Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Yrd.Doç.Dr. Serdar Girginer, Anadolu ve Kilikya'daki şahsiyetlerden biri olan, kadın-erkek eşitliğinin tarihsel simgesi büyük kraliçe Puduhepa'nın memleketi Lawazantiya'yı bulmak için çalışmalara yeniden başladı.
Adana'nın Ceyhan İlçesi'ne bağlı Tatarlı Köyü'ndeki höyükte 2005 yılında envanter çalışmalarına başlayan, geçen yıl da höyüğe ilk kazmayı vuran ekip, bu yıl belirledikleri 3 kazı bölgesinde çalışmalarını sürdürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan ödeneğin geç gelmesi nedeniyle kazıya bir hafta önce başladıklarını vurgulayan Yrd.Doç.Dr. Serdar Girginer, "Burası Doğu Akdeniz'deki en önemli ve büyük yerleşim merkezi. Neolitik çağdan Bizans'a kadar bütün yerleşmelere sahne olmuş bir yer. Bu yıl ilk kez basamaklı kazıya başladık.
15 metre yamaçta 7-8 katı basamaklar halinde kazacağız. Bu çalışma bize hangi derinlikte hangi dönemin yaşandığını ortaya koyacak. Ödeneğin geç gelmesi hatta birkaç dilime bölünmesi bizi çok zorladı. Ceyhan Belediyesi, kaymakamlığı ve bölgedeki işadamları ile sivil toplum örgütleri de çalışmalarımızı destekliyor. Önümüzdeki yıl bu kadar geç başlamak istemiyoruz. Haziran'dan itibaren bölge koşulları kazıya elverişli" dedi.
"Tarih yeniden yazılır"
Höyüğün beklenen gibi Kraliçe Puduhepa'nın kenti Lawazantiya çıkması durumunda bölge tarihinin yeniden yazılacağını vurgulayan Yrd.Doç.Dr. Girginer, 23'ü Tatarlı ve bölge köylerden vatandaşlar olmak üzere 33 kişinin kazıda çalıştığını söyledi.
Kesin sonuçların kazı ilerledikçe ortaya çıkacağını vurgulayan Yrd.Doç.Dr. Girginer, "Lawazantiya uzun bir tarih, din ve kültür geleneğine sahip bir kenttir. Burası ortaya çıkarıldığında mutlaka çivi yazılı belge verecektir ve bu belgeler Kizzuwatna'nın ilk otokton yazılı kaynaklarını oluşturacaktır.
Ne var ki kesin sonuç elbette, kazılar ilerledikçe ortaya çıkacaktır. Tatarlı Höyük, Lawazantiya ile eşit olmasa bile coğrafi konumu, ona tüm Çukurova höyükleri arasında eşsiz bir pay vermektedir. Su kaynaklarının hem bolluğu, hem de yapısı bakımından Anadolu'da bir benzeri yoktur" diye konuştu.
Puduhepa kimdir?
Yaklaşık 3 bin 300 yıl önce Çukurova bölgesinde yaşayan ve döneminde, hukuk, siyasi ve sosyal konularda önemli çalışmalar yaptığı belirtilen Hitit Kralı 3'üncü Hattuşil'in eşi olan Kraliçe Puduhepa'nın, eski adı Kizzuwatna olan Adana'da yaşayan rahip Kummanni'nin kızı olarak biliniyor.
Puduhepa'nın ülkesindeki toplumsal olaylara yaklaşımı, kadın erkek eşitliğindeki çabaları ve ülkelerarası barışın korunması konusunda aktif rol aldığı belirtiliyor. Puduhepa, Hitit Kralı 3'üncü Hattuşil ile evlendikten 16 yıl sonra yapılan Kadeş Antlaşması'na, eşiyle birlikte aynı yetkide mühür basmış.
Bu olay Puduhepa'ya hem bir devlet anlaşmasına mühür basan ilk kadın olma özelliğini vermiş, hem de kadın-erkek eşitliği konusunda önemli bir adım olmuş. Pudihepa bazı kaynaklara göre eşi 3'üncü Hattuşil'nin ölümünden sonra üvey oğlu 4'üncü Tuthaliye devrinde ana kraliçelik görevini üstlenmiştir.