Kaynak: Wired.com
Bilgisayar oyunları, teknolojinin eğlence alanındaki en yaygın kullanımlarından birisi olarak vasıflandırılabilir. Bilgisayar oyunları ile bilgisayar teknolojisinin birbirini tetiklemesiyle her iki alanda da inanılmaz bir ivme ortaya çıktı. Bilgisayar teknolojisi geliştirildikçe daha iyi oyunlar üretildi ve bu oyunların ihtiyaçlarını karşılamak için bilgisayar teknolojisi geliştirildi. Bilgisayar oyunları, her ne kadar bilgisayarları başka bir şeye çevirse de özü itibariyle ofis uygulamaları, endüstriyel uygulamalar, database uygulamaları gibi birer bilgisayar yazılımıdır.
İlk bilgisayar oyununun 1962 yılında PDP-1 sistemi üzerinde çalışmak üzere Stephen Russell ve arkadaşları tarafından MIT'de geliştirilen Spacewar! olduğu kabul edilir. Tabii ki bu oyunun grafikleri günümüz oyunları ile kıyaslanamayacak kadar ilkel. 1973 yılında ise ilk ticari oyun olan Pong Atari firması tarafından tanıtıldı. 80'li yıllarda yavaş yavaş oyunlar türleşmeye başladı ve metin tabanlı adventure ve rol yapma (RPG-Role Playing Game) oyunları yazıldı.
90'lı yılların başında mouse'un ve ses kartlarının bilgisayar sistemlerine girmesi ve grafik arabirimlerin gelişmesi ile bilgisayar oyunlarında da bir atılım yaşandı. Bu dönemlerde oyunlar görsel olarak gelişmeye başladı. 1992 yılında Wolfenstein oyunu ile oyunlara 3 boyut gelse de 3D oyunların ilk başarılı örneği 1993 yılında ID Software tarafından geliştirilen Doom oyunu oldu. Ancak zamanla bilgisayarların ekran bağdaştırıcıları artık yeterli gelmemeye başlayınca 90'lı yılların ortalarında 3D hızlandırıcılar bilgisayar oyunları dünyasında bir patlama yaptı. 3D hızlandırıcı kartlarının öncülüğünü 3DFX firması yaptı. Daha sonra oyunların fazlaca yaygınlanşması ve hemen hemen tüm oyunların artık 3D hızlandırıcı gerektirmesi sonucunda artık ekran kartı ve 3D hızlandırıcı ayrımı ortadan kalktı ve 3D hızlandırıcılı ekran kartları ortaya çıktı. Günümüzde de halen bu teknoloji sürdürülüyor.
Oyun API'lerinin (Application Program Interface) ortaya çıkması da ilk 3D hızlandırıcılarının ortaya çıkış dönemine rastlar. İlk 3D API 1989 yılında geliştirilen OpenGL olmasına rağmen bu API daha çok endüstriyel programlarda kullanıldı ve oyunlarda yaygınlaşması daha sonraki zamanlarda gerçekleşti. Glide oldukça başarılı bir API olduğundan oyun dünyasında hızla yaygınlaştı ve kısa sürede aynı zamanda ilk 3D hızlandırıcıyı da yapan üreticisi 3DFX'e büyük bir güç getirdi. Ancak 3DFX firmasının stratejik hataları nedeniyle kısa sürede düşüşe geçti ve 2000'li yılların başında firma, rakibi nVidia tarafından satın alındı. Şu anda halen kullanılan API'ler OpenGL ve DirectX API'leridir.
Günümüzde bilgisayar oyunları artık sinema gibi bir sanayi durumuna geldi. Fotogerçekliğe her adımda biraz daha yaklaşılıyor ve birden fazla kişinin aynı anda oynadığı çevrimiçi oyunlar yaygınlaştı.
Kaynak: Linux.softpedia.com
1958: Newyork Brookhaven Laboratuvarı'nda William Higinbotham vakum tüplü analog bir bilgisayar geliştirmişti. Higinbotham ekranda zıplayan noktalar gördü ve o anda aklına bilgisayarda bir tenis oyunu yapabileceği geldi. 1960'ta basit bir tenis simulasyonu olan ilk bilgisayar oyununu tanıttı.
1962: Cambridge-Massachusetts'teki Hingham Enstitüsünde araştırma görevlisi Steve Russell, iki kişilik oyun seçeneği ve torpido fırlatma özellikleri içeren bir uzay gemisi oyunu geliştirdi.
1971-1981: Bu oyunun geliştirilmesinden sonra Nutting Associates oyunun haklarını 500 Dolar'a alarak 1500 makina daha üretti. Nolan Busnell kazandığı 500 Dolar'la kendi oyun geliştirme şirketini kurdu. Adı "Atari" idi.
Bushnell, Alan Alcorn isimli bir mühendisi işe aldı ve ondan en kolay oynanabilir bilgisayar oyununu geliştirmesini istedi. Alcorn "Pong" isimli bir oyunla geri geldi. Bu oyun iki oyuncunun yukarı ve aşağı hareket edebilen iki dikdörtgeni kontrol ederek, hareket eden noktayı, ortadaki çizginin üzerinden geçirerek bir o tarafa bir bu tarafa göndermesi şeklinde oynanıyordu. 1981'de Atari en hızlı büyüyen şirket haline geldi. Ama Bushnell 500 Dolar'lık şirketi 1976'da Warner Communications'a 28 Milyon Dolar'a satmıştı.
80'lerin başında birçok yeni şirket daha kurulmaya başladı. Epyx, Broderbund, Sierra Online ve SSI bu sıralar kuruldu.
1977: Atari çıkardığı 2600 modeliyle "Burgertime" ve "PC Man" gibi oyunları evde oynanabilen oyunları piyasaya çıkardı.
1981: Oyun makinalarının popülaritesi arttı. Apple'lar, Atari'ler ve TRS-80'ler raflarda yerini almış, üreticiler birçok oyun üretmeye başlamıştı. Bu sıralar üreticiler o zamanlar 5'25" lik disketlere göre daha kullanışlı olan bantlı kaset oyunlarını üretiyordu. 90'lara kadar kasetler tercih edildi ama 90'larla birlikte hızından dolayı disketler tercih edilmeye başlandı.
1982: Apple II için "Zork I", Broderbund tarafından "Choplifter" ve o zamanlar daha yeni kurulmuş olan Microsoft tarafından "Olympic Decathlon" geliştirildi. Bu yılda ayrıca Access Software, Electronic Arts ve Lucasfilm Games (Lucas Arts) kuruldu.
1983: Apple II'ler yerini yeni çıkan Atari 400 ve Atari 800‘lere bırakmak zorunda kaldı. Electronic Arts ilk oyununu üretti ve oyununu dergilerde iddialı bir başlıkla duyurdu.
1984: Kartuşlu oyun makinaları birden gözden düştü. Bu sırada Commodore ve disketli makinalar daha fazla ilgi görüyordu.
1985: Bu yıllarda ev bilgisayarları ilgi görmeye devam ediyordu. Herkes piyasaya yeni katılan iki rakibi, Commodore'un Amiga'sı ve IBM'in farkındaydı. Ama üretimci firmalar hangi platformda oyun üreteceğine karar veremiyordu. Electronic Arts verdiği ilanlarla Amiga'yı desteklediğini duyururken, diğer birçok firma IBM'de ısrar ediyordu. Bu yıllarda Amiga custom-chip denilen özel tasarımıyla grafik ve müzik alanında ilklere imza atıyor ve günümüzün MultiMedya kavramını oluşturarak yeni bir akım meydana getiriyordu.
1986: Firmalar aynı anda birçok platformla nasıl başedeceğini öğrenmeye başladı. Oyunlarını birden fazla platform için geliştirmeye başladılar: Apple, C64, IBM, Amiga. Üretim maliyeti artmasına rağmen mümkün olan en fazla sayıda kullanıcıya ulaştıklarından emin oluyorlardı. "Cross-platform" denilen bu teknik, bugünlerde konsollar ve PC'lerde de uygulanıyor.
1987: Adventure ve RPG'ler bu yılların tercih edilen oyunlarıydı. Origin'in "Ultima IV"ü ve Microprose'un "Pirates"ı listelerde bir numara oldu.
Kaynak: Softlist.net
1988: Oyunlar yavaş yavaş renklenmeye başladı. 4 renk CGA grafiklerden 16 renk EGA grafiklere geçildi. Sierra Online bu yeni grafik modunu ilk kullanan firma oldu.
1989: 256-VGA grafik modunu kullanan ilk oyun üretildi. İlk ses kartları, Adlib, Sounblaster, oyunların müziklere, efektlere sahip olabileceğini gösterdi. Modem üzerinden oynanabilen ilk oyun da bu yıl piyasalara sürüldü. Ayrıca ilk CD-ROM oyunu "The Manhole" Activision tarafından geliştirildi.
1990: Ses kartlarının ve grafiklerin kompleksleşmesiyle iyice karmaşıklaşan oyun sektöründe kullanıcı-dostluğu (user-friendliness) diye bir kavram oluştu. Lucas Arts hala kullandığı "seç ve tıkla" arabirimini tanıttı. IBM-286 için SimCity bu yıl geliştirildi.
1991: Birçok firma yeni yeni oluşan CD-ROM teknolojisine ayak uydurmakta zorlanmaya başladı. İlk olarak birçok firma daha henüz market payı çok az olan CD-ROM'lar için pahalı girişimlerde bulunmak istemedi. Bu sırada stratejilerini belirleyemeyen Commodore firması, Amiga için CD32 ürününü piyasaya sürerken bu teknolojiyi kullanan ilk firma oldu. Ancak CD-ROM'un piyasadaki ilk yılı pek parlak olmadı. Birçok popüler oyun bu yılda çıkarıldı. "Wing Commander", "Willy Beamish'in Maceraları" ve "Monkey Island" bu yılın oyunları arasında.
1993: Daha kaliteli oyunlar, SVGA grafik ve yeni ses teknolojisiyle piyasaya sürüldü. "Day of the Tentacle" Lucas Arts'ın SCUMM grafik ve oyun makinesiyle oluşturuldu. X-Wing büyük iş yaptı. Star Wars hayranları kendi X-Wing savaşçısını yönetti.
1994: "Wing Commander III" belki de CD-ROM video teknolojisini kullanmayı becerebilen ilk oyundu. "Indy Car Racing" ise bir Indy arabası kullanmanın yaklaşık hissini veren ilk simulasyon oyunuydu. Bu yılda çıkarılan "Magic Carpet" grafik açıdan en başarılı oyunlardan biriydi o zamanlar için.
Bu yıl ayrıca "Doom tarzı" denilen, first person shooterların da çıkış yılı oldu. Doom, iD tarafından piyasaya sürüldü. Oyunlarda bu yıldan itibaren "Midi" ve "Wavetable Synthesis" teknolojisi kullanılmaya başlandı. Böylece sesler ve müzikler daha az yer kaplayarak daha etkili oluyordu. Midi bundan sonra oyunlar için mükemmel bir ses teknolojisi oldu.
1995: CD-ROM'ların disketleri fethetmesi bu yıllara rastlar. Daha hızlı, daha geniş kapasiteli CD'ler programcılara daha fazla grafik, ses ve video opsiyonu verirken kullanıcılara da daha iyi bir oyun zevki yaşatıyordu.
Mimarlık ve Oyun