Gündem

Sanal Mimarlık ve Hiperyüzeyler

Tarih: Ocak 2007 Editör: Didem Yavuz, Şebnem Şoher, Güler Canbulat, Zeynep Güney, Melis Nur İhtiyar
Anasayfa


Fake.space, ETH Zürih

Sanallık fiziksel varoluşun ötesini ifade ediyorsa, mimarlık tarihi içindeki tüm söylemler, inşası hiç gerçekleşmemiş, kağıt üzerinde kalanlar ile eskizler birer sanal mimarlık ürünü olarak kabul görebilir. Ancak “sanal” mimarlık, “gerçek” varoluşunu bilişim sistemlerinin hızlı gelişim sürecinde yaşadı. Geleneksel sistemli mimarlık ürünlerinin temsillerinden öte, zamanlar arası, mekanlar arası, ülkeler arası bir etkileşim ortamının doğması; geliştirilen algoritmalar ile bilgisayarın mimarlık üzerinde yeni açılımlar yapmasına izin veren yaklaşımlar, sanal mimarlığı pekiştirdi. Dahası ürünlerin bir çoğunun günümüz teknolojisini aşan yapım sistemleri ve bu sistemlerin temsillerine gözlük, eldiven gibi birtakım araçlarla dahil oluşumuz, sanal mimarlığı siberuzam ile ortaya koydu. Modernizmi takip eden süreç içinde; kabul gören yaklaşımların sökülerek yerine “deneyim” söylemlerinin örülmesi mimarlıkta yeni yaklaşımlara kapılar açtı. Saatin yaygın kullanımı ve ulaşım araçları gibi protez ekipmanlarla zaman - mekan algısı zaten değişmiş insan üzerinde, bilişim teknolojilerinin getirdiği yeni iletişim araçları “gerçek” ve “gerçek olmayan” ile hepten iki uçlu bir dünya algısı yaratmaktadır. Bu “ikililik” fiziksel olan ve fiziksel olmayan ayrışmasında temsil ve eylem yaklaşımları açısından var olan sistemleri tekrar düşünmeye davet ediyor. 

Elektronik Çağ ile gelen “sanal” ve “gerçek” kutuplaşması ve ikisini bir arada kılan eş zamanlı eğilimleri; siberuzam ile yapılaşmış çevre arasında yeni mimari yaklaşımları doğurdu. İki yörüngeyi birleştirme çabaları “hiperyüzeyler” ile ortaya çıkıyor. Buna göre “hiper” medyaya, “yüzey” ise topolojiye atfen birbirleri arasındaki ilişkiler adına üretilmiştir.

Sayısallaşmış sistemleri mekansallaştıran bu yaklaşım, bilinenlerin süperpoze edilmesiyle bilinmeyenin kurgulanmasını amaçlıyor. Isı, ses, renk, hareket, dokunma ile etkileşime giren interaktif sistemler, mimari boyuta yeni katman olarak “deneyim”i ekleyerek pekiştiriyor. Böylelikle parçalanmış olduğu iddia edilen temsil ve eylem dünyamızı bir araya getiriyor. Robert Venturi ve Denise Scott-Brown’un her şekilde söylemlerinde yer verdiği mimarlığa düzensiz, karmaşıklığı dahil etme fikri -belki de- bir kez daha hiperyüzeylerin gelişmiş bilgisayar sistemlerinin mimari üretim sürecinde yardımcı olmasıyla açığa çıkarıyor. Post-endüstriyel dönem ile prototip olmayan parçalar üretiminde de karmaşık ve birbirinden farklı bileşenleri olan yapılar için üretim kolaylığı sağlıyor.

Gündemdeki yazılara sağdaki menüden ulaşabilirsiniz.

Yazan: Didem Yavuz - Arkitera.com


Sanal Mimarlık ve Hiperyüzeyler
Sanal Mimarlık ve Hiperyüzeyler
Gündem Arşivi
Dönem için hazırlanan gündemlerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz gündem başlığını listeden seçiniz.