21. yüzyılın başında giderek betonlaşan küremizde Çin’in başkenti Pekin bu yönüyle de batıyla yarışıyor. 29. Yaz Olimpiyat Oyunları’na ve egzotik bir tarihi mirasa tanıklık etmek düşüncesiyle geldiğimiz kentte kendimizi bir anda yüksek yüksek binaların içinde bulduk. Günümüzde dünya Çin’i tanıyor, Çin’in içinde ise yeni bir dünya oluşuyor. Yüzölçümü olarak dünyanın üçüncü, nüfus olarak en büyük ülkesi Çin… En uzun duvar, en yüksek dağ, en derin çukur, en büyük şehir meydanı burada… Uzun yıllardır Türkiye’de görev yapan Çinli gazeteci dostum Yudong Li, ülkesinden gelen bir yakınına geçenlerde Taksim Meydanı’nda randevu vermiş. Çinli Taksim’de saatlerce ortalıkta meydan arayıp durmuş. Tiananmen Meydanı’nın olduğu ülkeden gelen biri için Taksim’deki alan meydan sayılmaz elbet. 440 bin metrekare büyüklükteki Tiananmen Meydanı’na aynı anda bir milyon kişi sığabiliyormuş. Dünyanın bu en büyük şehir meydanı, Pekin’de Olimpiyat öncesi heyecan duyarak tanık olduğum ilk etkileyici görsel olaydı.

Pekin Olimpiyat Oyunları için İstanbul’dan 8 buçuk saatlik uçuşla önceki gün Pekin’e vardım. Çin Kamu Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Sınır Giriş Çıkış Yönetim Müdürlüğ’nün Olimpiyat Oyunları süresince kente geleceklere giriş çıkış kolaylığı sağlanacağına ilişkin açıklamasının aksine, özellikle Türkiye Olimpiyat Takımı’nın girişinde yaşanan sıkıntılar kafilede soğuk duş etkisi yaratmıştı. Kendi adıma şahsen havalimanında bir problemle karşılaşmadım ama genelde insiyatif kullanmaktan uzak tek tip protetipe şartlanmış görevlilerin neden olduğu sorunlarla bundan sonra birçok noktada karşılaşacağımıza ilişkin kuşkularım var.

Havaalanından kentin merkezine uzanan yol boyunca trafiğin son derece rahat oluşu dikkat çekerken, özel oto plakalarının tümünün o gün tek rakamla bitiyor olması hava kirliliği konusunda alınan önlemlerin ilk işareti idi. Havayı kirleten inşaatların aylar öncesi durdurulduğu, bazı sanayi kuruluşlarının faaliyetlerine eylül ayındaki Paralimpik Oyunları’nın bitimine kadar ara verildiği bizim medyada sıkça yer almıştı. Çin Çevre Koruma Bakanlığı, aşırı olumsuz hava koşulları söz konusu olduğunda, Olimpiyat’a katılacak sporcuların sağlığını korumak için ek önlemler alınacağını duyurup duruyor ama Pekin’in havası günü gününü tutmuyor. Önceki gün yağmur ve onunla birlikte aşırı bir nem vardı. Binaların üzerine çöken puslu sağlıksız ortamda nefes alıp vermek zorlaşıyordu. O şartlarda sporcuların işinin ne derece zor olduğunu düşündüm. Dün gökyüzü daha berrak, hava daha solunabilirdi. Bu farklılığa oyunlar sonuna dek bir çok kez tanık olacağız anlaşılan.

İki günlük gözlemle rahatlıkla söyleyebilirim ki, ulaşım konusunda burada herhangi bir sorun yok ve oyunlar süresince de böyle bir sorun yaşanmayacak. Yetkililer, motorlu taşıtlara yönelik tek - çift plaka uygulamasının trafik yoğunluğunu düşürdüğü gibi hava kalitesinin düzelmesine de yarar sağladığını belirtiyor. Başta Chang Caddesi olmak üzere yedi ana yolun trafik yoğunluğunda yüzde 24.7’lik düşş kaydedildiği verilen bilgiler arasında. Bununla birlikte kaza sayısında da yüzde 50.2 oranında azalma olmuş.

Bir Çin atasözü diyor ki; ‘Kum tanelerinden kale olur.’ Gerçekten de kum taneleri kadar kalabalık bu ırkın insanları başkent Pekin’e getirmeyi çok da kolay başardıkları Olimpiyat Oyunları’nı en görkemli şekilde gerçekleştirebilmek adına var güçleriyle uğraşıyor. Olimpiyat Köyü, tesisler, hepsi harika. Yoğun bir insan gücünden faydalanılmış ve halen onbinlerce gönüllü dünyaya ‘Bir rüya olimpiyatı’ sunma gayreti içinde… Dil sorunları, birtakım aksaklıklar, eksiklikler var elbet ama Çin bu işi en iyi şekilde başarabilmek adına tüm olanaklarını sergiliyor ve buna inanıyor. Önemli olan da bu zaten; inanmak başarmanın yarısıdır.