Son 9 yıldır 4 ana sektöre odaklanma kararı alan Tekfen Holding, o tarihten bu yana taahhüt, tarımsal sanayi ve finansla birlikte emlak geliştirme faaliyetlerine de ağırlık veriyor. Bu kapsamda oluşturduğu Tekfen Emlak Geliştirme Grubu, konut ve ticari gayrimenkul yatırımlarını yürütmek üzere 2007 yılında, ABD'nin önde gelen uluslararası varlık yönetimi şirketi Och-Ziff (OZ) ile ortak Tekfen-OZ Gayrimenkul Geliştirme A.Ş.'yi kurdu. Tekfen-OZ, önümüzdeki 4 yılda tamamlamayı planladığı 6 projeye, toplam 395 milyon dolar yatıracak. Tekfen Holding Emlak Geliştirme Grubu'ndan sorumlu Başkan Yardımcısı Mehmet Erktin, "Projelerin ikisine başladık, dördünün hazırlığı sürüyor. Bugünkü ortamda bunların hepsinin bitmiş olarak elimizde olmasını hiç istemezdim. Ancak projelerimizi bitirmeyi hedeflediğimiz 2010-2012 yıllarında ekonomide ciddi düzelme ve gayrimenkule talebin yeniden artmasını bekliyoruz" diyor. Mehmet Erktin ile gayrimenkul sektörünü, krizi ve Tekfen-OZ'un elindeki projeleri konuştuk.
Projelerimiz yürüyor
Grubunuz bugüne kadar neler yaptı ve neler yapıyor?
- İstanbul'da Akmerkez, Tekfen Tower ve Taksim Residences gibi kendi alanlarında fark yaratan projelerin altına imza attı. Bugün de Tekfen-OZ olarak, İstanbul'da Levent ve Kağıthane'de ofis, İstanbul Şişli Bomonti, Bodrum Gümüşlük ve Konya Meram'da konut ve İzmir Konak'ta konut, ofis ve alışveriş merkezinden oluşan, karma kullanımlı gayrimenkul projesi yapımını sürdürüyor.
İnşaat sektörü krizden nasıl etkilendi?
- 2008 yılında dünya finans piyasalarında yaşanan ve hızla yayılan krizin etkileri Türkiye'de de hissedildi. Gayrimenkul ve inşaat sektörü de bu süreçten önemli ölçüde etkilendi. Orta ve uzun vadede, piyasanın dengeye ulaşması sonrasında büyüme devam edecektir. Bu süreçte finansal yapısı güçlü olan, gerçekçi projeksiyonlarla proje geliştiren gruplar sektörü yönlendirecek ve krizi fırsata çevirme şansı bulabilecek.
Düzeleceğine inanıyorum
Sektörde krizden ilk etkilenenler kimler oldu?
- Krizden ilk etkilenenler 'nasıl olsa satıyor' diye yapılan inşaatlar olur. Sonra daha iyi konumda ama kalitesiz inşaatlar etkilendi. En sonunda iyi lokasyonda, iyi düşünülen kaliteli projeler de duracaktır. İnşallah bu noktaya gelmez. Aslında emlakta düşünülmeden yapılan yatırımlarda sorun oldu. Nasılsa satarız diye yüksek fiyatlarla yola çıkılan projelerde hayal kırıklığı yaşandı.
Projelerinizde krize yakalanmanız nedeniyle erteleme düşündünüz mü?
- Şu anda bu projelerin bitmiş olarak elimde olmasını hiç istemezdim, iyi ki yolun başındayız. Ne kadar sorun olurdu bilmiyorum ama şu günler dünyada neler olacağı belli değil, hiçbir şirket büyük yatırıma girmek istemez. Bundan sonra düzeleceğine inanıyorum. Biz iş geliştirme faaliyetimizi hiç durdurmadık, her türlü projeye bakıyoruz. Üzerinde düşündüğümüz yeni projelerimiz de var. Şu anda ortalama konuta hiç bakmıyoruz. İstanbul'un biraz dışında toplu konut, site, uydu kent gibi projelere ve İstanbul'da çarşı projesine bakmıyoruz. Ofis arsalarıyla ilgileniyoruz. İstanbul'un merkezinde ofis projelerine devam etmeyi düşünüyoruz.
Krizin ne zaman biteceğini tahmin ediyorsunuz?
- 2009'un artık ne olduğu belli. İki ay sonra her şey güllük gülistanlık olur diyemeyiz. 2010'un bir kısmında en azından ikinci yarısında hareket başlar düşüncesindeyim.
Herkes İstanbul'a gelip inşaat yapmaya başladı
Sektöre giren çok yatırımcı var. Krizden sonra bunlar sektörde kalır mı?
- Ekonomide hareketlilik başlayana kadar çok şirket gider, inşaattan ağzı yanıp bir daha bu sektöre girmeyen çok olur. İyi para kazandırabilecek bir sektör ama riskli de. Satarsanız sorun yok ama satılmadığında parayı gömmüş oluyorsunuz. Herkes İstanbul'a gelip inşaat yapmaya başladı.
İnşaat ruhsatı almadan projeleri satmayız
Projelerde nelere öncelik veriyorsunuz?
- Biz projelerimizin hep iyi lokasyonda olmasına önem veriyoruz, tasarımına ve inşaat kalitesine özen gösteriyoruz. En önemlisi bir ihtiyaca cevap vermesini ya da bir fırsat olmasına dikkat ediyoruz. İnşaat ruhsatı almadan da projelerimizi satışa çıkarmıyoruz.
Gelişme potansiyeli yüksek bölgelerle ilgiliyiz
Hangi bölgelerle ilgileniyorsunuz?
- Tekfen-OZ'un, öncelikle ilgilendiği bölgeler İstanbul kent merkezi ve kentteki gelişme alanları. Türkiye'nin gelişme potansiyeli yüksek diğer tüm kentlerinde yer alan gayrimenkulleri de stratejilerimiz doğrultusunda değerlendiriyoruz. İstanbul dışında Ankara ve İzmir gibi şehirlerde büyük ölçekli arsalar üzerinde nitelikli projeler geliştirmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Mevcut projelerimiz 4 yılımızı alır
Elinizdeki 6 proje hakında bilgi verir misiniz?
- Elimizdeki mevcut projeler bizim 4 yılımızı alır. Kağıthane'de ofis kompleksi yapıyoruz. Levent Ofis projemiz, kentin en prestijli iş alanı Levent'te. 8 bin metrekare kullanılabilir alana sahip olacak ve 18 ayda tamamlanacak. Şişli Bomonti'deki 6-7 katlı Bomonti Apartmanları home ofis olarak kullanılabilecek. Alt kat ofis, üst kat ev olarak tasarlandı. 2011'de tamamlanacak. Bodrum Gümüşlük'te, 18 villadan oluşan projede, mandalina bahçeleri, üzüm bağları ve zeytinliklerden oluşan doğal bir bahçe yer alıyor. 2009 sonunda tamamlanacak. Konya'daki 1200 konutluk projeye 2010 yılının ilk çeyreğinde başlayacağız. İzmir'de Rönesans Grubu ile 150 bin metrekarelik bir alışveriş merkezi yapacağız. Bunu da 2012'de tamamlamayı planlıyoruz.
Mehmet Erktin
TEKFEN Holding Emlak Geliştirme Grubu'ndan sorumlu Başkan Yardımcısı Mehmet Erktin, Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği'nin ardından ABD'de yüksek lisans yaptı. Çalışma hayatına Tekfen İnşaat'ta saha mühendisi olarak başladı. Tekfen Mühendislik'te, 1997-2000 arasında Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı. 1997-1998 arasında Tekfen İnşaat'ta Genel Sekreterlik, 1998-2002 arasında Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini yürüttü. 2003'de Tekfen Turizm Yönetim Kurulu Başkan Vekili oldu. 2002'den bu yana Emlak Geliştirme Grubu'ndan sorumlu Tekfen Holding Başkan Yardımcısı. 2007'den beri Tekfen-OZ Yönetim Kurulu Başkanı.