Haberler

Ata yadigârları sahipsiz

Tarih: 25 Ekim 2007 Kaynak: Türkiye
1478’den 1912 yılına kadar 534 yıl Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliğinde kalan Arnavutluk’ta Osmanlı’ya ait eserler bir bir yok oluyor. Ülkede yaklaşık 1000 Osmanlı eserinin bulunduğu belirtiliyor. Ancak günümüze kadar çok az sayıda eser ayakta kalabilmiş. Minare ve duvarları yıkılan, temelleri harabe haline gelen camiler, külliyeler, çeşmeler, kaleler ve surlar, Arnavutluk’taki tarihî eser kıyımını gözler önüne seriyor. Özellikle 1944 yılında başlayan ve 11 Nisan 1985 yılına kadar devam eden Komünist Enver Hoca’nın yönetimi döneminde birçok ecdad yâdigârı yerle bir edilmiş.

İşte o camiler
Kurşunlu Camii, Fatih Camii, Murat Bey Camii, Nazareşa Camii, Ethembey Camii, İşkodra Kalesi, Akçahisar Kalesi Camii günümüze ulaşabilen eserlerden bazıları... Ancak onlar da yıkılmaya yüz tutmuş. İşkodra’da bulunan Kurşunlu Camii, 15. yüzyılda inşa edilmiş. Minaresi Komünist Enver hoca döneminde yıkılan cami, bütün sahipsizliğine rağmen ayakta kalabilmenin mücadelesini veriyor. Her tarafı budanmış; sadece yıkık bir minare ile ve harabe görüntüsüyle cuma namazlarında hizmet veriyor.

Bir zamanlar ezan seslerinin yükseldiği bu cami, şimdi sesini beş vakit İşkodra Ovasına duyuramasa da ‘ben buradayım’ diye haykırmaya devam ediyor. Kurşunlu Camii, kendisini Osmanlı’nın mirasçısı olarak gören Türkiye’nin yardımını bekliyor. Bir dönem eski Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz, Kurşunlu Camii ziyaretinde bulunmuş ve caminin restore edilmesi sözünü vermiş. Ancak bu tarihten sonra Türkiye’den ne gelen olmuş ne de giden. 500 yıllık Osmanlı tarihine şahitlik eden bu cami kendi haline terkedilmiş durumda.

Adına türkülerin yakıldığı, uğruna yüz yıllardır mücadele verilen bir yer İşkodra. Drin Nehri’nin bir ahtapot gibi kolları arasına aldığı düz ovalar, yeşilin her tonunu bağrında saklıyor. Bu bereketli topraklar, Drin Nehri’yle hayat buluyor. Drin Nehri belki hayat vermeye devam ediyor ama tarihe sadakatsizliği, Osmanlı’ya yapılan vefasızlığı gizleyemiyor. Belki de bu durumun vermiş olduğu bir mahcubiyetle içini Adriyatik Denizi’ne döküyor. İşkodra Kalesi (Rozafa) içindeki Fatih Sultan Mehmed Camii de bülbül gibi şakıdığı ezan sesleriyle İşkodra’ya hayat verdiği o günlerini arıyor. Minaresinin üstü yıkılan caminin duvarları da dökülüyor. Tarihî kale de burçlarının ve surlarının birçoğunu yitirmiş. Ancak bir restore ile kurtarılabilecek ve tarihe kazandırılabilecek vaziyette.

Fatih’in emaneti
Fatih Sultan Mehmet Han döneminde yapılan ikinci sefer sonucu geri alınabilen Akçahisar Kalesi’nden ise günümüze sadece Fatih Camii’nin yıkıntıları ve bir de etnografya müzesi kalmış. Bu caminin yanı sıra Osmanlı Çarşısı’nın hemen yanı başında bulunan Murat Bey Camii de bakımsız bir vaziyette. Yolun altında kalan caminin toprak tarafında kalan iç duvarı yıllardır rutubete maruz kaldığından üzerine defalarca yapılan kireci bile tutamaz halde bulunuyor. Tiran’daki Ethembey, Durres’teki Fatih ve Elbasan’daki Nazareşa camilerinin durumu da Arnavutluk’ta görmeye alışılan manzaradan pek farklı değil. Osmanlı tarafından yapılan Elbasan Kalesi ve kalenin içerisinde yer alan 1492 yılında yapılmış Kral Camii Arnavutluk’ta ayakta kalabilen nadir eserler arasında yer alıyor.

Türkiye’den yardım bekliyorlar
Osmanlı’dan sonra bir türlü rahat yüzü göremeyen ve kendi köklerinden koparılmaya çalışılan Arnavutların tarihi eserler bir yana kendi kimliklerini bile tek başlarına tamir edecek takati yok. Arnavutluk’taki Osmanlı eserlerinin geri kazandırılması ve yeniden ibadete açılabilmesi için Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları çeşitli çalışmalar yürütüyor. Arnavutlara yönelik çeşitli yardım projeleri yürüten İHH İnsani Yardım Vakfı; her biri eşsiz güzellikte olan tarihi cami, külliye ve çeşmelerin kurtarılması için başta Kültür Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere ilgili kurumlardan destek istiyor.
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.