Van'da Türkiye'deki bürokratik anlayışı gözler önüne seren çok ilginç bir soruşturma yürütülüyor.
Van'ın Gevaş ilçesinden iki öğrenci, hiçbir envanterde yer almayan bir tarihî eser keşfederek tarihe kazandırdı. Hazırladıkları "Tuşba'nın Gök Mezarı-Üç Pınar Kaya Odası Mezarı'' adlı proje ile TÜBİTAK yarışmasına katılan öğrenciler Türkiye ikincisi olunca, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Genel Müdürlüğü harekete geçti. Çünkü söz konusu tarihî eser envanterlerde yoktu. Kuruldan izinsiz yaptıkları gerekçesi ile iki lise öğrencisi ve öğretmenlerinin cezalandırılması için inceleme başlatıldı. İki arkeoloğun hazırladığı raporda öğrenciler aldıkları ödülden dolayı "haksız kazanç sağlamakla" suçlanıyor. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu da bir hafta önce iki arkeoloğun hazırladığı rapor doğrultusunda Van'a bir yazı göndererek iki öğrenci ve öğretmenleri hakkında işlem yapılmasını talep ediyor.
Van'ın Gevaş ilçesindeki İzzettin Şir Anadolu Lisesi'nde okuyan Abdulcabbar Çaçur ile Deniz İlhan adlı iki öğrenci tarih öğretmenleri Kenan Allahverdi ve Mustafa Ürey gözetiminde ilçelerinde bulunan ve hiçbir envanterde kayıtlı olmayan bir tarihî eseri keşfetti. Gevaş'ın Bağlama köyünde ve yöre insanının Üçpınar Mağarası olarak adlandırdığı yerde halk arasında 'Ermenilere ait olduğu' söylenen mezarları araştıran öğrenciler bu mezarların Urartular dönemine ait olduğu bilgisine ulaştı. Tarih kitaplarında ve tarih literatüründe 2 katlı 8 odalı bir mezar olmadığı için öğrenciler İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi ve Van bölgesinde Urartular dönemine ait yaptığı araştırmalarla bilinen Prof. Dr. Oktay Belli'nin yardımıyla çalışmalarını sürdürdü. Gevaşlı öğrenciler yaptıkları araştırmayı öğretmenlerinin de yardımı ile TÜBİTAK'ın ortaöğretim öğrencileri arasında düzenlediği proje yarışmasına tarih alanında proje olarak sundu. Gevaş İzzettin Şir Anadolu Lisesi öğrencileri "Tuşba'nın Gök Mezarı-Üç Pınar Kaya Odası Mezarı'' adlı projeleri ile Mayıs 2009'da yapılan finalde de tarih alanında Türkiye 2'ncisi olarak büyük bir başarıya imza attı. Birçok gazete ve televizyon kanalında haber konusu olunca Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun da ilgisini çekmeyi başardılar. Ancak, bu ilgi başlarına dert açtı.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Genel Müdürlüğü iki arkeolog görevlendirerek konunun araştırılmasını istedi. Gevaş'a giden arkeologlar envanterde olmayan tarihî eserle ilgili inceleme yaptı. Ancak, ortaya ilginç bir rapor çıktı. Arkeologlar hazırladıkları raporda öğrencilerin kuruldan izin almadan hazırladıkları proje ile ödül almalarını "haksız kazanç sağlama" olarak nitelendirdi. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, arkeologların hazırladığı rapor doğrultusunda projeyi hazırlayan okul yöneticileri ve öğrencilerle ilgili soruşturma başlattı. Kurul Van'a yazı göndererek sorumlular hakkında işlem yapılması talebinde bulundu.