Müzelerdeki personel sayısının çok az olduğuna dikkat çeken Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürü Orhan Düzgün, "Dolmabahçe Sarayı'nda 1200 kişi çalışıyor, bakanlığımıza bağlı müzelerin tamamında ise 1600 personel görev yapıyor" dedi. Düzgün, son günlerde çok tartışılan müzelerle ilgili sorularımızı yanıtladı:
'Ziyaretçi sayısı arttı'
Bir dönem gişe ve turnikelerde yolsuzluk iddiaları vardı. Şimdi ne durumda?
Bazı müzelerde gişeler kontrol altına alınıp Ankara'dan izlenmeye başlandı. Döner Sermaye Merkez Müdürlüğü'nün (DÖSİMM) başlattığı bu uygulama, "sizi biri gözetliyor" psikolojisi bazı usulsüzlüklerin önünü kesti. Bu uygulamadan sonra müzelerimizin ziyaretçi sayısında önemli artışlar oldu."
'Kalifiye eleman 600'
Müzelerde sürekli kadro yetersizliği gündemde.
93 müzeye bağlı 92 birimde toplam 1600 personelimiz var. Bu rakam Avrupa standartlarının çok altında. TBMM'ne bağlı Dolmabahçe Sarayı'nda 1200 personel çalıştığını ve 600'ünün kalifiye eleman olduğunu öğrendim.
2006 başlarında Bakanı'mızın (Atilla Koç) talimatlarıyla DÖSİMM imkânları ile 80 arkeolog ve sanat tarihçi alındı. Bunun dışında bu ay 69 arkeolog ataması yapılacak. Bunlara bekçi, memur ve diğer personeli ilave edersek, son bir yılda müzelerde yeni işe başlayanların sayısı 300'ü geçiyor.
Ayrıca Bakanı'mızın, Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin ile yaptığı görüşme sonucunda da merkezi sınav ile müzelerimize 227 arkeolog ve 173 sanat tarihçisi atanması yönünde bir mutabakata varıldı.
'Almanya'da 10 bin müze'
Müzelerdeki eserlerin ne kadarı sergilenebiliyor?
Ortalama yüzde 10 civarında. Aynı türden sikke ya da örneğin şamdan gibi eserlerden numuneler sergileniyor. Hepsinin sergilenmesine de gerek yok. Tüm dünyada uygulama bu yöndedir. Eserlerin sayısına bakılınca müze sayısı çok yetersiz. Almanya'da 10 bin müze var.
Karun Hazinesi, sizin döneminizde getirtilmiş olsa Uşak Müzesi'ne mi gönderirdiniz?
Gerekli altyapı kurulduktan, güvenlik tedbirleri alındıktan sonra, eserlerin bulundukları yerlerde sergilenmesinden yanayım. Kültür ve turizm faaliyetleri belirli merkezlerin tekelinden alınıp tüm yurt sathına yayılmalı.
Hazine ile ilgili tepki aldınız mı?
Sahip olduğunuz eserleri koruyamıyorsunuz diye yurtdışından da tepkiler geldi. Ancak müzelerde ciddi sayım ve soruşturmaları biz başlattık, gelen ihbarları kulak arkası etmedik, hemen incelettik.
32 müzede sayımlar devam ediyor. Umut ederim ki müzelerdeki eserlerimiz eksiksiz ve orijinal çıkar.
Mardin Müzesi'nde yürütülen inceleme tamamlandı. Eksik çıkmadı, ancak 24 bin eserin 12 bini envantere kayıtlı değil.
Önemli olan alt kadro
Mülki idareden gelmeniz çok tartışıldı, camia içinden gelmemiş olmak sıkıntıya sebep olmuyor mu?
Mimar gelse, arkeolojiden uzak olur, arkeolog gelse mimariden uzak olur. Genel müdürlük çok geniş bir alana hükmediyor ve profesyonel yöneticilik deneyimi gerektiriyor. Önemli olan işini bilen uzman bir alt kadro ile çalışmak. 15 yıl yöneticilik, kaymakam, vali yardımcısı ve mülkiye müfettişi olarak görev yaptım. 2-3 ay bir yabancılık çektikten sonra buraya da uyum sağladım.
Hırsızlığı duyduğunuzda ilk tepkiniz ne oldu?
Yurtdışından bu kadar emek verildikten sonra getirilen eserin kopyasıyla değiştirildiğini duymak gerçekten çok üzüntü verici. Bazı müzelerimizde yetersiz personele rağmen canla başla çalışılırken, bazılarında da çeşitli bahanelerle 8-10 yıldır, hatta 20 yıldır gerçekçi sayımlar yapılmadığını, bir ilgisizliğin, ruhsuzluğun ve gamsızlığın olduğunu görüyoruz.
'Başka yerde sergilenemez'
Kanatlı Denizatı Broşu bulunacak mı?
Bulunacağını ümit ediyorum. Müzelerimizden çalınan eserlerin önemli bir kısmı ya yakalanıyor ya da geri bırakılıyor. Broşun uluslararası sözleşmeler gereği dünyanın hiçbir müzesinde sergilenmesi mümkün değil.
Milliyet bu olayı yazmasaydı kamuoyuyla paylaşır mıydınız?
Açıkçası yurtiçi basında çıkmasından rahatsız değilim. Ancak içimizdeki bazı hainlerin hataları sonucu yurtdışında ülkemiz aleyhine kullanılıyor olması beni üzüyor. Ülke menfaatleri adına bu olayları kamuoyuyla mümkün olduğu kadar az paylaşmaya çalışıyorum.