Kaynak: Wikipedia
Türkiye'de özel sektörün su ve kanalizasyon altyapısına yaptığı yatırımlar, Avrupa ve Orta Asya'da yapılan toplam yatırımların yaklaşık %15'lik bir bölümünü kapsıyor. Altyapı Projelerinde Özel Sektör İşbirliği Veritabanı'na göre ülkemizde 1996 yılında yapılan toplam yatırım taahhütü yaklaşık 950 milyon Dolar.
Kaynak: Private Participation in Infrastructure (PPI) Project Database
* Milyon Dolar
Yap-işlet-devret modeli ile gerçekleştirilen İzmit Su Rezervi Projesi'nin finansörü RWE. Kira sözleşmesi modeli ile Enka-Suez işbirliği ile gerçekleştirilen Antalya Su ve Atık Su Hizmetleri Projesi ise 1996 yılında yapılan bir diğer proje.
Kaynak: Private Participation in Infrastructure (PPI) Project Database
Referans gazetesinin 12 Mart 2008 tarihli "İçme suyunda en büyük sorun yolsuzluk, fatura kabartıyor" haberine göre, Türkiye'de 2005'te yapılan düzenleme sonrasında Muğla, Kars, Antakya, Kütahya gibi birçok belediyenin gündemine giren su imtiyaz hakkı ihalesinin ilk örneği Antalya'da yaşandı. 180 bin su abonesi bulunan Antalya Büyükşehir Belediyesi 1995'te açtığı su imtiyaz hakkını özel şirkete devretme kararı aldı. İhaleye yabancı firmalar yanlarına aldıkları birer yerli ortak ile katıldı. SAUR-Alke İnşaat, North West Water-İdil İnşaat, Thames Water-Doğuş konsorsiyomun yer aldığı 10 yıllık ihaleyi Enka-Lyonnaise des Eaux kazandı. Bir yıl sonra Enka ortaklıktan ayrıldı. Fransız Lyonnaise des Eaux yatırım maliyetlerini neden göstererek Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne su fiyatlarını artırması için baskı yapmaya başladı. Antalya'da su fiyatları yüzde 7 zamlandı. Baskılara daha fazla dayanamayan Belediye çareyi sözleşmeyi fesederek, su imtiyaz hakkını yeniden üzerine almakta buldu. Fransız şirket ise sözleşme tarihi dolmadan feshedildiği için uluslararası tahkimin yolunu tuttu. Dava henüz sonuçlanmadı.
Su özelleştirmelerinin en büyük destekçisi Dünya Bankası. Son 10 yılda 20 milyar Dolar su tedarik projeleri için fon aktaran Banka, Türkiye'de de kesenin ağzını açtı ve sadece Antalya için 1995 yılında 10 milyon Dolar, Kütahya içinse 6 milyon YTL fon ayırdı. 2006 yılında Dünya Bankası'ndan temin edilen 213 milyon Euro tutarındaki kredinin belediyelerin ve bağlı idarelerin su, atık su ve katı atık projelerine kullandırılmasına başlandı.
Avrupa'da yaygın olarak iki tane su özelleştirme modeli bulunuyor. Biri İngiltere diğeri Türkiye'nin de örnek aldığı Fransa modeli. İngiltere modelinde hem varlıklar hem de varlıkların yönetimi özelleştirilirken, Fransa modelinde varlıklar kamunun elinde tutuluyor. Su özelleştirmelerinin en büyük taliplileri ise Fransız Suez, Fransız Veolia Environnement ve Alman RWE. Suez 117.4 milyon, Veolia Environnement 108.2 milyon, RWE ise 70 milyona yakın kişiye su hizmeti sağlıyor. RWE'nin su hizmetleri birimi İngiliz kökenli Thames Waters. Diğer şirketler ise sırayla Aguas Barcelona, SAUR ve United Utilities.
Altyapı İnisiyatifleri
Bütün yorumları forumda okuyun!Bütün yorumları forumda okuyun!