Yayın Tanıtımı

Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri

Ulusal Mimarlık Sergisi ve ÖdülleriYayın Evi: Mimarlar Odası Yayınları
Dil: Türkçe - İngilizce
Sayfa Sayısı: 120
Tarih: 2005
Yer: İstanbul
ISBN: 975-395-871-4
Derleyen: Aydan Balamir

Aydan Balamir'in yazdığı sunuş yazısının bir bölümünden:

Kataloğun Kurgusu
"Katalogda yer alan makaleler, Ulusal Sergi ve Ödül programının ortaya çıkış öyküsüne ve Türkiye’de mimarlık mesleği ve kültürü açısından işlevinin irdelenmesine yönelik. Yazarların seçimi, konuya ilişkin farklı temsiliyetleri açısından anlamlı olsa gerek. Hasan Özbay, Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nin 1987 yılında Mimarlar Odası’nın ‘yeniden yapılanma’ programının bir parçası olarak başlatılmasına öncü olan, dönemin yönetiminde görev almış bir grup genç mimardan birisi. 1987-1996 yılları arasında sergi ve ödül programının düzenleme komitesinde kesintisiz görev yapmış olan Özbay, hedeflenen ve gerçekleşenleri birinci elden aktarıyor, yönetmeliğin ana kurgusunu açıklayarak programın geleceğine yönelik önerilerde bulunuyor.

Diğer iki yazı, konuya mimarlık eleştirisi ve meslek sosyolojisinin merceğinden bakıyor. Mimarlık eleştirisi alanındaki katkıları nedeniyle 1994 dönemi ‘Mesleğe Katkı’ ödüllerinden birinin sahibi olan Uğur Tanyeli, Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’ni Türkiye’nin modern mimarlık tarihi içindeki önemi açısından ele alıyor. Geleneksel dünyadan farklı olarak, modern dünyada mimarlığın giderek çeşitlenen görünürlük araçları ve mecralarına referansla, önemli olanın ödüllerden ziyade 1988 yılından itibaren düzenli süren bu etkinliğin işaret ettiği kamusal alan açılımı olduğunu ileri sürüyor. Son olarak Abdi Güzer, yine güncel mimarlık eleştirisi alanında çalışmalarının yanısıra, 2004 döneminin jürisinde görev almış olması nedeniyle konuya yakın duran bir isim. Çağdaş mimarlığın üretim ve tüketim alanlarındaki değer farklılaşmasına odaklaşan Güzer, ödül programlarını kültürel bir çatışma ortamı olarak değerlendirerek, mimarlığın ‘üst kültürü’ ile ‘diğerleri’ arasındaki çelişkilere dikkat çekmekte. Yazıda, Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nin de barındırmakta olduğu bu kültür çatışması nedeniyle, öne çıkarılan örneklerin mimarlıkta köklü dönüşümlerden çok, yapay bir uzlaşma noktasını temsil edebildiği savunuluyor.

Kataloğun, 1988’den 2004’e kadarki dokuz ödül dönemini kapsayan bölümlerinde yer alan metinler, programın yazılı belgeleri olan komite tutanakları ile seçici kurul raporlarından derlendi. Sergi kataloglarında yayınlanmış olan belgeleri bütünüyle bu kataloğa da taşımak yerine, ödül dönemlerini en özlü biçimde aktarabilmek üzere, referans konumundaki bilgilere yer verildi. Her bölümün başında, sergiye katılımın nicel dökümü, jüri tarihi, Mimarlar Odası dergisinin ilgili sayısı ile yayınlanmış kataloğun künyeleri ve görev alan komite ile seçici kurul üyelerinin isimleri yer alıyor. Seçici kurulların değerlendirme ölçütlerini ve izlenimlerini içeren açıklama metinlerinden, yalnızca her ödül döneminin ruhunu yansıtabilecek kısa birer aktarma yapıldı. Sergiye katılım listeleri bütünüyle alınmayıp, ilk iki dönemden sonra açıklanmaya başlanmış olan aday listeleriyle yetinildi. Her ödülün görsel malzemesine eşlik eden kısa metinler, seçici kurul raporlarından aslına sadık kalınarak derlendi. Sinan ödüllerinin görsel malzemesi için seçim yapmak kolay olmadı. Meslek yaşamının tüm birikimine referansla verilen bu ödül için, meslekî yayınlar yoluyla aşina olunan eserlerden, ancak hatırlatıcı olabilecek birer seçki yapılabildi. Mesleğe Katkı ödülleri içinse, ödül sahiplerinin çok farklı ilgi alanları ve kataloğun kısıtlı sayfa sayısı nedeniyle, görsel malzemeye yer verilemedi.

Metinlerde bütünlüğü sağlamak için yapılan zorunlu kısaltma ve düzeltmelerin, seçici kurul raporlarındaki ortak duyguyu yok etmemesine özen gösterdim. Özellikle ilk dönem metinlerindeki, programın henüz sınanmamış oluşundan kaynaklanan ağır sorumluluk duygusunun dile gelişini ve zaman içinde çözüldüğü izlenen resmiyet ve nezaket ifadelerini (sözgelimi ilk dönemde ödül sahiplerinin başına eklenmiş ‘Mimar’ ünvanlarını), olabildiğince korumaya çalıştım.

Bu ilk toplu kataloğun ardından, her dönemin kurumsal belgeleri ile meslek yayınlarına dağılmış eleştiri yazıları taze bir bakışla yeniden okunup, geriye dönük bir muhasebe yapılmasının zamanıdır. Türkiye’de mimarlık düşüncesi ve pratiğinin çağdaş birikimini son 16 yılın merceğinden gözlemek için, anlamlı bir kesit sağlıyor Ulusal Mimarlık Ödülleri. Kesitin genişletilerek, Ulusal Sergi’ye katılıp ödül grupları dışında kalanlar kadar, Ulusal Sergi’ye katılmamış çok sayıda nitelikli dönem ürünlerini de gözeten kapsamlı irdelemelerin ortaya çıkmasını diliyorum.

Özendirici bir adım olmasını umduğum bu kataloğun gerçekleşmesinde çok kişinin emeği ve desteği vardır. Kitaba yazıları, teknik ve mâlî destekleriyle katkıda bulunanlar başta olmak üzere, programın 1988 yılından bu yana aksamadan sürdürülmesinde payı olan herkese teşekkür borçluyum. Onların isimleri, bu ve bundan önceki kataloglarda yerlerini almış tüm listelerde, metinlerde, resim altları ve yayın künyelerinde yazılıdır. "

Yayın Tanıtımı Arşivi
Yayınevlerinin listesi aşağıdadır. Yayınlarına ulaşmak istediğiniz yayınevini listeden seçiniz.