5 bin yıllık Hisar Kalesi ve çevresi köye dönüştü. Her yıl kullanma bedeli alınan evler için bu ay yıkım kararı çıktı. Tahliyeden sonra restorasyon başlayacak.
Tunç Çağı’ndan bu yana birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve 23 yıl önce sit alanı ilan edilen 5 bin yıllık Hisar Kalesi ve çevresinin, içinde evler, hayvan damları ve cami bulunan köye dönüştüğü belirlendi. Her yıl kullanma bedeli alınan evler için bu ay yıkım kararı çıktığı, tahliye işleminden sonra restorasyon için başvurulacağı öğrenildi.
Alınan bilgiye göre, İzmir’in Kiraz ilçesi yakınındaki 5 bin yıllık Hisar Kalesi, 150 yıl kadar önce içine ve çevresine yapılan evler nedeniyle köy haline geldi. Hisarköy olarak anılmaya başlanan bölgede, devlet 1985 yılında kadastro çalışması başlatarak, kale içinde 10, dışında ise 25 metrelik alanı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu hükümleri uyarınca sit alanı ilan etti.
Bu kapsamda 31 ev Hazineye ait olarak rapor edilirken, kale içinde ve dışında yer alan 6 evin sahiplerine ise kadastro çalışmaları öncesinde tapu verildiği anlaşıldı. Sit alanı içinde bir de caminin bulunduğu belirlendi.
Uzun yıllardır söz konusu evlerde oturan vatandaşlar ise Hazineye ait tescil işleminin haksız olduğunu öne sürerek, tapu alabilmek amacıyla dava açtı. Ancak dava reddedildi. Yerleşim birimindeki 6 ev sahibi, tapulu olarak kaydedildi.
Hazineye kayıtlı olan evlerden bu tarihten itibaren Kiraz Mal Müdürlüğü tarafından her yıl “ecri misil” adı altında kullanma bedeli alındığı öğrenildi. Sit kararı sonrasında evlerde tadilat veya benzer işlemler yapanlara ceza davaları açıldı. Bu arada Temmuz ayı başında sit alanı ilan edilen evler için yıkım kararı çıktı.
Amaç Mağdur Etmek Değil, Tarihe Sahip Çıkmak
Kiraz Kaymakamı Murat Bulacak, Kiraz’ın 5 bin yıllık tarihi olan bir kaleye sahip olmasının kültür ve turizm açısından önemine işaret ederek, şunları söyledi:
“Bu tarihe sahip çıkmak bizlerin görevi. Kirazlılar için büyük bir faydası olacak bu kalenin restore edilip, tekrar canlandırılması ve ilçeye kazandırılması gerekiyor. İlk etapta burada oturanların tahliyesi için vatandaşlara yazı gönderdik. Amacımız onları mağdur etmek değil, tarihe sahip çıkmak. Tahliye işlemlerinden sonra Hisar Kalesi’nin restorasyonu için başvuruda bulunacağız.”
İl Genel Meclisi Üyesi Hüseyin Çavuş ise köylülere sahip çıkılması gerektiğini ifade ederek, “Hisar Kalesi Kiraz’a kazandırılmalı. Kale Kiraz için önemli bir merkez haline gelebilir ve turizm açısından ekonomik katkı sağlar. Bunun için gerekli çalışmaların başlatılması gerekiyordu. Ancak tahliye kararı vatandaşlarımızı üzüyor” dedi.
Çavuş, köy tüzel kişiliğine ait 100 dönümlük bir arazinin bulunduğunu belirterek, buraya Kiraz Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfının da katkısıyla vatandaşların mağduriyetinin giderilmesi amacıyla evler yapılabileceğini kaydetti. Çavuş, bu doğrultuda görüşmelerde bulunacağını bildirdi.
Vatandaş Tepkili: Nereye Gideceğiz?
Öte yandan, uzun yıllardır kale içi ve çevresindeki evlerde yaşayan vatandaşlar ise tahliye kararından duydukları üzüntüyü dile getirdi.
Hisar Kalesi’nin giriş kapısının bulunduğu alanda ev ve hayvan damı olan Sultan Yenigün, “65 yaşındayım. Bu eve gelin geldim. Üç çocuğum var. Zaten maddi sıkıntılar yaşıyoruz. Yıllarımızın geçtiği bu evi nasıl terk edebiliriz, nereye gideriz biz?” diye sordu.
Kalenin içinde dedesinden kalma evde oturan Mehmet Kurt (66) da tapusu bulunması nedeniyle tahliye yazısı almadığını ifade etti.
Sit alanı ilanından sonra kale duvarına bitişik olan evinde inşaat yaptıkları için ceza ödediğini belirten Cemile Dönmüş (71) de 56 yıldır burada yaşadığını, köye gelin geldiğini belirterek, “Tamam tarihe sahip çıkılsın ama bunca insan evlerini bırakıp nereye gidecek” dedi.
Bölgede en erken MÖ 3 bininci yılın başında yerleşim tespit edildiği, ancak bugüne kadar ayrıntılı bir arkeolojik çalışma ve yüzey araştırmasının yapılmadığı kaydedildi.