Gayrimenkul sektörü Türkiye'de ve dünyada yeni bir gelişme dönemine giriyor. Globalleşmenin giderek yoğunluk kazanması nedeniyle, yabancı yatırımlar gayrimenkul üzerinde de yoğunlaşırken, taşınmazların alım satımı, kredilendirilmesi ve güvence altına alınması uluslararası kurallar içinde yapılabilir hale geliyor. Gayrimenkul değerlemesi, denetimi, tapu garantisi, kredi derecelemesi ve şahıslara kredi notu gibi uygulamalar, bu gelişmelere paralel olarak, ülkemizde de gündeme yerleşiyor.

Türkiye'de gayrimenkul sektöründe yaşanan gelişmenin merkezinde İstanbul var. İstanbul'da özellikle, büyük toplu konut projeleri, iş ve alışveriş merkezleri yabancı yatırımcıların gözdesi durumunda. Yabancılar bu yapıları hem daha sonra satmak üzere satın almak, hem kredilendirmek ve hem de satın alıp kiraya vermek üzere hazırlar. Çünkü, gelişmiş ülke yatırımcıları, prensip olarak paralarının 1/3'ünü gayrimenkulde veya gayrimenkul fonlarında tutma eğilimindeler. Sadece, ekim- kasım aylarının geçirilip döviz kurunun yerleşmesi bekleniyor.

Yabancıların ilgisi arttı
Yabancıların tercihi, hemen hemen büyük arsa kalmayan İstanbul'un Avrupa yakası. Bu bölgedeki, depreme dayanıklı, ruhsatlı, iskânlı, tapu garantili, inşaatı bitmiş veya süren gayrimenkuller, büyük ilgi çekiyor. Uluslararası otoritelerce, İstanbul gayrimenkul piyasasının dünyadaki 27 metropol arasında gelişme olasılığı en yüksek piyasa olarak belirlenmesinden sonra, İstanbul'a yabancıların ilgisi daha da arttı. İstanbul'da konutların % 52'sinin ruhsatsız olması, sorunsuz konut ihtiyacını giderek artırıyor. Sorunsuz ve iyi yerdeki konutlar, önümüzdeki ilk istikrar döneminde ciddi ilgi görecek.

Döviz kurlarının yükselmesiyle birlikte, gayrimenkul sektöründe bazı soru işaretleri oluştu. Bunları ve bunların cevaplarını şöyle özetleyebiliriz:
a) Yabancı talebi azalır mı? Kur seviyesi yerleşinceye kadar evet. Ama, daha sonra artan kurlar nedeniyle, gayrimenkuller yabancılar için daha cazip olacak.
b) İç talep azalır mı? Geçici olarak, evet. Ancak, kaliteli gayrimenkul ihtiyacı büyük. Bu nedenle, ilk istikrar döneminin ardından talepte yükselme beklenir. Döviz kuru arttı ama gayrimenkul fiyatları o oranda yükselmedi; dolayısıyla fiyatlar düştü bile denilebilir.

Malzeme fiyatlarında artış
c) İnşaatı süren gayrimenkullerin müteahhitleri sıkıntıya düşer mi? Dövizle satış yapan ve parasını dövizde veya malda tutan müteahhitler için hiçbir risk yok. Bu müteahhitlerin kâr oranı bile artabilir. Ancak, inşaat malzemesi fiyatlarındaki artış oranının büyümesi halinde, tedbirsiz davranan müteahhitler, sıkıntı yaşayabilir. Yine de, kaliteli ve iyi yerde inşaatı sürdüren müteahhitler için risk yok.
d) İnşası süren gayrimenkuller zamanında teslim edilir mi? Bu tamamen müteahhidin tedbirli davranışına bağlı. Müteahhit de inşaatı zamanında teslim etmek ister. Ancak, talep azalması ve inşaat malzemelerindeki fiyatların artışı, bir risktir. Müteahhit zengin, toprak sahibi güçlü veya müteahhidin kendisi, satışlar dövize endeksli ve binalar kaliteli ve iyi yerde ise, inşaat biraz gecikse bile bitirilir.