Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan 'Türkiye Çevre Durum Raporu'nda, ülkeyi çevreleyen denizlerde yoğun kirlenmenin devam ettiği ortaya konuldu ve alınması gereken önlemler sıralandı.
Çevre ve Orman Bakanlığı, Akdeniz ve Ege sahillerinde bulunan otel ve tatil köylerinin, denizlerde canlı ekosistemin bozulması, kirlilik açısından kıyı kaynakları üzerinde önemli etkileri bulunduğu bildirildi.
Bakanlık tarafından içerisinde sahil kesimlerine ilişkin ekosistem ve kirlilik bilgilerinin de yer aldığı, "Türkiye Çevre Durum Raporu" hazırlandı. Raporda, Akdeniz'in kıyı yerleşimleri ve yoğun deniz trafiği nedeniyle kirlenmeye karşı oldukça duyarlı olduğu belirtildi.
"Ege Denizi'ne atık su boşaltımı 50 noktadan ve bazı evsel kanalizasyon atıklarının boşaltıldığı yerden olmaktadır" denilen raporda, Fethiye-Çanakkale arasındaki kıyı kesiminde aralarında kültür balıkçılığının da bulunduğu birçok etkenin deniz ortamında ciddi ekolojik bozulmalara neden olduğu vurgulandı.
Fethiye-Çanakkale arası: Ekolojisi değişiyor
- Nehir girdileri, kültür balıkçılığı, çeşitli turizm aktiviteleri ve yoğun kentleşmenin neden olduğu, çevresel faktörlerden etkilenen deniz ortamında ciddi ekolojik bozulmalar gözleniyor.
- Kamu kuruluşları arasındaki yetersiz bilgi akışı ile farklı çevresel yaklaşımlar, kıyısal alanların bozulmasına ve geri dönüşümü zor ekolojik değişimlere neden oluyor.
- Bölgede, makro ölçekli program ve planlamalardan önce küçük ölçekli araştırmaların entegrasyonu yapılmalı.
İskenderun Körfezi-Taşucu: Kimyasal kirlenme var
- Kıyı, Ceyhan, Seyhan, Berdan ve Göksu nehirlerinin taşıdığı partikül ve çözünmüş kimyasal yüklerden birinci derecede etkileniyor.
- Türkiye'nin, en geniş tarım alanının bulunduğu bu kuşakta, tarımsal faaliyetlerin neden olduğu organik-inorganik atıklar, seller ve nehirler yoluyla denize ulaşıyor.
- Bölgedeki aşırı nüfus yoğunluğundan kaynaklanan atık sular ve yeterince arıtılamayan sanayi, şehir kanalizasyon atıkları da sığ sulara deşarj ediliyor.
- Bölge için uzun süreli entegre kıyı kullanım planlarının hazırlanması, bu kapsamda uygun deşarj alanları seçilmesi gerekiyor.
Kemer-Fethiye arası: Ekolojik bozulma var
- Sahil kuşağındaki tüm yerleşimler, atık sularını yeterli ve yetersiz arıtma yoluyla denize veriyor. Bu da deniz deşarjı yapılan ortamlarda değişik oranlarda ekolojik bozulmalara neden oluyor.
- Gerekli izleme ve ölçümlerin hangi düzeyde yapıldığı konusunda bilgi eksikliği var.
Taşucu Burnu-Alanya arası: En az kirlenmiş kesim
- Taşucu Burnu-Alanya arasının genel arazi topoğrafyası ve ulaşım zorlukları nedeniyle sahil kuşağında turizm ve sanayi faaliyetleri ile nüfus yoğunluğunun oldukça düşük.
- Bu özelliğiyle Doğu Akdeniz'in "en az kirletilmiş kıyısı" olan bölge, açık sularla doğrudan etkileşim içinde.
- Anamur bölgesindeki yoğun tarımsal faaliyetlerin, kıyı sularına özellikle yağışlı mevsimlerde fazla miktarda organik madde (zirai ilaçlar, tarımsal gübreler) taşınmasına neden olduğu tahmin ediliyor.
Alanya-Antalya arası: Yoğun kirlenme
- Turizm faaliyetlerinin, Kemer'e kadar uzanan sahil kuşağında aşırı artması, kıyı sularına doğrudan deşarjlar, kirliliğin önemli nedenleri arasında.
- Bölgenin kıyı suları, gerek tarımsal gerekse evsel nitelikli organik-inorganik kimyasalların ve hastalığa neden olan kirleticilerin etkisi altında.
- Yoğun yağmur dönemlerinde tarım alanlarından denize toksik özellikli kimyasallar ve besin elementler denize taşınıyor.
- Evsel atıklar ve atık suları derin deniz deşarjıyla denize veriliyor.
İskenderun Körfezi: Ekosistem etkileniyor
- Nehir girdisinin çok düşük olduğu körfezin iç sularına bırakılan evsel ve sanayi atıkları, deniz ekosistemini etkiliyor.
- Yumurtalık bölgesinde yapılan petrol depolama ve taşınması kirliliğe neden oluyor.
- Karasal kaynaklı besin girdilerine bağlı olarak körfez suları ötrofikasyon (alg ve deniz bitkisi artışı) tehdidi altında.
- Bölgede faaliyet gösteren veya gösterecek büyük kuruluşların neden olacağı çevresel sorunların çözümüne katkı sağlayacak, acil durumlarda bilimsel danışmanlık yapacak yeterli bilimsel ve teknik bilgiye sahip uzman gruplara gereksinim var.