Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'ndan (EPDK) iki yıl önce üretim lisansı alan Sanko firması, ÇED raporunun ardından, İkizdere Vadisi'nde 95 megawatt kurulu gücünde HES yapımına başladı. Endemik bitki ve canlı çeşidi açısından dünyanın en önemli 200 vadisinden biri olan İkizdere Vadisi'nde HES inşaatlarının başlamasının ardından yöre halkı da hukuk mücadelesi başlattı. Cevizlik HES inşaatının durdurulması ve ÇED raporunun iptali istemiyle İkizdere Derneği öncülüğünde Avukat Yakup Şekip Okumuşoğlu tarafından 2007 yılı mart ayında Rize İdare Mahkemesi'ne dava açıldı. Dava kapsamında geçen yıl mayıs ayında İstanbul Teknik Üniversitesi'nden gelen bilirkişi heyeti bölgede incelemeler yaptı, daha sonra da rapor hazırladı. Raporda, saniyede 500 litre su bırakılması halinde deredeki canlı yaşamın zarar görmeden devam edebileceği yönünde görüş bildirildi. Bunun üzerine mahkeme, ÇED raporunda belirtilen 150 litre/saniye yerine dereye 500 litre/saniye su bırakılmasına karar verdi. Sanko firması ise bu oranı 750 litre/saniyeye çıkardı.
Bilirkişi Raporuna İtiraz
Ancak bu oranla derenin kuruyacağını ve canlı yaşamın yok olacağını öne süren yöre halkı, DSİ'nin raporlarına dayanarak yıllık ortalama 27.66 m3/sn su akışının olduğu İkizdere deresinde canlı yaşamın yok olmaması için, yüzde 25'i oranında, yani 6.91 m3/sn su bırakılması gerektiği iddiasıyla bilirkişi raporuna itiraz etti. İtirazı kabul eden mahkeme, bölgede yeniden bir bilirkişi heyetinin inceleme yapmasını kararlaştırdı. Yapılan ikinci bilirkişi incelemesi sonucunda biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilirliği için 2800 litre/saniyelik bir debiye ihtiyaç olduğu görüşüne yer verildi. Bilirkişi kararı üzerine 23.01.2009 tarihinde Rize İdare Mahkemesi, proje sahibi firma tarafından dereye bırakılması taahhüt edilen 750 litre/saniye su miktarının bu dere üzerindeki ekolojik dengenin sürdürülebilmesi ve sucul yaşamın devamlılığı için yeterli olmadığı sonucuna karar verip, ÇED raporunu iptal etti.
Kararın ardından İkizdere Derneği, Çevre ve Orman ile Enerji Bakanlığı, Rize Valiliği ve Sanko firmasına ÇED raporu olmayan HES inşaatının devam etmesinin mümkün olmadığının yasalarda belirtildiği gerekçesiyle durdurulması yönünde tebliğde bulundu. Dernek, inşaatın buna rağmen devam etmesi halinde ilgililer hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı"na suç duyurusunda bulunacağını duyurdu.
Enerji Değil, Turizm Vadisi
İkizdere Derneği Başkanı Kadem Ekşi, mahkemenin bu karar ile "Vadime dokunma" dediğini belirterek, "Yargı beklendiği üzere vadimizin yeşil kalması gerektiği kararına vardı. Dünyanın sayılı vadilerinden biri olan İkizdere'nin enerji vadisi olarak değil, doğa ve turizm vadisi olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Devletin bu bölgede kış turizmine yönelik çalışmaları desteklemesini istiyoruz. Yapımı süren ve yapılması planlanan diğer tüm HES projelerinin de derhal durdurulmasını ve iptal edilmesini talep ediyoruz" diye konuştu.
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yar. Doç Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu, Karasu ilçesine kurulması düşünülen termik santralın bölgenin turizmi ve tarımına çok ciddi zararlar vereceğini söyledi. Gümrükçüoğlu, en iyi teknoloji ile çalışan termik santralların dahi çevreye zarar verdiğini belirtti.
Yar. Doç. Dr.Gümrükçüoğlu, Karasu"da kurulması düşünülen termik santralın doğada kalıcı tahribata yol açabileceği uyarısında bulundu. Santralın yapılacağı bölgede Türkiye"nin ikinci büyük subasar ormanı olan "Acarlar Longozu"nun bulunduğunu hatırlatan Gümrükçüoğlu, bir çok kuş türünün konaklama ve barınma yeri olarak kullandığı longozun santralın kurulması halinde tehlike altına gireceği uyarısında bulundu. Gümrükçüoğlu, en iyi teknoloji ile bile yapılan termik santralların çevreye zarar verdiğini ve arıtma sistemlerinin hiç arıza yapmadan kesintisiz olarak çalışacağını hiç kimsenin garanti edemececeğini söyledi.