Pekin’de dört günlük bir hafta sonu tatili yaptık ve inşaat alanlarını gezip Ekim ayındaki daha uzun ziyaretimiz için planlar yaptık. Çünkü bu Çin’e ilk gelişimizdi ve zamanımız azdı, bu yüzden Pekin’in atmosferini anlayabileceğimiz eklektik bir turda karar kıldık. Bu turda mimari gezilerin yanı sıra, Tiananmen Meydanı’nda bir yürüyüş, neredeyse her şeyi satın alabileceğiniz ve “Sıkı Pazarlık Evi” olarak da bilinen Hong Qiao’ya bir ziyaret, Wangfujing sokağında yemek yemek ve Pekin’in gözde Hou Hai Gölü bölgesinde dansa gitmek de vardı.
Mega inşaat bölgelerinden, Çin Seddi’ne ve 12 güncel Asyalı mimar tarafından tasarlanan evlere kadar gezdik, I.M. Pei’nin Fragrant Hill Oteli’ni ve elbette heyecan verici yeni sanat bölgeleri 798 ve Cao Changdi’yi de gördük.
Listemizin ilk sırasında OMA Asya ofisinde sorumlu ortak Ole Scheeren ile bir görüşme ve Merkez Çin televizyonu CCTV’nin 550 bin metrekarelik inşaat alanında bir tur vardı. En yüksek binayı yapma yarışına katılmak yerine, OMA projesi ikonografik bir özelliğe sahip olacak iki yüksek yapıyı kent alanıyla uyumlu bir biçimde inşa etmeyi teklif etmiş: CCTV ve TVCC. CCTV birbiriyle bağlantılı etkinliklerle binasının bünyesinde yönetim birimlerini, ofisleri, haberler ve program yayınları üretimini ve televizyon yayıncılığına has diğer hizmetleri barındırıyor.
Her iki bina da bir kısmı yer altında olan ortak prodüksiyon platformunun üzerinde yükseliyor. İkisinin de farklı karakterleri var. Birisi yayıncılık için düzenlenmiş, diğeri ise hizmetler, araştırma ve eğitim binası; iki bina tepede yönetim için ayrılmış olan çıkıntılı bir çatı katını oluşturmak üzere birleşiyor. Binaların cephesindeki biçimsiz grid, yapı boyunca dolaşan güçlerin bir ifadesi. Binanın yapısal mekanik mühendisliğinden Cecil Balmond ve Ove Arup&Ortakları ekibi sorumlu. Binanın adının “Deli Donut” olduğunu öğrendik.
“Su Küpü” olarak bilinen PTW’nun Ulusal Yüzme Merkezi, Herzog ve De Meuron tarafından tasarlanan yuvarlak hatlı ana stadyumla uyumlu bir biçimde çalışabilmesi için bilhassa bu şekilde tasarlanmış. “Su Küpü” konsepti esas olarak yapıyı ve bina kaplamasını oluşturmak amacıyla su baloncuğu teorisini kullanan basit ve yalın bir kare biçiminde.
Herzog ve De Meuron’un Pekin’de inşa ettikleri Ulusal Stadyum’un 91.000 koltuk kapasitesi var ve çalı çırpıdan yapılmış bir “kuş yuvası”na benziyor. Stadyumun içindeki her bölüm, doğal hava dolaşımını mümkün kılan açık bir gridle tüm kompleksi örtebilen bir kafesin içinde, bağımsız bir birim olarak inşa edilmiş.
“Şehir içinde şehir” olarak tanımlanan, Steven Holl’un Linked Hybrid isimli binası, biz oradayken 14. kata ulaşmıştı. 1,6 milyon metrekarelik bir alandaki 700 apartmanda 2.500 kişiyi barındıracak olan Linked Hybrid ekolojik ve kentsel yaşantının ultra modern bir ifadesi ve 21. yüzyılın yeni mekan tipi için kollektif bir arzunun dışavurumu. Bedenin mekanlar arasından geçmesi deneyimine odaklanan bu yapıda kuleler; hareketten, zamanlamadan ve zaman dilimi kavramından sinematik bir kentsel mekan yaratacak bir şekilde düzenlenmiş.
Lab Mimarlık tarafından yakında tamamlanacak olan “SOHO Shang Du” tesisi geniş vitrin alanları olan alçak bir ticari galeriden ve iki orta yükseklikte kuleden oluşuyor. Kulelerin cephelerindeki cam yüzeyler geceleri ışıklanan geometrik çizgilerle bezenmiş. Vitrinli ve beş katlı galeri alanı Pekin’in ani inişleri ve çıkışları olan zorlu hava koşullarına bağlı olarak hem salon hem de açık hava etkinliklerine uyum sağlayacak şekilde düzenlenmiş.
Fransız mimar Paul Andreu’nun yaklaşık 500 bin metrekarelik, cam ve titanyum kullanarak yaptığı Ulusal Büyük Tiyatro Tiananmen Meydanı’na yakın bir yere konuşlandırılmış.”Yumurta”nın yarısı yıldızlarla bezenmiş bir gökyüzünü andıran yapay bir göletin içinde kalıyor.
Çin Seddi’nin yanındaki “The Commune” güncel Çin ve Asya mimarisinin bir vitrini haline gelmiş. Her evin dramatik doğa ve Çin Seddi manzarasının olduğu düzenleme çok güzel. Özel bir yaya yolu Çin Seddi’nin ayak değmemiş kısımları boyunca uzanıyor. Komplekste Asya’nın en önde gelen 12 mimarı tarafından tasarlanan evler var; Gary Chang (Hong Kong), Shigeru Ban (Japonya), Cui Kai (Çin), Rocco Yim (Hong Kong), Chien Hsueh - Yi (Tayvan), Antonio Ochoa (Çin), Kengo Kuma (Japonya), Kanika R’kul (Tayland), Kay Ngee Tan (Singapur), Nobuaki Furuya (Japonya), Yung Ho Chang (Çin), Seung H-Sang (G. Kore). “The Commune” yakında gerçekleşecek olan bir genişletme operasyonundan sorumlu olan Kempinski grubu tarafından bir butik otel olarak işletiliyor. Bu genişletmeden sonra içinde orijinal evlerin kopyaları da olan 21 ev inşa edilecek. Ahşap ve kartondan yapılan proje maketi Paris’teki Pompidou Müzesi tarafından alınmış ve Çin’den gelen ilk geçici koleksiyon olarak sergileniyor.
Pekin’e geri dönerken I.M. Pei tarafından tasarlanan Fragrant Hill Oteli’nde durduk. Otel Pekin’in dışında ama Yaz Sarayı’na ve diğer önemli tarihi bölgelere çok uzak olmayan eski imparatorluk avlanma bölgesinin içindeki bir parkta yer almakta.
Pekin’e geri dödüğümüzde artık sadece sanat vardı. 798 bölgesine gittik ve “Uzun Yürüyüş Alanı”nda Kan Xuan’ın iki kanallı video enstolasyonunu izledik. Oradan Cao Changdi alanına ve Ai Weiwei tarafından tasarlanan Urs Meile Galerisi’ne devam ettik. Galeri aynı kompleks içinde sanatçılar için hem barınma hem de çalışma alanı sunuyor. Ai Weiwei, Cao Changdi alanında birçok galeri ve stüdyo inşa etmekte.
Eğer 2008’de Pekin’e gidiyorsanız Hong Kong’un da yeni havaalanını tasarlayan Foster&Ortakları’nın yaptığı yeni uluslararası havaalanına ineceksiniz. Dünyanın en büyük ve gelişmiş havaalanı binası (sadece teknolojik olarak değil, aynı zamanda yolcu deneyimi, işlem etkinliği ve esneklik anlamında) olan Pekin Havaalanı çok misafirhane ve keyifli olacak. Alanın bir sembolü olarak, yükselen aerodinamik çatısı ve ejderhaya benzeyen formuyla uçuş korkusunu yansıtacak ve geleneksel Çin renkleri ve sembollerini andıracak.