Erman Ilıcak, Türk dolar milyarderleri listesinde yer alan, şaşırtıcı başarısıyla dikkat çeken bir işadamı. Şu anda Rusya’da 2.5 milyar dolarlık işi var. Türkiye’de biri konut olmak üzere 10 gayrimenkul projesi yürütüyor.

Türkiye için en önemli hedefi 25 alışveriş merkezinden oluşan bir zincir kurmak. 800 milyon dolarlık yatırımla 9 alışveriş merkezi yapıyor. İzmir’de bir yenisi başlayacak. Arkasından 15 daha gelecek... Bu çok önemli bir proje. Ilıcak, şu sıralar, bu iş için bir Avrupalı şirketle ortaklık pazarlığı yapıyor. Eğer bir sorun çıkmazsa 1 - 2 ay içinde açıklaması gelebilir. 80 civarında şirketi var ve bunlar iki grupta (inşaat ve gayrimenkul) toplanıyor.

Rönesans İnşaat amiral gemisi. 14 yıldır ağırlıkla Rusya’da gerçekleştirdiği konut, hastane ve alışveriş merkezi gibi prestijli projelerle dikkat çekti. 2006-2007 döneminde gerçekleştirdiği toplam 1.5 milyon metrekare kapalı proje alanı ile ENR (Engineering News Record) Dergisi’nin 2006 yılı cirolarını baz alarak yaptığı ve Ağustos 2007’de yayınladığı sıralamada Türkiye’nin 2. en büyük, dünyada ise 61. en büyük uluslararası müteahhit firması olarak yer aldı.
Ilıcak, ODTÜ’den arkadaşlarıyla çalışıyor. 40’a yakın yöneticisi, okuldan arkadaşı. Türkiye ve Rusya’daki işlerinin başında bulunan iki önemli yönetici de okul arkadaşı. Bu yöneticileri şirketlerine ortak etmiş. Hepsinin küçük hisseleri var. İddialı ama parlayan her sektörden pay almaya iştahlı biri değil. “Biz bildiğimiz işte, inşaat ve gayrimenkulde kalacağız” diyor.

Erman Ilıcak kimdir?
1967 yılında Darende’de doğan Erman Ilıcak, 1969'da ailesi ile birlikte Ankara’ya göçtü. İlköğretim ve lise eğitimini TED Ankara Koleji’nde tamamladı. ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü'nden 1990'da mezun oldu. ABD'de işletme masteri yaptı. Enka'nın Libya ve Rusya şantiyelerinde çalıştıktan sonra 1993 yılında küçük bir sermaye ile Rusya'da kendi firması Rönesans İnşaat'ı kurdu. Şirketleri büyüdükçe ODTÜ'den arkadaşlarını transfer etmeye başladı. Halen 40'a yakın okul arkadaşı Ilıcak'ın şirketlerinde hem küçük hissedar hem de yönetici olarak çalışıyor. Rusya ve Türkiye gruplarının başında da Ilıcak'ın okul arkadaşları var. Ilıcak, şimdiye kadar 500’e yakın projeyi tamamladı.

Rönesans grubu hangi sektörlerde faaliyet gösteriyor? Başka sektöre girecek misiniz?
Bizim esas alanımız inşaat ve gayrimenkul sektörü. İşimizin yüzde 100’ü de bu. Taahhüt sektöründe önemli projeler gerçekleştirdik. Son yıllarda gayrimenkul sektöründe yatırımcı olarak da faaliyetimiz var.

Bu iki sektöre odaklanmış durumdayız. Önümüzdeki dönemde böyle devam edeceğiz.

2007 yılında neler yaptınız, nasıl gitti işler?
2007’de Rönesans inşaat şirketimiz dünya sıralamasında 61’inci oldu. Büyümesine devam etti. Özellikle alışveriş merkezleri ve endüstriyel tesis inşaatlarında uzmanlığını kanıtladı.

Biliyorsunuz dünya inşaat şirketleri sıralamasına 22 Türk şirketi girmişti. Bu 22 şirket içinde biz ikinci sıradaydık. En önemli faaliyet alanımız Rusya’da da 2’nci en büyük yabancı şirket olmayı başardık. Türkiye’de ve Rusya’daki ikinciliğimiz ENKA’dan sonra geliyor. Bizim işlerimizin tamamına yakını Rusya’da. Son yıllarda Türkiye’de de gayrimenkul işlerine girmeye başladık.

Şu sıralar elinizde ne gibi işler var?
Rusya’da devam eden 22 projemiz var. Bunların toplam büyüklüğü de 2.5 milyar dolara yakın. Alışveriş merkezleri, ofis binaları ve fabrika inşaatlarında uzmanız. Volvo için yaptığımız büyük bir kamyon fabrikası var. Yine devam etmekte olan Almanlar için yaptığımız işler var.

Rusya’da bira yatırım yapan yabancıların 16 fabrikasını biz yaptık. Onlarla başlayan endüstriyel proje anahtar teslimi, endüstriyel binaların teslimi işimiz devam ediyor. Bunun dışında da alışveriş merkezlerinde uzman olduk.

Türkiye’de alışveriş merkezleri yapıyor musunuz? Son yıllarda bu konuda büyük bir hızlanma var.
Türkiye’deki yatırımlarımız bu konuda. Alışveriş merkezleri yapıyoruz. Rusya’da alışveriş merkezleri, ofis ve konut yatırımımız var. Soçi’deki yatırımlarımıza ağırlık veriyoruz. Soçi 2014 kış olimpiyatlarının düzenleneceği şehir. Oradaki yatırımlarımızı artıracağız.

2007’yi ciro olarak nasıl kapattınız? Büyüme oldu mu?
920 milyon dolarla kapattık. Büyüme yüzde 25 civarında. 2008’de yüzde 50 büyüme planlıyoruz. 1.5 milyar dolara geleceğiz. Elimizdeki işlerle bu büyümeyi yakalarız. Rusya’da kiraya verdiğimiz Rönesans’a ait yaklaşık 200 bin metrekarelik bir alanımız var. Sekiz tane ofis binamız var. Her sene 500 konut yapıp satıyoruz.

Kendinize ait alışveriş merkeziniz var mı?
İki tane ortak olduğumuz var. İki tanesinin de yapımı devam ediyor. Rusya’da bu işler çok hızlı gelişiyor.

Son sıkıntılardan etkilenme yok mu?
Rusya da Türkiye ve Ukrayna gibi dünyadaki ekonomik çalkalanmadan çok etkilendi. Özellikle de bankacılık sistemi çok etkilendi. 2008 yılında 2007 yılındaki işlerimizi devam ediyoruz ama 2009 yılının nasıl olacağını kestiremiyoruz.

Libya’ya, Ortadoğu’ya açılmadınız. Oysaki oralarda da önemli işler aldı Türk şirketleri...
Bizim işlerimizin yüzde 95’i Rusya’da. Yüzde 5’lik bir kısmı Ukrayna’da. Ukrayna büyümeye uygun bir pazar. Payımızı artırmaya çalışacağız. Türkiye’ye yakın olması kolay hareket etmemizi sağlıyor. Ukrayna yatırım ve inşaat anlamında çok geri kaldı. Kısa zamanda birçok proje başlayacak. Biz de yerimizi almayı planlıyoruz.

Rusya ve Ukrayna dışına çıkmayacaksınız...
Bu bölgelerde uzmanlaştık. Afganistan, Irak güvenlik anlamında cazip değil. Yüksek marjları vardır ama güvenlik ve işleri büyütebilme imkânı sınırlı.

Körfezde düşük kar majlı ve yoğun rekabet dolayısıyla bizim çok tercih etiğimiz pazarlar değiller. Kazakistan’da da ekonomik kriz yaşanıyor ve inşaat anlamında bu sene çok küçüldü. Özbekistan’da bir pazar yok aslında.

Rusya’da kaç personeliniz çalışıyor?
Rusya’daki işlerimizde 14 bin 100 kişi çalışıyor. 4 bini Türkiye’den. Bin 200 mühendis, mimar ve ekonomistten oluşan yönetim kadromuz var.

Geçen yıl bazı olaylar oldu. Türk işçilere saldırıldı. Bu tür tatsızlıklar devam ediyor mu?
Aşırı tedbir almamıza rağmen yine de münferit olaylar oluyor. Rusya’daki aşırı milliyetçi hareket artarak devam ediyor. Artarak devam ediyor derken küçük boyutta. Çok küçük bazda ırkçı tepkiler var ama Almanya gibi değil.

Türkiye’de neler yapıyorsunuz peki?
Türkiye’deki en büyük gayrimenkul yatırımcılarından biri Rönesans İnşaat’tır. Türkiye’de devam etmekte olan 9 alışveriş merkezimiz var. Gaziantep, Malatya, Adana, Ankara, İstanbul (3 tane, Silivri, Kozyatağı ve Kadıköy’de.) İzmir’de 10. projemiz başlayacak, İskenderun’da yapmayı düşünüyoruz. Biz yatırımcıyız, ortaklarımız var ama işletmeyi de biz yapacağız.

Şu an işletme yapıyor musunuz?
Ankara ve Gaziantep’in işletmesini yapıyoruz. Bunları 2009 sonlarına kadar açacağız. Malatya’da 30 ortakla yapıyoruz. Toplam 10 alışveriş merkezinin yatırım değeri 2 milyar dolar civarındadır. Bittiği zaman değerleri 2.5 milyar doları bulur. İnşaat maliyet değeri 800 milyon dolar civarındadır. Bunların içinde en büyük projemiz İstanbul-Kadıköy’de yürüyor. Ekimde açarız.

Türkiye’de gayrimenkul alanında alışveriş merkezleri gibi marka konut projeleri de gözde. Konutta bir şey yapmıyor musunuz?
Bu alanda sadece butik işlerimiz olacak. Şu anda Ankara’da yaptığımız proje de en üst kalitede konutlardır. Buradaki şirketimiz yapıyor. Ankara’daki en kaliteli konutları biz yapıyoruz diyebilirim. Rönesans Neva Konakları. En pahalı projelerden biri. 1 milyon dolar seviyesinde daireler. 90 daire yapıyoruz. İstanbul İzmir’de de yine bu tarzda olacak. Uygun arsa bakıyoruz.

Sizin şirketleriniz Rönesans Grubu’nun altında mı? Çatı şirket hangisi?
Şirketler Rönesans İnşaat Grubu’nun altında. Amiral gemisi Rönesans İnşaat’tır. İnşaat grubunun altında 40 şirket var. Çünkü değişik bölgelerde işlerimiz var ve onlar için kurulmuş şirketler. Gayrimenkul tarafında da 40 civarında şirket var. Bu tarafta da her proje bir şirket üzerine kurulur. Satış yapıldığı zamanda şirket satılır. Gayrimenkul geliştirme ve inşaat olarak temel grubumuz var.

Zeytinburnu projesini ayrıca konuşacağız. Bu arada alışveriş merkezleri işinde de önemli yol aldığınız anlaşılıyor...
Zeytinburnu en büyük projemiz. İkinci göz bebeğimiz de alışveriş merkezleridir. Devamlı büyütülmesi gerekiyor. Türkiye’de iki önemli işimiz var Zeytinburnu ve alışveriş merkezlerimiz. 10 alışveriş merkezi ciddi bir yatırım. Hedefimiz bu sayıyı 25 alışveriş merkezine çıkarmak. Çünkü Türkiye’de 25 alışveriş merkezi pazarı olduğuna inanıyoruz. Türkiye gerçekten gelişmeye açık bir ülke, kendi kendimize engeller çıkartıyoruz, krizler yaşatıyoruz ama Türkiye koşmaya hazır durumda.
Yabancıların da Türkiye’ye çok büyük ilgisi var. Bu tür yatırımlar, gayrimenkule ya da endüstriye yapılan yatırımlar farklıdır. Borsaya yapılan yatırımlardan farklı. Çıkıp gitme gibi bir şansın yok. Geri dönüşümü 8 sene, 10 sene olan yatırımlar. Bunlar ciddi, büyük yatırımlar.

Geçtiğimiz yıllarda satın alma, ortaklık teklifleri geldi mi?
Alışveriş merkezleri olarak geldi tabii. Şu anda görüşüyoruz zaten. Amacımız, dünyada alışveriş merkezi konusunda bizden daha fazla birikimi, daha fazla deneyimi olan firmalardan bir tanesiyle şirket evliliğine gitmek. Türkiye’de olmayan büyük oyunculardan bir tanesiyle şirket evliliği oluşturacağız. Sermaye yapısı güçlü bir şirket olacak. Bizim şirketimize ortak olacak. Rönesans alışveriş merkezleri şirketlerine ortak olacaklar. Bir iki ay içerisinde biter.

Mevcut projelere ortak olacaklar ve onlarla birlikte yeni projelerle devam edeceğiz. 1 milyar dolar gibi bir değerden bahsediyoruz. Türkiye’nin en büyük gayrimenkul şirketini oluşturacağız. Bu şirket Avrupa’daki en büyük 10 gayrimenkul geliştirme şirketinin arasına girecek. Hedefimiz o aslında. Biz kendi kendimize de yapabiliyoruz ama Türkiye’den Avrupa çapında bir oyuncu çıkarmak için böyle bir şey gerekiyor.

Kim bu müstakbel ortak?
Şu anda sonuçlanmadı. İzinleri olmadan açıklayamam. Ama Avrupalı. Bu şirketle beraber Avrupa’da da iş yapacağız. Avrupa’nın en büyük 10 proje geliştirme firmasından biri olacağız.

Sizi dolar milyarderleri listesinde de görüyoruz...
Milyarderler listesinde geçen sene Türkiye’de 47’nciydik. Bu yıl 17’nci. Neye göre belirlediklerini bilmiyorum. Bizim bilgilerimiz her yerde olduğu için ulaşılması çok kolay. Ciddi bir belirleme mekanizması var. Yıllardır geliştirilmiş. Türkiye’de de aynısını uyguluyorlardır.

En genç milyarder sizdiniz değil mi? Böyle bir listede yer almak ne hissetiriyor size...
Azeri arkadaş vardı. Mubariz Mansimov. O sanırım benden genç. İyi olan tarafı şirketin referansıyla ilgili, iş dünyasında faydalı olduğunu düşünüyorum. İnsanlarda ümitsizlik var, okusam ne olacak, aldığım maaş kaç kuruş ki? Hepimiz bu yollardan geçtik. Ben turist rehberi olmayı düşünmüştüm. Birçok gençte ümitsizlik var. Bir ucundan tutunduğun zaman meslek ve niyetiniz de iyiyse arkası geliyor. Bu açıdan gençlere iyi örnek olduğumu düşünüyorum.

Eviniz Ankara’da mı?
Ailem Ankara’da. Rusya’ya sık gidip geliyorum. Özel uçağım yok, kiralık uçaklarla gidip geliyorum. Grup çalışmasını seviyorum. Rusya’da aşırı soğukta, 12 ay içinde başlayan ve biten şantiyeler var. Bu işler Türk işçilerinin isteğiyle oluyor. Tek rekabetçi alanımız Türk işçimizdir. İşçilerimiz para da biriktiriyor.

Kendilerinin yaşayamadıklarını çocuklarına yaşatabiliyorlar. İnşaat firmaları büyüdükleri için işçileri zor şartlarda bırakamazsınız. Rusya’daki yaşam askerlik gibi. Yılda 1 aylık izine geliyorlar. Mühendisler de geliyor.

Rakamlarla Rönesans
- İki sektörde faaliyet gösteriyor: İnşaat ve gayrimenkul
- İnşaatta uluslararası firmalar listesinde 61’inci
- İki faaliyet alanında 80 civarında şirket var
- Rusya’da elinde 2.5 milyar dolarlık iş var
- 2007’yi 920 milyon dolar ciroyla kapattı
- 2008’de büyüme hedefi yüzde 50
- Grupta 14 bine yakın kişi çalışıyor

Rönesans’ın gündemi
- Zeytinburnu projesinde davayı bekliyor
- Rusya’daki 22 projeyi tamamlayacak
- Ukrayna’da büyümek istiyor
- Türkiye’de 25 AVM yapacak ve işletecek
- Gayrimenkul’de yabancı ortaklık görüşüyor
- İstanbul ve İzmir’de konut projeleri yapacak

Zeytinburnu limanı projesi için davayı bekliyoruz, vazgeçmeyiz
Zeytinburnu projesi ne durumda?
2008’de başlamayı umut ediyoruz. En büyük, en önemli projemiz Zeytinburnu Kruvaziyer Yat Limanı’dır. Danıştay’da Mimar ve Şehir Planlamacıların açtığı dava devam ediyor. İstanbul’da yararlı olacağına inandığımız bir projedir. Projemizi geliştirdik ama mahkeme dolayısıyla başlayamadık.

Koçan Danışmanlık bizim ortağımızdır. Bu proje gerçekleştiği zaman her sene 2 milyar dolar döviz getirisi olacak. 70 ayrı iş koluna destek sağlayacak. Arazi 49 yıllığına kiralanıyor. Biz denizi doldurarak araziyi elde edeceğiz. 450 bin metrekare alan oluşturacağız.

İstanbul limanlarına şu anda 200 bin turist geliyor. Biz bitirdiğimizde sayı 1.5 milyona gelecek. Bunların hepsi zengin turistler. İstanbul’a gelen turistler 5 yıldızlı otelden daha fazla gelir bırakacak. Kuzey Amerika’dan Kuzey Avrupa’dan gelen zengin turistlerin birkaç saatliğine uğradığı yer olacak. Hedefimiz İstanbul’u ana liman yapmak.

49 yıldan sonra devlete kalacak. Bizde kaldığı dönemde devlete kira ödeyeceğiz ve gelirden yüzde 1 oranında pay alacak. İki yıldan beri hiç bir şey yapamadığımız halde kira ödüyoruz. Yıllık kirası 14 milyon YTL.

Koçanlar yarı yarıya ortağımız. 1.5 milyar dolarlık yatırım, 500 milyon dolar kaynak harcamak gerekiyor. Türkiye’de böyle büyük projeler kolay yürümüyor. Engeller oluyor.

İstanbul’da en büyük sıkıntı plansızlıktan kaynaklanıyor. Ciddi mekânsızlık problemi yaşanıyor. Havalimanından şehrin merkezine doğru gittiğinizde bir tane şık bina göremezsiniz. Böyle büyük projeler yaparak değerini artırmamız gerekiyor.

Projeden vazgeçebilir misiniz?
Projeden vazgeçmememiz gerekiyor. Birilerinin çıkıp bu projeler için kendisini ortaya atması gerekiyor. İstanbul’a ciddi talep var. Ama mekansızlık problem. Ana liman yaptığınızda gemi şirketlerinin satın almalarını yaptıkları, eğitim verdikleri bir merkez oluyorsunuz. Bu ihtiyaçları Barselona ya da Atina’da karşılıyorlar.

Arkadaşlarıyla çalışıyor
Siz oldukça gençsiniz. Hızlı yükselişiniz, hikayeniz ilginç. Ne zaman işe başlamıştınız?
İlk şirketimi 1993 yılında Rusya’da kurdum. ENKA’yla mühendis olarak gitmiştim. Daha önce Libya’daydım. Beş sene ENKA’da çalıştım. Sonra ayrılıp Rönesans’ı kurdum. Bir aile şirketi sayılmayız. Benim işim bu. Şirketlerimin Türkiye kısmında aileden çalışan birkaç kişi var.

30’a yakın yönetici ortağımız bulunuyor. Şirketin içinden yetişmiş, küçük de olsa hisseleri olan bir yönetici kadro var. Yönetimi tamamen kontrol altında tutan, her iki tarafta da toplam 30’a yakın arkadaşımız var.

Mühendis olarak başladıkları şirkette yönetici ve ortak konumuna gelen arkadaşlarımızdır. Avni Akvardar, okuldan arkadaşım ve Rusya’daki işlerimizi yönetir. Türkiye’deki işlerimizin başında da Kamil Yanıkömeroğlu bulunuyor. İkisi de ODTÜ inşaat bölümünde beraber okuduğum arkadaşlarım.

40’a yakın okul arkadaşımla birlikte çalışıyorum. Rönesans bu yüzden genç bir şirket. Çünkü İnşaat sektöründe yaş ortalaması 55. Bizde yaş ortalaması 36. Bir jenerasyon daha genç bir şirketiz.