Güvenpark Anıtı
Başkentin farklı semtlerinde, aydınlara ait ya da Cumhuriyet Türkiyesi için simgesel önem taşıyan anıtlar bakımsızlıktan dökülüyor. Bazıları ilçe belediyeleri bazıları ise Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın sorumluluğunda olan anıtlar ve heykellerin, kimisi ise duyarsız yurttaşların kurbanı. Ankara'nın çeşitli noktalarındaki anıtlar ya da heykeller bakımsızlıktan ve yurttaşların verdiği zarardan dolayı "çağdaş şehircilikten uzak" bir görünüme sahip. Bazı anıtların boyası akmış, bazılarının taşları kırılmış, bazılarının da yazıları dökülmüş... Anıtlar arasında sorumluluğu Kültür ve Turizm Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'ne ait olanlar da var ilçe belediyelerine ait olanlar da... En kötü karne ise AKP'li Yenimahalle Belediyesi'nin. Birçok aydın adına açılmış parka, anıtlara sahip belediyenin, bunların bakımını yapmaması, koruyamaması dikkat çekiyor. AKP'li Melih Gökçek yönetimindeki Ankara Anakent Belediyesi'nin yaptığı trafik düzenlemeleri de anıtları olumsuz etkiliyor. Sergilenen tavır, Gökçek ve ekibinin sanata ve çağdaş şehirciliğe bakışını da gösteriyor. Gökçek, yeni göreve geldiği dönem olan 1994 yılında da Heykeltraş Mehmet Aksoy 'a ait "Periler Ülkesinde" isimli heykeli müstehcen bulmuş ve "Ben böyle sanatın içine tükürürüm" diyerek kaldırtmıştı. Ancak uzun süren yargısal mücadele sonunda Gökçek, maddi ve manevi tazminat ödemeye mahkum edilmiş, heykelin de yerine konulmasına karar verilmişti. Gökçek, yıllar önce Sıhhiye'deki Hitit Güneşi Anıtı'nı da kaldırmak istemiş ancak başkentlilerin tepkisi üzerine geri adım atmak zorunda kalmıştı. Cumhuriyet Türkiyesi'nin önemli simgelerinden Güvenpark Anıtı, Ulus Zafer Anıtı, Sıhhiye Hitit Güneşi Anıtı gibi yapıların temizliğini, Anakent Belediyesi Ankara Valiliği'nden ya da Kültür Bakanlığı'nın ilgili biriminden izin alarak yapabiliyor. Anakent yetkilileri, bu anıtların restorasyonu ve düzenli bakımının sorumluluğunun kendilerinde olmadığını, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün ilgilendiğini belirtiyor. Anakent'in sadece, anıtları zaman zaman kuş pisliği gibi kirlerden arındırmak için yıkadığı ifade ediliyor. Ankara'nın farklı noktalarındaki önemli anıtlardan ve heykellerden yansıyan görüntüler şöyle:
Sakarya Caddesi Heykelleri
Sakarya Caddesi'nde balıkçıların ve çiçekçilerin bulunduğu sıranın ortasında yer alan heykel, boyanmış, üzerine yazılar yazılmış. Ankaralıların, etrafını dinlenmek için de kullandığı heykel, sprey boyalarla yazılan yazılarla kötü bir görünüm sergiliyor. Daha ilerisindeki, "Barış Anıtı" ise aynı kaderi paylaşmış durumda.
Cemal Süreya Anıtı
Dikmen Caddesi üzerinde yer alan Cemal Süreya Parkı'nın içindeki Şair Cemal Süreya 'ya ait heykel, bakımsızlıktan ziyade yurttaşların verdiği zarardan yıpranmış halde. Anıtın üzerinde şairin adının yazılı olduğu metal harfler koparılmış. Harflerden sadece "Ü" ve "R" yerinde duruyor. Hemen altında şairin doğum ve ölüm tarihlerinin yazıldığı rakamlardan ise sadece iki tane "1" kalmış. Harflerin ve rakamların koparılmasının ötesinde, anıtın konulduğu mermer zemine yazılar yazılmış, boyanmış.
Hasan Ali Yücel Anıtı
Türkiye'nin kalkınmasında lokomotif rol üstlenen Köy Enstitüleri'nin "babası" olarak kabul edilen, eski Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel adına Batıkent'te açılan parkta yer alan heykel, tahrip edilmiş halde. Yenimahalle Belediyesi'ne ait parktaki heykelin boyası akmış, yer yer kazınmış ve mermer sütun üzerinde Yücel'in adının yazılı olduğu levha koparılmış. Mermer bölmedeki taşlar kırılmış, çatlamış, üzerine yazılar yazılmış, boyanmış. Anıtın hemen önündeki alanda yere sprey boyalar ile yazılan yazılar, çizilen şekiller ise kirli ve estetikten uzak bir görünüm sergiliyor.
Ahmet Taner Kışlalı Anıtı
Öldürülen yazarımız Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı 'nın, adını taşıyan parkta yer alan anıtı, son derece bakımsız. Yenimahalle Belediyesi'nin sorumluluğundaki heykelin altındaki mermer bölümün dört bir yanında taşlar kırılmış, çatlamış. Heykel bölümünün ise boyaları akmış, baştan ayağa yer yer beyazlamış. Mermer bölüm üzerinde Kışlalı'ya dair bilgilerin yer aldığı levhadaki yazıların da boyası akmış. Öte yandan anıt, "dibinden" geçen metro inşaatı nedeniyle tel örgülerle, toprak yığınıyla iç içe bir görüntü sergiliyor. Anakent Belediyesi, Çayyolu Metrosu'nun duraklarından birini buraya yaptığı için parkın bütünlüğü bozularak, ortadan ikiye bölündü.
Eller Anıtı
Abdi İpekçi Parkı'nın içinde yer alan, hem parkla hem de Sıhhiye ile özdeş hale gelen "Eller Anıtı" nın, bakımsızlık nedeniyle rengi değişmiş durumda. Anıtın birçok yeri boyası kalktığı için beyazlaşırken, geceleri de ışıklandırılmıyor. Abdi İpekçi Parkı içindeki gece lambaları akşamları yurttaşların yürümesini, banklarda dinlenmesini kolaylaştırıyor ama anıt çevresinde hiçbir aydınlatma yapılmaması, "ellerin" karanlığın içinde kaybolup gitmesine neden oluyor.
Sıhhiye Atatürk Anıtı
Atatürk Bulvarı üzerinde Sıhhiye'ye doğru giderken orta refüjde yer alan Atatürk Anıtı, cadde ortasına sıkışmış durumda. Atatürk'ün ayakta dururken görüldüğü heykelin, mermer sütun bölümünün eskimeye yüz tutması dikkat çekiyor.
Ulus Zafer Anıtı
Ankara deyince akla gelen simgeler arasında yer alan, Ulus'un göbeğindeki anıt, yeteri kadar temizlenmiyor. Anıtın bulunduğu geniş alan güvercinlerle dolu. Bu nedenle özellikle "kuş pisliği" nedeniyle anıtın çevresi ve heykellerin üzeri kirli. Ayrıca yer yer akan boyalar heykellerin estetiğini bozarken, taş bölme de eskidiği için rengi değişmeye yüz tutmuş. Anıtın dibinde geceleri ateş yakılması nedeniyle de alt kısımdaki bölümler kararmış.
Hitit Güneşi
Başkentin simgesi Hitit Güneşi Kursu, yollarla kuşatılmış durumda. Son olarak çevresine U dönüşleri için yeni yollar açıldı. "Bir avuçluk" alana sıkıştırılan anıt, kentin ambleminden de çıkarılmıştı.
Uğur Mumcu Büstü
Batıkent'te bakımsızlığın çok net görüldüğü bir diğer anıtsal yapı ise bombalı suikaste kurban giden gazetemiz yazarlarından Uğur Mumcu 'ya ait. Kardelen Mahallesi'nde yer alan ve sorumluluğu Yenimahalle Belediyesi'nde olan Mumcu Büstü'nün üzerinde yer aldığı beton sütunun taşları kırık, parçalar düşmek üzere... Beton bölümün dört bir yanı yazılmış, boyanmış. Büstün ise boyası çıkmış. Siyah büstte yer yer sarı renkler görülüyor.
Güvenpark Anıtı
Birinci derecede doğal SİT alanı kabul edilen, başkentin 80 yaşına yaklaşan simge parkı ve parkla özdeş dev anıtı, yıllardır defalarca dile getirilmesine karşın bir türlü temizlenmiyor. Güvenpark Anıtı öylesine kaderine terk edilmiş halde ki siyah olan ön taraftaki heykellerin rengi artık yeşile dönmüş. Akan boyalar, yer yer sarı ve açık kahverengi görüntü de ortaya koyuyor. Anıttaki, "Türk, öğün, çalış, güven. K. Atatürk " yazısının da rengi değişer ek, yeşilimsi hâl almış. Yazının iki yanındaki tasviri kabartmalar da kavladığı için yer yer beyaz görünüyor. Anıtın diğer yanındaki Atatürk ve gençlerin bulunduğu heykel ise baştan ayağa akmış boyaları, üzerindeki kuş pislikleriyle bakımsızlığını metrelerce öteden belli ediyor. Anıtın etrafı da kuş pisliğinden, kuruyemiş kabuklarından, sigara izmaritlerinden geçilmiyor. Boyalarla yazılmış yazılar, Güvenpark Anıtı'nı da tahrip etmiş. Çevresindeki yakılan ateş nedeniyle anıtın duvarları da kararmış durumda.
Yüksel Caddesi Heykelleri
Kitapçıları, kafeleri, büfeleri, mağazaları ile gün içinde binlerce başkentlinin uğrak mekanı olan Yüksel Caddesi'nde yer alan anıtlar, "şehir kültürüne sahip çıkmamanın sonuçlarını" gösterir nitelikte... Cadde üzerindeki dört ayrı heykel - duyarsız yurttaşlar nedeniyle - git gide caddeye estetik katmaktan uzaklaşıyor. Metronun Yüksel Caddesi çıkışında yer alan "oturan adam heykeli" nin baş kısmının üzeri ve yanları kırılmış ve bu kırık yerler, çöp atmak için kullanılıyor! Heykel üzerine yapıştırılan, sökülen ilanlar, boyamalar, karalamalar kirli bir görüntü ortaya koyuyor. Birkaç metre ileride "kitap okuyan kız heykeli" yer alıyor. Bu heykelin de alt kısmına yazılar yazılmış ve burada bulunan elektrik kablolarının yer aldığı kutu kırılmış. Geceleri cadde üzerinde seyyar satıcılık yapanların ısınmak amacıyla elektrik sobası kullandığı ve bu nedenle elektrik kablolarının olduğu kutuyu kırarak, kaçak elektrik aldığı belirtiliyor.
Bu heykelin az ilerisindeki "bankta dinlenen yaşlı kadın heykeli" nin gözleri, tırnakları kırmızıya boyanmış. Birkaç adım ötedeki "ayakta duran adam heykeli" nin ise ayağının biri ve sol ceket cebinin yer aldığı bölüm kırılmış. Kırılan bu bölümün içine de yine pet şişe, kağıt gibi çöpler doldurulmuş. Heykele ilanlar yapıştırılmış, boyanmış, karalanmış... Yüksel Caddesi esnafı ise Çankaya Belediyesi'nin artık çaresiz kaldığını, heykellerin bu hale gelişinin sorumlusunun yurttaşlar olduğunu söylüyor. Esnaf, duyarsız başkentlilerden yakınarak, "Belediye de bıktı artık. Onarıyor, tekrar bu hale getiriyorlar. İnsanlarımız koruyacağına zarar veriyor" görüşünü belirtiyor.