İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı ve Eidgenossische Technische Hochschule Zurich (ETH) işbirliği ile gerçekleştirilen “Housing Profiles in İstanbul” atölye çalışması, 19 Mayıs Cumartesi yapılan sunumlarla sonlandı.

Bilgi Üniversitesi, atölyenin ilk günü olan 13 Mayıs’ta Göksenin Ekiyorum, Yelda Gin, Tuğba Okçuoğlu, Mert Velipaşaoğlu ve Didem Yavuz’un Balat, Şişli, Cihangir, Üsküdar ve Armutlu hakkında yaptıkları sunumlara ev sahipliği yaptı. İkinci gün, tüm bölgeler Orhan Esen’in rehberliğinde gezildi ve bölgelere ayrılan gruplar sunumları üzerine çalıştılar.

7 gün süren çalışma boyunca, İstanbul Teknik, Karadeniz Teknik, Kocaeli, Doğu Akdeniz, Selçuk, Yıldız Teknik ve Bilgi Üniversitesi gibi Türkiye’deki okullarda mimarlık eğitimlerine devam eden 18 öğrenci, Zürih ve Tokyo’dan lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileriyle birlikte İstanbul’un çeşitli bölgelerini gruplar halinde analiz ederek, her bölgede belirledikleri sorunları çözmeye ve yaşam kalitesini arttırmaya yönelik öneriler geliştirdiler. Atölye, her grubun kendi bölgesini tanımak amacıyla yaptığı gezilerin yanı sıra, İstanbul’un çeşitli yerlerine yapılan alan gezileri ve ev ziyaretleriyle desteklendi.



Bir haftalık analiz ve üretim süreci boyunca, bu bölgelerin yanı sıra kentin çeşitli konut yerleşimlerine ev sahipliği yapan Kuzguncuk, Çengelköy, Burgazada, Büyükada, Ulus, Karanfilköy gibi semtler ve bu semtlerde yer alan Sadullah Paşa Yalısı, Bouvard Evi gibi özel yapılar ve ayrıca NSMH ve Teğet Mimarlık Ofisleri ziyaret edildi.

Atölye yürütücüleri, Bilgi Üniversitesi Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı’nda proje yürütücüsü olarak görev alan mimar Emre Arolat, ETH’da misafir öğretim üyesi olan ve Tokyo merkezli mimarlık ofisi Atelier Bow-Wow’un kurucularından Momoyo Kaijima, Medine Altiok, Megumi Komura, Lukas Huggenberger ve Işıl Uçman Altınışık ara sunum ve final sunumlarında yaptıkları eleştirilerin yanı sıra, gruplarla birebir çalışarak önerilerin geliştirilmesine yardımcı oldular.

Atölye ve açık alanda yapılan çalışmaları kapsayan programla eş zamanlı olarak, Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi de tüm ilgililere Kaijima’nın Bow Wow olarak gerçekleştirdikleri işleri anlattığı konferans için Mart ayından bu yana Açık Kütüphane projesine ev sahipliği yapan galeri mekanının kapılarını açtı.

Kent gezilerinin birlikte yapılmasına karşın, çalışmalarını küçük gruplar halinde gerçekleştiren gruplar, çok farklı profillere sahip katılımcıları bir araya getirdi ve üretime ayrılan kısa süreye ve İsviçre ve Japonya’dan gelen öğrencilerin hem bölgeyi hem de ele aldıkları yerleşimlerin kentle ilişkisini tanımak için kısıtlı süreye sahip olmalarına karşın ortaya oldukça başarılı tespitler ve projeler çıktı. Örneğin Balat grubu, kentle ilişkili ancak kendi kendine yetebilir durumda olduğunu saptadıkları bölgede varolan mahalle yaşamının korunması ve güçlendirilmesi amacıyla yalnızca kamusal mekanın kullanımıyla ilgili senaryolar geliştirirken, Armutlu’da çalışan grup konutların kalitesini arttırmak ve dış mekanın kullanımını arttırmak amacıyla yapıların strüktürlerini geliştirerek aynı zamanda çeşitli kotlarda yeşil alanlar yaratmayı önermişlerdi. Önceden planlanarak değil, zaman içerisinde doğan ihtiyaca göre şekillenen yerleşimin ruhunu koruyan bir diğer önerileri de boş alanlara, gerekli oldukça kullanılmak üzere boş taşıyıcı sistemlerin yerleştirilmesiydi. Birçok iç mekan fotoğrafı kullanarak bölgeleriyle ilgili yaptıkları saptamayı sunan Cihangir grubu ise kamuya ait olan manzaranın konut tarafından sahiplenilmekte olmasını bir sorun olarak belirleyerek, çerçevenin sınırladığı bu öğeyi yeniden kamusallaştırmaya karar vermişlerdi.

Cumartesi günü gerçekleştirilen final sunumları gösteriyordu ki, farklı düşünüş ve çalışma biçimlerine sahip katılımcıların oluşturdukları bu birbirinden bağımsız çalışan gruplar, aslında çok da uzak sonuçlara ulaşmamışlardı. Emre Arolat’ın önemle üzerinde durduğu gibi, katılımcılar, İstanbul sakinlerinin aslında yaşamlarından mutlu olduklarını fark ederek, mimarlık yapma isteğini geride tutabilmiş ve gözlemledikleri yaşamın büyük ölçüde korunması ve yalnızca küçük müdahalelerle iyileştirilmesini sağlamaya yönelik projeler hazırlamışlardı.