Gündem

Tarih: Kaynak: Architectenwerk Çeviren: Tuğçe Sınmaz Derleyen: Gökçe Aras
Kentte Renkli Aydınlatmalar

Oerlikerpark, Zürih - İsviçre, Fotoğraf: Gian Vaitl

Mimarlık, geceleri kamu alanlarının aydınlatılmasından şehrin aydınlatılmasına kadar değişen koşulları gün gün karşılaştırır. Karanlık, aydınlatma kontrolünün tamemen olabilirliğini önerir ve zorunluluğu empoze eder, böylelikle gün boyunca düşünülemeyen algımızı derecelerle tanımlamaya da yardım eder. Özellikli olmayan öğeler karanlık tarafından uygun olarak gizlenirken, vurgular, kabul edilebilir öğelere yerleştirilir.

Aydınlatmanın geçici etkisiyle tasarlanan kent örnekleri henüz taştan inşa edilemiyor. Çağdaş aydınlatma planları da bu kategoriye ait. Birçok insanın konuşmaya cesaret edemediği kentleşmenin vurgulanması geceleri de isteniyor ve bu olanaklı görülüyor.
Kent aydınlatmasını ikiye ayırabiliriz: birincisi sokak aydınlatması, diğeri ise bina aydınlatması. Sokak aydınlatması güvenlik ihtiyacı üzerine temellendirilir. Sokağın veya meydanın merkezine yerleştirilen sokak aydınlatması, geceleyin alanları tanımlamayı mümkün kılar. Sokaktaki aydınlatmalar etraflarında birer kamu alanını meydana getirirler. Bu tıpkı mumun karanlık odada yarattığı aydınlık alan gibidir.

Kent aydınlatması anlayışı gece festivalleri geleneğinin öncesine dayanıyor. Aydınlatmanın ritüel evreleri karanlıkta parlayan ne varsa getirmek ve onları soruşturma ve tasarlama için objeye çevirmekten oluşuyor. Aydınlatmada mesafeler de tasarlanır ve böylece aydınlatılmış objeler sahne dekoru havası verirler. İlginin nedeni cephe yüzeyindeki aydınlatmadır, binanın içindeki değil.

Oysa, aydınlatma ilk olarak özel binalar veya özel fırsatlar için sağlanmalı, onlar bugünlerde kent aydınlatmasının günden güne artan birer parçası. Bu etkinin artırılabilmesi için renklendirilmiş aydınlatma da dikkate alınmalı. Bu anlayış, bizim hayatımızı, Pazar günleri ve festival günlerinde kutsal şeylere karşı saygısızlığın artmasıyla el ele giden ve hayatımızı hiç bitmeyen bir tatile çevirmek için genel eğilim ifadesi olarak da kabul edilebilir. Bu belki de şehrin yabancılaşmasının ifadesidir: Daha ve daha fazla kamusal alan, anıtlara profesyonel koruma altında aydınlatmaların yerleştirilmesi, hayatın her günü kullanılabilecek pratik elementler yerine tasarım objeleri geliştirmek.

Bütün bu “kutsal şeylere saygısızlık” nedeniyle, orijinal “kutsallık”ın kaybedileceği ile ilgili bir soru ortaya çıkar. Tabi ki günlük aydınlatmalar ve renkli ışıklarla, geçmişe ait ve festivalin güç sınırları ile ilgili çok uzun şeyler yapılamaz. Bu aydınlatmalar tabi ki de havai fişek görüntüsünden farklıdır.


Gündem Arşivi
Dönem için hazırlanan gündemlerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz gündem başlığını listeden seçiniz.