Bitlis'in Tatvan İlçesi'ne bağlı Çekmece Köyü'ndeki 1508 yıllık Ayasofya Kilisesi, köylüler tarafından onarılarak camiye çevrildi.
Orijinal kitabesi olmayan tarihi kiliseyi onararak camiye çeviren köylüler, ancak kitabeyi kazıyıp üstüne yeni kitabe yazmışlar. Köylüler, yapının kilise olarak yapıldığı ilk tarihin MS 500 yılı olduğunu söylüyor.
Kiliseden çevrilen caminin en büyük özelliği orijinal kilise görünümünü büyük ölçüde koruması. Hıristiyan inancına göre yeni doğan çocukların vaftiz edildiği "Vaftizhanesi" de tahrip edilmeyen kilisenin dört bir yanında haç işaretleri ve Hıristiyan inancında mum yakılan yerler de orijinalliğini yitirmemiş durumda. Kilisenin taşıyıcı kolonlarında görülen Ermenice yazılarda ne yazıldığını bilmeyen köylüler, duvarlara ve kolonlara kazınmış olan haç işaretleri ile vaftizhane de olduğu gibi Ermenice yazıları da kapatmamışlar. Köylüler "Biz inancımız ve saygımız gereği hiç kimsenin ibadet ettiği bir yere zarar vermeyiz hep koruruz." dediler.
Ayasofya Camii'nde açıklamada bulunan Çekmece Köyü sakinlerinden Nasır Akhan, kiliseden çevirdikleri camide namaz kıldıklarını, duvarlarda bulunan haç işaretleri ve Hıristiyanlığa ait çeşitli simgelerden rahatsızlık duymadıklarını söyledi. Haç işaretleri gölgesinde rahatsızlık duymadan namazını kılan Nasır Akhan, kilisenin cami olarak kullanma gerekçelerini ise "Cami de olsa, kilise de olsa sonuçta Yüce Allah'ın evi. Hıristiyan da olsa Müslüman da olsa sonuçta burada Allah'a kulluk görevleri yerine getirilmiş. Geçmişte Allah'a ibadet edilen bir yerde biz Müslümanlar neden ibadet etmeyelim." dedi.
Köy halkı olarak bütün dinlere saygılı olduklarını belirten Akhan kiliseyi camiye çevirmelerinin gerekçelerinden birinin de 1508 yıllık kiliseyi definecilerden korumak olduğunu söyledi. Tarihi kilisenin İstanbul'daki Ayasofya Kilisesi'nin bir minyatürü olduğunun büyüklerinden bir rivayet olarak bugüne kadar ulaştırıldığını da açıklayan Akhan şunları söyledi: "Cami olarak ibadet ettiğimiz kiliseyi her yıl yüzlerce yabancı turist ziyaret ediyor. Burayı ziyaret eden Hıristiyanlar ilk olarak camiye çevrilmesini kabullenmekte zorlanıyorlar ancak kiliseyi definecilerden ve yıkılmaktan koruduğumuzu anlayınca bize anlayışlı davranıyorlar."
Akhan, bir dönemler bu kilisede Ermenilerin ibadet ettiğini hatırlatarak, "Fakat onlar gittikleri savaş döneminde babalarımız dedelerimizin anlattıklarına ve tarih kitaplarında okuduğumuz kadarıyla Ermeniler arkalarında birçok cami ve ev yakarak gitmişler, buralara birçok zarar verdikten sonra ülkeyi terk etmişler. Biz onların ibadethanesini yakmayacağız, inancımız gereği koruyup kollayacağız. İşte Müslümanlık böyle bir şey. Sana silah uzatana gül uzatacaksın" dedi.
Bitlis İl Kültür ve Turizm Müdürü Hüsnü Işıkgör, kilisenin cami olarak korunmasının, dinlere duyulan saygının bir göstergesi olduğunu söyledi. Kilisenin mimari yapı olarak, İstanbul Ayasofya Camii ile benzer özellikler taşıdığını ifade eden Işıkgör, "Yani Anadolu`ya Türkler gelmeden önce, Bizanslılar tarafından inşa edilmiş. Kilisenin yaklaşık olarak 1508 yıllık bir geçmişi olduğunu söyleyebiliriz." dedi.