Haberler

Alacahöyük kazıları 100 yaşında

Tarih: 16 Temmuz 2007 Kaynak: Milliyet Yazan: Yasemin Bay
Çorum’a bağlı Alaca ilçesinin 15 kilometre kuzeybatısında yer alan ve önemli arkeolojik ören yerlerinden biri olan Alacahöyük’teki kazılar 100. yılına ulaştı. Kalkolitik Çağ’dan (MÖ 4 bin) günümüze kadar sürekli bir iskana sahne olan Alacahöyük, Hititlerin önemli merkezlerinden biri. Görkemli sfenksli kapısı, dini ve resmi yapıları ile bir açıkhava müzesi niteliğindeki Alacahöyük’teki ilk kazılar, 1907 yılında Rum asıllı arkeolog Theodor Makridi tarafından başlatıldı.

100. yıl kapsamında bir dizi etkinliğe ev sahipliği yapacak olan ve dünyada ilkleri içinde barındıran Alacahöyük’ün kazı başkanlığını, 1996’dan bu yana Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Aykut Çınaroğlu gerçekleştiriyor.

Atatürk yeniden başlattı
Çınaroğlu, kazı sürecini şöyle anlatıyor: “Alacahöyük, Atatürk’ün başlattığı ilk milli kazı. 1907’de Rum asıllı Teodor Makridi, Osmanlı adına 15 - 16 gün kadar Alacahöyük’te çalışıyor. Fakat sonrasında bir çalışma olmuyor. 1935’te Atatürk buradaki kazılara yeniden başlama emrini veriyor. Kazı çalışmaları Atatürk’ün ölümünden sonra yavaşlıyor, ardından 10 - 12 yıl kadar duraksıyor. 1983’ten sonra ise hiç kazılmıyor. 1996 yılında Ankara Üniversitesi bu kazıyı yeniden canlandırma kararı alıyor.”
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ankara Üniversitesi’nin desteğiyle 10 yıldır süren kazılarda önemli bulgulara imza atıldı.

Yüksel İnşaat’ın sponsorluğunda gerçekleştirilen çalışmayla ortaya çıkan Hitit barajı tamamen işlevsel hale getirildi. Eylül ayında resmi açılışı yapılacak olan barajla ilgili olarak şunları söylüyor Çınaroğlu: “Hitit Kralı Tuthaliya, 10 kadar baraj yaptırmış. Fakat Alacahöyük’tekinin dışındakiler kayıp. Diğerlerinin suları ırmaktan beslenirken bizim barajımızın suyu 3 bin 240 yıldır kayalardan çıkıyor. Burada bulduğumuz bir hiyeroglif kitabe parçasında barajın Hitit baş tanrıçası Hepat’a hitaben yapıldığını anladık. Barajımız açıldığı zaman dünyada bir ilk olacak.”

Alacahöyük’ün Tunç Çağı ve Hitit döneminde en ihtişamlı hale geldiğini vurguluyor Çınaroğlu ve Hitit dünyasına ait ilk heykelin de Alacahöyük’te bulunduğuna dikkat çekiyor: “Alacahöyük Hitit döneminde kralların zaman zaman gelip tapındığı bir yer. Burada bir anıtsal bina var. Binanın önünde de hiçbir Hitit şehrinde bulunmayan sfenksler ve sfenkslerin önünde kabartmalı kapı kuleleri bulunuyor. Burada bulduğumuz ve baş tanrıça Hepat olduğunu düşündüğümüz heykeli, geçen yıl teşhire koyduk. Heykel çok önceleri bulunmuş ve eski müze binasına konmuş. Geçen yıl bu binayı Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan devralıp laboratuvar yaptık. Oradaki kabartmaları ve bu heykeli de ören yerine taşıdık.”

Çorum Müzesi’nde sergileniyor
Kazı çalışmalarında ortaya çıkan Sfenksli Kapıdaki Kabartmalı Ortostat’taki gitar tasviri de dünyadaki ilk gitar tasviri olması açısından önemli. İlk yıllarda yapılan kazılardan çıkarılan eserler Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne giderken artık buluntuların büyük bölümü Çorum Müzesi’nde, bir kısmı ise Alacahöyük’teki yerel müzede teşhir ediliyor.

Alacahöyük’ün sadece 10’da birinin kazıldığını belirten Çınaroğlu, 100. yıl etkinlikleri kapsamında yapılacakları şöyle sıralıyor: “Ziya Şipal tarafından 100. yıl kitabı hazırlanıyor. Barajın açılışını yapacağız. 13 Eylül’de Alacahöyük’te düzenlenecek olan çalıştayda yerli ve yabancı bilim adamları bilimsel tartışmalar yapacaklar. Ankara’da da belki bir sempozyum düzenlenecek. Ağustos ya da eylül ayı içinde Milli Piyango Alacahöyük için özel bilet bastıracak.”

"Truva hazinesinden zengin"
Çınaroğlu dünyada ilk olarak nitelendirilecek bir projeye hazırladıklarını söylüyor. Fakat söz konusu projenin gerçekleşmesi için 241 bin YTL’ye ihtiyaç var: “Alacahöyük’te 1935 - 41 yılları arasında 13 tane prens ve prenses mezarı bulundu. Mezarların içinden çıkarılan 24 ayar altın kap kacaklar, süs eşyaları, güneş kursları, hayvan heykelleri ile eşsiz bir koleksiyon elde edildi. Truva hazinesinden daha zengin olan bu buluntular şu anda Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergileniyor. Hazırladığımız projeyle mezarların restorasyonu ve onarımı yapılacak. Ve eserlerin birebir kopyaları mezarların içine yerleştirilecek. Proje Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yapıldı ve Koruma Kurulu da onayladı. Destek bekliyoruz. 100. yıla yetiştirmek istiyorduk ama olmadı. Sponsor arıyoruz.”
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.