Çevre ve Orman Bakanlığı'nın gürültü genelgesi yaklaşık bir buçuk aydır kıyı bölgelerinde yer alan eğlence yerlerini tedirgin ederken, analiz laboratuvarları bayram ediyor. Çevre Orman Bakanlığı 11 Mayıs 2009'da Ankara'da yaptığı toplantı sonucunda, kıyı bölgelerinde ve turistik alanlarda gürültüyü engellemek için karar alarak yetkili belediyelere, valilikler aracılığıyla, bir genelge gönderdi. Buna göre bu bölgelerde bulunan eğlence yerlerinin hepsi, Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme raporu almak ve 15 Ağustos'a kadar teslim etmek zorunda.
Uygulamayı duyan ölçüm laboratuvarları gürültü analizi de yapmak için makine alımına başlarken birçok yeni firma da sektöre girmek için hazırlık yapıyor. Türkiye genelinde gürültü konusunda şu anda 47 firma ya da laboratuvar rapor verme yetkisine sahip.
Rayiç 600 ile 1500 TL arasında
Tüm sahil bölgelerindeki işletmeler gürültü raporu almak zorunda. 2 bin 650'ü İzmir'de, 3 bin 156'sı Muğla 'da ve 429'u Aydın'da olmak üzere sadece Ege Bölgesi'nde toplam 6 bin 325 eğlence yeri 15 Ağustos'a kadar bu raporu almak zorunda. Almazlarsa 7 bin 500 TL para cezası ödeyecekler.
Fiyatlar işyerinin niteliğine göre rapor başına 600 TL ile bin 500 TL'ye kadar değişiyor. İzmir'deki firmalar KDV dahil 660 TL alıyor. Ancak zaman darlığı nedeniyle şehir dışından gelen ve fiyatlarını bin 500 TL'ye kadar çıkaran firmalar olduğu belirtiliyor. Bir firma günde ortalama 4 eğlence yerine rapor hazırlayabiliyor. İzmir'de iki firma günde 8 eğlence yerini denetlese bile, İzmir'deki 2 bin 650 eğlence yerini ancak 331 günde bitirebiliyor. Bu nedenle Türkiye'de sayıları 40'ın üzerinde olan yetkili firmalar eğlence yerlerinin yoğun olduğu kıyı kesimine gidiyor. Sadece İzmir, Muğla ve Aydın'daki 6 bin 325 eğlence yerinin 600 TL ödese bile, bir anda 3 milyon 741 bin TL'lik gürültü pazarının doğduğuna dikkat çekiliyor. Eğlence yeri sahiplerinin 15 Ağustos'a kadar olan rapor hazırlanma süresinin uzatılması kararını çıkartmaya çalıştığı belirtiliyor.
Ayda 60-70 rapor veriyoruz
Eğlence mekânlarına gürültü raporu hazırlayan Maçev Mühendislik yetkililerinden Kaan Sinan, son genelgeyle birlikte iş hacimlerinde ciddi artış yaşadıklarını söyledi. Maçev olarak şirketlere ayda 70-80 gürültü raporu hazırladıklarına dikkat çeken Sinan, "AB uyum süreci çerçevesinde 2002'den bu yana devam eden çevre çalışmaları son 5 yıldır daha sıkı takip ediliyor. Özellikle Kyoto Protokolü'ne onay veren Türkiye'de bundan sonra kimse kimseyi gürültü yapıp rahatsız edemeyecek. Çevre Bakanlığı'nın son çıkardığı genelge de eğlence merkezlerini biraz daha dikkatli davranmaya yöneltecek. Biz de bu süreçte iş hacmimizin artacağını düşünüyoruz" dedi.
Gürültü ölçüm cihazları alıyoruz
Ankara'da faaliyet gösteren bir diğer firma Çınar Mühendislik. Firma yetkilisi Fatih Bulut yeni genelgeyle işlerin artmaya başladığını uygulamanın ardından pek çok yatırımcının gürültü ölçüm laboratuvarı açmaya çalıştığını kaydetti. Çev-Test Ölçüm Laboratuvarı'nda Çevre mühendisi Murat Erol, yeni yönetmelikle birlikte pek çok işletmenin sorumluluğunun arttığını ve rapor alabilmek için sıraya girdiklerini söyledi. Sadece gürültü ölçümü yapabilmek için 100 bin TL'ye yakın makine yatırımı yaptıklarını ifade eden Erol, "Artık insanlar daha bilinçli. Yeni yönetmelikle cezai yaptırımlar da artınca firmalar daha fazla ihtiyaç duydu rapora. Gürültü şikâyet hattı açıldı. Böylece alt katındaki marketin buzdolabından gelen sesi şikâyet eden bile var. Biz bu durumlarda gidip ölçüm yapıp kanuna uygun mu değil mi diye bakıyoruz. Sektördeki potansiyeli gören pek çok laboratuvar akredite olmak için Bakanlığa başvurdu" dedi.
Ses geçirmeyen perde kullanılıyor
Eğlence mekânlarının en yoğun olduğu bölgeler arasında yer alan Bodrum'daki açık eğlence merkezlerinin gürültü önleyici sistemleri kurdukları belirtiliyor. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Bodrum Turistik Otelciler Derneği Başkanı Halil Özyurt, "Gürültü konusunda desibel ölçülerine uyduğumuz müddetçe sorun yaşanmaz. Ayrıca pek çok işletme yeni teknolojiyle sesin dışarı gitmesini engelleyen sistemler kuruyor" dedi. İstanbul'da da Reina bu oldukça maliyetli sistemi kuran ilk eğlence mekânı özelliğini taşıyor. Reina'nın İşletmecisi Ali Ünal Alman ve İtalyan mühendisler tarafından geliştirilen ses geçirmez perde sistemiyle gürültü problemini çözdüklerini ifade ediyor. Ünal sistem için 500-600 bin euro'luk yatırım yaptıklarını ifade ediyor.
Denetim yine belediyelere geçti
Gürültü denetimi konusunda geçmişte bir yetki karmaşası yaşanmıştı. Bunun sonucunda, denetim belediyelerden alınmış ve Çevre Orman Bakanlığı'na verilmişti. Çevre ve Orman Bakanlığı da, nüfusu 100 binin üzerinde olan belediyelere denetleme yetkisini tekrar verdi. Rapor, para verip bir kere alınsa bile denetimler devam edecek. Denetleme ve ceza kesme yetki devri olduktan sonra, belediyelerde Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü açılmaya başlandı. Ancak Konak Belediyesi daha önce olduğu gibi her eğlence yerine bir frekans ölçer takılı bir sistemle sorunu teknik olarak çözme kararı aldı. Buna göre frekans ölçer aynı şehirlerarası otobüslere takılan takometre gibi ses, sınırı geçince bir kırmızı nokta koyuyor. Ayda bir denetlemeye giden belediye yetkilileri bu kırmızı noktaya göre ceza kesiyor.