İki gün süren zirve GYODER Başkanı Bekir Cumurcu, TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar ve SPK Başkanı Doç. Dr. Turan Erol’un açılış konuşmaları ile başladı. Gayrimenkul Zirvesi’nde başta proje geliştirici, finansör ve yatırımcılar olmak üzere Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen gayrimenkul şirketlerinin üst düzey yöneticileri, sektör liderleri ve uzmanlar sektörün durumunu ve ortak sorunlarını ele alıp, çözüm önerilerini değerlendirdiler.
Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel tarafından yönetilen “Ekonomik Bakış: Global Piyasalar ve Türkiye” konulu ilk oturumda sırasıyla Pennsylvania Üniversitesi’nden Prof. Bülent Gültekin, Loyola Üniversitesi’nden Prof. Dr. Vefa Tarhan, Merrill Lynch Uluslararası Yapılandırılmış Kredi ve Araştırma Genel Müdürü Alexander Batchvarow ve Citigroup Türkiye Araştırma Bölüm Başkanı Akın Tüzün söz aldı.
Fotoğraf: Arkitera Mimarlık Merkezi
Simon Fairchild, Metin Ar, Walter Hampel, Işık Gökkaya, Turgay Tanes (soldan sağa)
Zirve’nin ikinci oturumu “Yatırım Ortamı: Gayrimenkul Sektörünün Cazibesi” ise Garanti Yatırım İcra Kurulu Başkanı Metin Ar başkanlığında ele alındı. Gayrimenkul sektörünün gelişimine öncülük eden GYO’ların şu anki gelişim sürecinde geride kaldığını söyleyen Y&Y GYO Genel Müdürü Işık Gökkaya, portföy yöneten şirketlere ihtiyaç olduğunu belirtti. PricewaterhouseCoopers Real Estate Leader John Forbes’in ardından söz alan Hypo Real Estate Direktörü Walter Hampel, ofis, lojistik ve konut konularında yatırım yapmayı planladıklarını belirtti. IPD Direktörü Simon Fairchild’ın ardından panelin son konuşmacısı İş GYO Genel Müdür Turgay Tanes, küresel dalgalanmalar ve iç politikadaki iniş çıkışlara rağmen sektördeki iş hacminin %23 büyüdüğüne dikkat çekerek durgunluğun geçici olduğunu söyledi. Bugün dünyanın sekizinci büyük ekonomisi olan İspanya’nın 1986’dan bu yana yılda 750 bin konut üretimi gerçekleştirdiğine değinen Tanes, Türkiye’nin nüfus artışı, göç, deprem riski ve kentsel dönüşüm konuları nedeni ile yılda 600 bin konut üretmesi gereken bir ülke olduğunu söyledi ve orta gelir grubuna yönelik konut üretiminin artması gerektiğini ekledi. Tanes, İstanbul’da A sınıfı ofislere talebin arttığını belirtirken alışveriş merkezi (AVM) yatırımlarında yer seçimi ve konsept sorunu yaşandığını söyledi.
Fotoğraf: Arkitera Mimarlık Merkezi
Jan de Kreij, Hakan Kodal, Şenay Azak Matt, Nurhan Azizoğlu, Nuşin Oral, Firuz Soyuer, Can Fuat Gürlesel (soldan sağa)
İlk günün son oturumunda GYODER Başkan Yardımcısı Nurhan Azizoğlu’nun başkanlığında “Alışveriş Merkezi Yatırımları: Tamam mı, Devam mı?” konusu tartışıldı. Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Dr. Can Fuat Gürlesel tarafından sunulan “Türkiye’de Perakende Pazarı ve AVM’ler için Öngörüler 2015” raporu ile başlayan oturumda, Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği Başkanı Nuşin Oral, özsermayenin gerekliliğine, DTZ Pamir & Soyuer Yönetici Ortağı Firuz Soyuer ise şeffaflığa dikkat çekti. Aareal Bank Genel Müdür Şenay Azak Matt, AVM yatırımlarında yer seçimi ve konsept kadar tecrübenin de önemine değindi. Majid Al Futtaim Properties Başkanı Jan de Kreij, inşaat maliyetlerindeki artış ve arazi fiyatlarındaki düşüşten bahsetti ve farklı işlevlere dönüşebilecek AVM tasarımları uygulamanın gelecekte yaşanabilecek sorunları azaltacağını söyledi. Oturumun son konuşmacısı Krea Gayrimenkul İcra Kurulu Başkanı Hakan Kodal, gayrimenkul sektöründe yaşanan sorunların 5 temel nedeni olduğunu belirtti. Danışmanların yalnızca metrekare ve kira değerleri üzerinden gelir hesabı yapmasının, perakendecilerin, müşteri ayağını göz ardı etmesinin, bankacıların risk analizi, geliştiricilerin doğru shop-mix yapmamasının ve son olarak yatırımcıların da tüketiciyi hesaba katmadan yalnızca fiyat hesabı üzerinde durmasının sektördeki sorunlara neden olduğunu söyledi. Süreç içerisinde tüm bunların aşılacağına inandığını belirten Kodal, araştırmaya önem verenlerin karlı çıkacağını sözlerine ekledi.
Zirve’nin ikinci günü GYODER Yönetim Kurulu ve Organizasyon Komitesi Başkanı Işık Gökkaya’nın açılış konuşması ile başladı. “Konut Yatırımları: Herkes Nasıl Ev Sahibi Olacak?” başlıklı ilk oturuma Soyak Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel başkanlık yaptı. Affordable Housing Institute Kurucu Başkanı David Smith tarafından Türkiye gayrimenkul sektörü için büyük önem taşıyan “Dar Gelirlilerin Konut İhtiyacı ve Çözüm Önerileri” (Affordable Housing) raporunun sonuçları açıklandı. Smith, devletin konut üreterek değil finansman ve özel sektöre teşvik sağlayarak çözüme katkıda bulunması gerektiğini söyledi ve konuşmasında sosyal konut üretimi konusunda Türkiye’ye benzer 5 ülke olan Meksika, Tayland, Mısır, Kore ve Güney Afrika’dan örnekler verdi. IFC Konut Finansmanı Grubu Başkanı Michael Bookstaber’ın ardınan söz alan Istanbul Mortgage Genel Müdürü Bahadır Teker, kamunun tüm gayrimenkul ve tüketici risklerini taşır hale gelmesinin tehlikeli olduğunu ve bu nedenle kurumsal iç yatırımcının geliştirilmesi gerektiğini belirtti.
TOKİ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Mehmet Fatih Kara, TOKİ’nin gayrimenkul geliştirme işi yaptığını vurguladı.
“Gayrimenkulde Fırsatlar: Turizm, Ofis, Lojistik Yatırımları” TYD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Oktay Varlıer başkanlığında yapılan ikinci oturumda ele alındı. Türkiye’nin turizm gelirinin önümüzdeki 10 yıl içinde 40 milyon Dolar’a çıkacağını söyleyen Varlıer, Anadolu Kaplanları diye anılan Türk kentlerinin 3 yıldızlı (budget) otel ihtiyacına dikkat çekti. Kuzeybatı Gayrimenkul Hizmetleri Genel Müdürü Murat Ergin, Londra’daki ofis stoğunun 25 milyon m² olduğuna ve bu rakamın İstanbul’da yalnızca 2 milyon m²’de kaldığına değindi. Büyük arsa ihtiyacı olan lojistik yatırımlarından bahseden Logiturc Yönetici Ortak ve Genel Müdürü Kerem Üçok’un ardından Marriott International Türkiye Danışmanı Tarık Nasser söz aldı. Nasser, otelcilikte markalaşma ve işletmenin öneminden bahsetti.
Fotoğraf: Arkitera Mimarlık Merkezi
Ahmet Misbah Demircan, Faruk Göksu, Nilgün Kıvırcık, Paolo Veri (soldan sağa)
Günün üçüncü oturumu “Kentsel Dönüşüm ve Yenilemede Örnek Uygulama” Kentsel Strateji Kurucu Ortağı Faruk Göksu tarafından yönetildi. Beyoğlu Belediyesi Başkanı Ahmet Misbah Demircan’ın Tarlabaşı Projesi ile ilgili bilgiler vererek başladığı oturumda GAP İnşaat Proje Direktörü Nilgün Kıvırcık, Tarlabaşı Projesi’nde özel sektör olarak ne tür sıkıntılar yaşadıklarını ve bunlara hangi yolları izleyerek çözüm ürettiklerini anlattı ve sosyal sorumluluk konusuna da dikkat çekti. Oturumun son konuşmacısı Comitato Italia 150 Genel Müdürü Paolo Veri, Torino kentinde yaşanan yapısal değişim süreçlerini içeren bir sunum yaptı. Oturumda projelerin hayata geçirilebilmesi için uzlaşmanın önemi vurgulandı.
Fotoğraf: Arkitera Mimarlık Merkezi
Tahir Akyürek, Osman Gürün, Tavit Köletavitoğlu, Yusuf Ziya Yılmaz, Can Fuat Gürlesel (soldan sağa)
Zirvenin son oturumunda ise Atlas Proje ve Arazi Geliştirme Başkanı Tavit Köletavitoğlu’nun yönetiminde “Gelişen Şehirlerimizde Yatırım Fırsatları” tartışıldı ve Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Dr.Can Fuat Gürlesel tarafından “Gayrimenkul Sektörü ve İller İçin Öngörüler 2015” raporunun sunumu yapıldı. Oturuma katılan Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, Muğla Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün ve Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz, illerindeki yatırım potansiyelini değerlendirerek, katılımcılarla paylaştılar.
Bütün yorumları forumda okuyun!Bütün yorumları forumda okuyun!