiviteler tek bir merkez etrafında düzenlenmek yerine parkın tamamına yayılan bir nitelikte yorumlanmıştır. Peyzaj-yapı karakterinde ve avlulu şekilde çözümlenen yapılar bir omurga üzerinde konuşlandırılarak farklı odak noktalarını oluşturmaktadır. Çatıları ve yan düzlemleri peyzaj yüzeyleri olarak değerlendirilen avlulu yapıların çevrelerinde yapı etkisi göstermemesi ve park içinde yapay peyzaj unsurları olarak algılanmaları tasarımın hedefleri arasında yer almaktadır. Bununla birlikte parkın güney ucunda yüksek bir kule-yapı kente ait bir nirengi noktası oluşturacak ve batısında düzenlenen cami ve meydan ile ilişkili bir şekilde projede önerilmiştir.

100. Yıl Bulvarı ile park arasındaki sınır sorunu mevcut kotlardan yaralanılarak düzenlenen şev yüzeyi ile çözümlenmiştir. Şev yüzeyi, doğal bir mekansal eşik olarak park düzenlemesinin önemli bir öğesi kabul edilmiştir. Servis amaçlı kullanımların dışında tüm araç sirkülasyonu ve otoparklar bu şevin üst kotunda bulvar tarafında yer alması öngörülmüştür.

Parkın batısında yer alan Ziyapaşa Mahallesi ve ASKİ arazisi alanın tasarımında belirleyici bir rol oynamıştır. Mevcut kotlardan da yaralanılarak park ve bu iki bölge arasında bağlantı 100. Yıl Bulvarı altında düzenlenen üç büyük yer altı geçidi ile kurulmuştur.

Parkın Seyhan Nehri ile sınırlı doğu tarafında su kenarı kullanımına yönelik olarak kademelenerek su kotuna inen ve bir platform ile sonlanan seyir basamakları önerilmiştir. Ayrıca park, nehrin doğu kıyısında yer alan ve geliştirileceği varsayılan kuzey-güney doğrultulu yeşil sistem ile iki yaya köprüsü vasıtasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu iki köprü yaya sirkülasyonu dışında oturma, seyir vb. işlevlere cevap verecek ve peyzaj düzenlemelerini üzerinde barındıracak şekilde tasarlanmıştır.

ASKİ ve Makam Camisi Alanı Tasarım İlkeleri
Ziyapaşa Mahallesi ve Mimar Sinan Parkı arasında mafsal konumunda olan ve belediye mülkiyetindeki ASKİ ve Makam Camisi alanı tüm projenin ekonomik boyutu için önem taşımaktadır. Projede yoğun kullanıma hitap eden nitelikte bir kent merkezi olarak bu alanın düzenlenmesi öngörülmektedir. Özellikle Ziyapaşa Mahallesi’nde hayata geçirilecek dönüşüm sürecinde bu alandaki yapılaşma ile elde edilecek yapı stoğunun değerlendirilmesi söz konusudur.

Alanda ticaret, ofis ve konut işlevlerini barındıran karma kullanımlı yatay ve düşey bloklar önerilmiştir. Zemin kotu tamamı ile kamusal kullanıma ayrılmıştır. Ayrıca üzerinde caminin konuşlandırıldığı ve bodrumu büyük bir yeraltı otoparkı olarak düzenlenmiş meydan önerilmektedir. Caminin konumunun belirlenmesinde yapının cemaati sayesinde kullanımı ölçütü ön plandadır. Özellikle park içinde çözümlenmesi uygun görülmemiş, Ziyapaşa Mahallesi ve çevresinden rahat ulaşılabilir bir noktada yer alması öngörülmüştür. 2,7 hektar büyüklüğündeki alan, cami meydanına bağlanan bir alle ile Ziyapaşa Mahallesi’ne, cami meydanından başlayan meyilli bir plato ile 100. Yıl Bulvarı’nın altından Mimar Sinan Parkı’na bağlanmaktadır.

Ziyapaşa Mahallesi Dönüşüm İlkeleri
Ziyapaşa Mahallesi’nin sağlıklaştırılması ve yenilenmesi öncelikle sosyal, akabinde fiziksel bir proje olarak değerlendirilmektedir. Mevcut yapılaşmanın birim öğe bazında niteliksiz olmasına karşın, bu yapıların tamamının yok sayılarak ve mahalle sakinlerinin yerlerinden edilmeleri üzerine kurulu bir topyeküncü dönüşüm modeli yerine, alanın kendine özgü mevcut yerleşme biçimi, örüntüsü ve kullanıcılarıyla birlikte ele alınması önerilmektedir. Mevcut yapı stoğu incelendiğinde genellikle 1, 2 ve 3 katlı yapılar yerleşmenin geneline hakimdir. Dolayısıyla alan, yapı yoğunluğunun düşeyde artırılmasına ve yapı yüksekliklerinin 2 - 4 kat aralığında yeniden düzenlenmesine imkan vermektedir. Yoğunluğun artırılması yoluyla alana yapılacak yatırımın geri dönüşümü sağlanacaktır.

Ziyapaşa Mahallesi’ne yönelik strateji, mevcut kentsel örüntünün kullanıcıyla uzlaşmaya dayalı bir şekilde yapı adaları bazında farklı mimari ekipler tarafından çağdaş bir yaklaşımla yeniden tek tek ve her birinin durumuna özgü olarak ele alınmasıdır. Önerilen dönüşüm modeli kar ve zaman etkin değildir. Ancak nitelikli ve kent kültürünü referans alan bir yapılı çevre elde etmek için gerekli ekonomik ve entellektüel pahanın göze alınması söz konusudur. Bu bağlamda yerel yönetimlerin özel yatırımcı projeksiyonlar yerine sosyal sorumluluğu ve kamu duygusunu ön plana çıkaracak şekilde konuya yaklaşması beklenmektedir. Temel hedef mahallenin cadde - sokak - ada düzeninin, yan yana gelme mantığının, üçüncü boyuttaki hareketliliğinin devam ettirilmesi ve adalara spontane ancak dengeli şekilde dağılmış mevcut yeşil dokusunun korunmasıdır. Bu sayede farklı niteliklere sahip, insan ölçeğini gözeten, kamusal, yarı-kamusal, özel ve yarı-özel mekan dizgelerini barındıracak biçimde örgütlenmeyi sağlayan, doğayı yapının içine ve katlarına taşıyan, mekansal çeşitlilik ve zenginlik barındıran, bölgenin iklimine duyarlı bir yapılanma elde edilmesi öngörülmektedir. Entegrasyona dayalı önerilen dönüşüm modeli sonucunda elde edilecek ve mevcut adalar üzerinde yer alan yapılar kontrollü çeşitlenmenin bir örneğini oluşturacaktır.İmaj Galerisi
Adana Büyükşehir Belediyesi Ziyapaşa Mahallesi Mimar Sinan Parkı Kesimi Kentsel Tasarım Ulusal Proje Yarışması
YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
Bütün yorumları forumda okuyun!
Adana Büyükşehir Belediyesi Ziyapaşa Mahallesi Mimar Sinan Parkı Kesimi Kentsel Tasarım Ulusal Proje Yarışması
Yarışma Projeleri Arşivi
Dönem içinde yayınlanan projelerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz proje başlığını listeden seçiniz.