İstanbul Büyükşehir Belediyesi 1999 yılındaki Marmara Depremi’nden sonra ‘Yoksul Sevki ve Memlekete Göç’ projesi başlattı. Evlerine gönderilen 1.052 aile için toplam 350 milyar lira harcandı.

Milli Güvenlik Kurulu’nun son beş yılda beş milyon kişinin büyük kentlere göç ettiği şeklindeki raporu tartışılırken, büyük şehirler tersine göçe de sahne oluyor. Her yıl on binlerce insanın daha iyi bir hayat hayaliyle göç ettiği büyük şehirlerden yine her yıl binlerce insan tersine göç yaparak memleketine dönüyor. Göç etmek isteyen aileler kendi imkanlarıyla geldikleri İstanbul’dan masraflarını zabıtanın karşıladığı kamyonlarla köyüne dönmek zorunda kalıyor. Son 4 yıl içinde 1.052 fakir aile ile 6 binin üzerinde kişi İstanbul Zabıta Müdürlüğü’nün yardımlarıyla memleketine gönderildi. Soğuk kış aylarına aldırmadan şehri terk eden ailelerin fertleri İstanbul’a gelmek isteyenlere “en iyisi siz bir daha düşünün” tavsiyesinde bulunuyor.

Memleketi Ordu’nun Akçalı köyüne dönmek için kararını veren Cafer Sütlü için köye dönüş hiç kolay olmamış. Nakliyat şirketleri ev eşyalarının taşınması için 1 milyar liraya yakın para isteyince, çaresizce köyüne dönmenin yollarını aramaya başlamış. İstanbul Zabıta Müdürlüğü’nün “Yoksul sevki ve memlekete göç” projesini duyan Sütlü, soluğu Zabıta Müdürlüğü’nde aldığını anlatıyor. Yapılan tahkikatın ardından Zabıta Müdürlüğü, Sütlü ailesinin eşyalarının Ordu’ya götürülmesi için nakliyat parasının karşılanmasına karar vermiş. İstanbul’dan göç eden ailelerden birisi de Özyurt ailesi. Memleketi Ordu’dan 44 yaşındayken ailesiyle birlikte göç eden İbrahim Özyurt, İstanbul’daki hayat şartlarına 6 sene dayanabilmiş. Sütlüce semtinde bir evde kirada oturan Özyurt, uzun bir süre aramasına rağmen iş bulamayınca memleketine dönmeye karar vermiş. 6 yıl boyunca aç kaldığı günlerin olduğunu belirten Özyurt, hem maddi hem de manevi olarak huzurlu olacağına inandığı için memleketine dönmeye karar verdiğini dile getiriyor. 1999 yılında Marmara Bölgesi’nde meydana gelen depremin ardından memleketine dönmek isteyen ailelere yardımcı olmak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan yoksul sevki ve memlekete göç ekibi 4 yıl içinde Sütlü ailesi gibi binin üzerinde ailenin kamyonlarla memleketlerine taşınmasına yardımcı oldu. Yetkililer, yapılan çalışmalarla ilgili şu bilgileri veriyor: “Zabıta Müdürlüğü olarak 2000 yılında 165, 2001’de 265, 2002’de 309, 2003’te 190, 2004 yılında ise 118 aile olmak üzere toplam 1.052 aileyi kamyonlarla memleketlerine gönderdik. Bu çalışma için 350 milyar liraya yakın para harcandı. Bugüne kadar 6 binin üzerinde kişiye yol parası verdik.”

Milli Güvenlik Kurulu’nun nisan ayındaki toplantısında Jandarma Genel Komutanlığı’nın son beş yıl içinde yaklaşık 5 milyon kişinin büyük kentlere göç ettiği şeklindeki raporu gündeme gelmişti. MGK Göç Raporu’na göre en çok göç veren bölgeler olarak Doğu Karadeniz ile Güneydoğu Anadolu öne çıktı.

Çocuğum hasta olunca İstanbul macerasını bitirdim
38 yaşındaki Cafer Sütlü, memleketi Ordu’nun Akçalı köyünden daha iyi bir hayat hayaliyle 1992 yılında İstanbul’a gelmiş. Eşi ve bir çocuğuyla birlikte Bağcılar semtinde iki odalı bir eve yerleşen Sütlü, tekstil fabrikalarında işçi olarak çalışmaya başlamış. Sütlü, Fatih ve Hamide adlı çocuklarının dünyaya gelmesiyle geçim sıkıntısı çekmeye başlamış. Sütlü, İstanbul’dan soğumasına neden olan olayı şöyle anlatıyor: “Kızım Hamide bir akşam rahatsızlandı. SSK’ya götüremedim. Doktora götürecek param da yoktu. Çevremden borç alarak çocuğumu hastaneye götürdüm; ama bu olay bana çok dokundu. O gün İstanbul macerasını sonlandırmak için karar aldım. Ailem de bu karara itiraz etmedi.”