Haberler

Yatırımcılar Türkiye’deki gerçeği araştırıyor

Tarih: 19 Ocak 2009 Kaynak: Hürriyet Yazan: Matthew Warner
Türkiye, 2000-2001 ekonomik krizinin sonuna dek, uzun bir süre yurtdışındaki bir çok yatırımcı için radarın gerisinde kaldı. Bu durum ara dönemde çarpıcı olarak değişti, fakat bugünkü global şartların ötesinde, hala devam eden ve piyasaya yabancı sermaye girişini yavaşlatan bir faktör sözkonusu.

Bu da yatırım kararlarını destekleyen, yeterli miktarda doğru bilginin bulunabilir olması. İstanbul'daki ofis piyasasını örnek olarak ele alırsak, şehrin büyüklüğü göz önüne alındığında kaliteli yeni ofis projeleri sayısının bu kadar düşük olması, bu yeni ürünler için yoğun bir talep oluşturmalı. Sonrasında da, gerek yerli gerek uluslararası yatırımcıların ve inşaat firmalarının yoğun ilgisini sağlamalı.
Bu ilgi, yatırımın yayılmasına ve piyasanın derinleşmesine olanak sağlamak için başkent Ankara, Bursa, İzmir ve Adana dahil İstanbul dışındaki bir çok büyük şehrin katılımıyla artırılmalı.

Uluslararası bir bakış açısıyla, inşaat firmaları ve yatırımcılar yatırım konusunda "niyetlerini açıklama" safhasından "hareket" safhasına geçmek için, yatırımlarını desteklemek amacıyla güvenilir kaynaklardan yazılı doğru bilgi almaya çalışacaklardır.
Bu bilgi, belli bir sektördeki [ofis, perakende, lojistik vb] hali hazırdaki toplam gayrimenkullerin kalitesi; doluluk oranı; talep seviyeleri; kira getiri oranları ve kira seviyeleri ile ilgili örnekler olabilir.

Toplam gayrimenkul miktarı hakkında yeterince bilgi olmaması, belli bir piyasanın alt sektörlerinde A Sınıfı projelerin sayısına dair açık göstergelerle, doluluk oranının yetersizliği hakkında veriyle ve yoğun ve artan talebe dair kanıtlarla kısmen dengelenebilir ancak doğru kira getiri oranı ve kira seviyesi ile ilgili bilgi son derece önemlidir.
Ofis sektöründeki kira getiri oranları ile bilgi elde edilememesi sadece gerçekleşen işlere dair bir bilgi bankasının olmamasından değil, Avrupa'daki örneklerinden farklı olarak tek mülkiyette birleşen birimlerin toplu satış işlemlerinin kısıtlı olmasından kaynaklanmaktadır.

Türkiye ofis sektöründeki genel uygulama, tamamı kiralanmış ofis komplekslerinin yekpare gayrimenkul yatırımı olarak satıldığı Avrupa pazarlarındakinin aksine, küçük birimlerin münferit satışları şeklindedir ki bu, pazarın seviyesi konusunda çok daha az kanıt sağlayan bir yöntemdir.
Kira seviyesi hakkındaki bilgiler de düzensiz ve istikrarsız nitelikte. Edinilebilinen her türlü veri, kendi ölçeğindeki birimler için geçerli olacaktır ve ofis pazarını bir bütün olarak kapsadığı anlamına gelmez. Örneğin Metrocity'nin en üst katlarında, 700 m2 kadar bir brüt kullanım alanı olan bir ofis aylık 42 USD / m2 gibi bir fiyata kiracı bulurken, katların 300'er m2'lik iki birime ayrıldığı yeni ofis projelerinden Apa Giz Plaza'da da benzeri kiralar talep edilmektedir.

Daha geniş bir bakış açısıyla, yaşı dolayısıyla ikinci derecede değerlendirilebilecek olmasına rağmen konumu ve standartları dolayısıyla mükemmel olarak tanımlanabilecek ve devamlı talep gören binalardan Maya Akar Center'da da 272,5 m2'lik bir ofisin de aynı değerlerden kiracı bulması bu verileri destekleyen bir bilgi olarak sunulabilir. Bunlar gibi deliller birarada değerlendirildiğinde, İstanbul'un en yüksek kira bedeli ortalama aylık 40 USD / m2 olarak telaffuz edilebilir. Ancak 1.000 m2 üzeri tek bir birim üzerine yapılacak çalışmalarda bu durum kiracının eğilimi, niteliği ve ofis seçimindeki öncelikleri doğrultusunda bambaşka bir sonuç vermesi mümkündür.

Hürriyet Emlak'ın konut sektöründe şu anda oluşturduğu gibi; ticari gayrimenkuller ile ilgili yapılan işlemlerin farklı büyüklük ve pazarın farklı alt sektörlerindeki dağılımıyla verildiği bir bilgi bankasının oluşturması, uluslararası inşaat firmaları ve yatırımcıların Türkiye pazarına girme kararı almalarında bir adım daha atılmasına ivme kazandıracaktır. Dolayısıyla bu bilgi paylaşımını yapabilecek olanlar, bilginin serbest akışının pazar büyümesine doğrudan etki edeceğini ve pazardaki herkesin faydasına olacağının farkında olmalıdır.

Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.