İnşaat sektöründeki canlılığa rağmen emlakta kayıp ve kaçak patlaması yaşanıyor. Sadece Ankara'da gerçekleştirilen denetimlerde 2.880 inşaatta, müteahhitlerin 40 milyan 18 bin YTL geliri devletten kaçırdığı saptandı.

Son 2 yılda satışları katlanan gayrimenkül sektörü için Türkiye çapında kapsamlı bir vergi denetimi başlatıldı. Başta İstanbul ve Ankara olmak üzere, özellikle büyük kentlerde emlak sektöründe hayata geçirilen projeler ile satışlar, denetim elemanları tarafından büyüteç altına alındı. 

İnşaatlar Tek Tek Dolaşılıyor
Ankara'da, bu denetimlerin ilk sonuçları alınmaya başlandı. Ankara Vergi Dairesi Başkan Vekili Murat Şenal'ın verdiği bilgilere göre, başkentte merkez ilçeler nezdinde yürütülen bu çalışmalarda, iki aşamalı bir denetim planı uygulamaya konuldu. İnşaat maliyetlerinin ve girdilerin doğru olarak tespiti birinci aşamayı oluştururken, satışta gerçek rakamların beyanının sağlanması da, denetim stratejisinin 2. aşaması olarak belirlendi.

Bu çerçevede, birinci aşama denetimi için, önce belediyelerden 2002-2005 yıllarına ait ruhsat bilgileri istendi. Bu bilgiler doğrultusunda yıllar itibarıyle yapılan inşaatlar tespit edildi. Denetim elemanları, sözkonusu inşaatlara giderek, fiili durumu tespitinde bulundu. Daha sonra da, inşaattaki fiili durum ile inşaata ilişkin harcama ve gider belgeleri karşılaştırıldı. Bu işlem sırasında, çapraz kontrollerin de yardımıyla, müteahhitlerin inşaat girdilerinde belge düzenine uyup uymadıklarının kontrolü yapıldı.

Çarpıcı Sonuçlara Ulaşıldı
Bu şekilde şu ana kadar, bin 176'sı Çankaya'da olmak üzere 2 bin 432 müteahhit incelemeye alındı. Müteahhitlerin belge düzeni yönünden denetlenen inşaat sayısı ise yine bin 217'si Çankaya'da olmak üzere 2 bin 880 olarak tespit edildi. Belge bazında inşaat denetimleri sırasında, bugüne kadar 11 bin 821 adet usulsüz fiil tespit edildi. Bunların 9 bin 965'i için denetim tutanağı, bin 856'sı için de vergi inceleme raporu düzenlendi.

İncelemesi tamamlanan müteahhitlerin, 2004-2006 döneminde, gerçekleştirdikleri inşaatların sadece yapım aşamasında, vergiye tabi olması gereken 40 milyon 18 bin 150 YTL'lik gelirin devletten kaçırıldığı ortaya çıkarıldı.
Bu gelirin inşaat malzemelerinin temini sırasında belge alınmaması, müteahhitlerin gerekli belgeleri düzenlememesi gibi yollarla gizlendiği anlaşıldı. Ankara Vergi Dairesi denetim elemanları, incelemesi biten müteahhitlere 4 milyon 678 bin 587 YTL vergi farkı çıkarırken, 2 milyon 84 bin 447 YTL de özel usulsüzlük cezası kesti. Böylece sadece 2 bin 880 inşaattta, 40 milyon YTL'yi aşkın geliri devletten kaçırmanın 2 bin 432 müteahhide çıkardığı fatura, 6 milyon 763 bin 34 YTL oldu.

Satışlar Da İncelemeye Alındı
Ankara Vergi Dairesi Başkan Vekili Şenal, Ankara merkezde geri kalan inşaatlara ilişkin vergi incelemelerinin de devam ettiğini bildirdi. Emlak sektörünün gelir yönünden incelenmesi işlemine de 2007 başında geçeceklerini kaydeden Şenal, şu açıklamada bulundu: “İkinci aşamada, inşaat satış tutarlarında gerçek rakamlara ulaşabilmek amacıyla, inşaat faaliyeti sonucunda üretilen konut, iş yeri ve benzeri binaların satışından elde edilen hasılatlar belirlenecek. Bu çalışmalar çerçevesinde, bankalarla iletişime geçilerek, ödemelerini banka kredisi kullanarak gerçekleştiren kişiler de tespit edilecek. Böylece gerçek satış tutarları elde edilebilecek.Satış rakamlarından sonra da, inşaat maliyetleri ile karşılaştırma yapılarak, gerçek vergi matrahına ulaşılacak.

Tüm bu çalışmalarımız sonucunda, ticari kazançlar ve serbest meslek kapsamında vergilendirilen mühendislik hizmetlerine ilişkin ödemeler ile, inşaatlarda çalışanlara ilişkin ücret ödemeleri üzerinden yapılan stopajlara ait gelir vergisi, kurumlar vergisi, bina satışları üzerindeki yüzde 1 veya yüzde 18'lik KDV, sözleşmelerde belirtilen tutarlar üzerinden alınan binde 7,5 oranındaki damga vergisi ve satış tutarı üzerinden alınan binde 15'lik tapu harcı kavranılacak.”

2006'nın ilk yarısında yüzde 7,5'lik bir kalkınma hızına ulaşılırken, bu rakamın inşaat sektöründe yüzde 19,3 olarak belirlendiğine dikkati çeken Şenal, ”Büyümenin lokomotifi olan bu sektörün kayıt altına alınması, ülke ekonomisi ve vergi gelirleri için büyük önem arzediyor. Bu doğrultuda, 2006 ve 2007'de denetim çalışmalarımız yoğunlaşarak, devam edecek” dedi.

Şenal, vatandaşlara da, ileride cezalı duruma düşmemek için alım satıma konu konut ve işyeri değerlerini, gerçek değerleri üzerinden göstermeleri uyarısında bulundu.