Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Han Tümertekin ve Nevzat Sayın

Bahçeşehir Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Emre Arolat, Murat Tabanlıoğlu, Han Tümertekin ve Nevzat Sayın'ı "Çağdaş Türk Mimarlarıyla Mimarlık ve Felsefe Üzerine" konulu söyleşi ile bir araya getirdi. Uzun bir aradan sonra yaşanan bu buluşmaya ilgi yoğundu. Bahçeşehir Üniversitesi'nin konferans salonu mimarlık mesleği ile ilişkili pek çok kişinin (1200 kişi) katılımı ile gerçekleşti.

Moderator Prof. Dr. Sümer Gürel, açılış konuşmasında, verdiği dersin konusu olarak mimarlık ve felsefe kavramının çıkış noktasını anlatırken, aralarında eski öğrencisi Nevzat Sayın'ın da bulunduğu 4 mimara katılımları için teşekkür edip kendilerinin dersin bir parçası olduğunu, hepsini bir araya getirmenin zor olduğunu, gelmişken de bu şekilde herkese açık bir toplantı haline nasıl geldiğini izah etti. Mimar Sinan'ın torunları olduğunu söylediği mimarların sırayla yaptıkları bir iş üzerinden mimarlık ve felsefeyi açıklamalarını istedi.

Nevzat Sayın konuşmasında projenin başlangıç noktasının önemini vurgularken görüşlerinin proje yapım sürecini şekillendirmesinin yanı sıra sürecin görüşlerini etkileyebileceğini anlattı. Mimarlık ve şiir, mimarlık ve edebiyat, mimarlık ve felsefe gibi üst başlıkların açıklanmasının güçlüğünü, bir şeyin yapılış sürecinin önemini vurguladı. Projeye başlarken topografyanın dinlenilmesi, etüt edilmesi gerektiğini, mimarlık mesleğinin icrasının jenerik bilgilerin yanı sıra, spesifik bilgileri de kapsayacağını ama kendisinin kökeninin, hayatta durduğu yerin, dünya görüşünün dışında bir yapısının olamayacağını vurguladı. Mimarların boşluğa konuşmada zorlandıklarını, bir iş üzerinden görüşleri anlatmanın en iyi yol olduğunu vurgulayıp, uluslararası arenada ödüllere aday olan, yerli yabancı pek çok yazılı basın ve mimari kaynakta yer alan "SSM The Seed" Konser salonu sunumu ile işin başlangıcından sonucuna izlenen yolu kısaca özetlerken işin topografyaya uyumunun önemini anlatıp, tasarımını "kuma gömülmüş yumurta ve onun içindeki boşluk" olarak nitelendirdi.

Han Tümertekin, felsefe konusunda girmeden, bürosunun imza attığı en küçük ve en büyük ölçekli iki iş üzerinden serüvenini anlattı. Birincisi uzun yıllar önce Ege'de yaptığı bir evin bahçe kapısının kilidinin tasarımıydı. İç ve dış kavramlarının bir arada çalıştığı, bahçe ve manzara ile doğrudan ilişkisi olan temel ihtiyaçların yer aldığı oldukça basit planlı bir özel mülkiyetin, kamusal alan ile kesiştiği noktanın tasarımının basitliğini anlatırken aslında kompleks bir işi çözerken izlenen yolun benzerini aynı iç rahatlığı içinde ihtiyaçlar çerçevesinde çözüldüğünü vurguladı. İkinci iş Zincirlikuyu'da konut, alışveriş merkezi ve ofisleri kapsayan büyük metrajlı bir yapının yarışma projesi için yapılan hazırlıktı. Çevresinde sürekli hareket etmek durumunda kalınan, hareket edildikçe görüş açıları değişen, bu yönü ile AKM'nin diğer ucunda yer alan tasarımında baştaki topografya ile yapay olarak tasarlanan topografyanın uyumundan söz etti. Dünyanın en prestijli ödüllerinden sayılan 2004 Ağa Han ödülü sahibi Han Tümertekin, tasarımı yaparken çok ciddi bir fren mekanizmasının olduğundan, her yeni üslubu deneme taraftarı olmanın kendisi açısından zorluğundan, kimi zaman bir şeyleri kaçıyor olduğu hissinin kendisine de uğradığından, genç mimarların bu açıdan kendilerini baskı altında hissetmeden kapı kilidi örneğindeki gibi somut ama basit ve akılcı çözümlerle belki de en doğruya ulaşabileceklerinden bahsetti.

Murat Tabanlıoğlu, bulvarda tasarlanan yeni yaşam başlığı altında bürosunun imza attığı aynı lokasyondaki üç projesini anlattı. Kanyon Alışveriş Merkezi, Eczacıbaşı'nın ofislerinin de bulunduğu yüksek katlı yapı, Levent Loft ve Levent Bahçe yapıları ve ardından gelen diğer konut yapısı ve son olarak en yüksek katlı yapı ünvanını taşıyan Sapphire... Bu işler anlatılırken aslında büronun işverenin yatırım fikrini değiştirecek güce sahip kararlar alabildiğini, korkusuzca yenilikleri denediklerini sunumlar üzerinden göstermiş oldu.

Emre Arolat, anne ve babasından sonra mimaride fikirlerine en çok güvendiğini söylediği "Ustam" diye hitap ettiği Nevzat Sayın'ın konuşmalarını destekleyen göndermeler yaparak konuşmasına başladı. Üniversite yıllarında çölde suyu bulanlar gibi felsefe konularında okumalar yaptığını samimi dille ifade etti. Tasarımı yaparken her durumu kendi içindeki potansiyeller ile değerlendirdiklerini, farklı bağlamlarda, veri çarpanlarının arttığı durumlarda bile tasarım sepetinden aynı sonuçlar çıktığında bunu bir problem olarak algıladıklarını, bağlam ile kurulan refleksiyona dayalı ilişkinin bireysel spekülasyonların da okunduğu yöntemler ile çözülebileceğini söyledi. 2010 Ağa Han ödülünü kendilerine kazandıran tekstil fabrikasından kısa bahsederken, ödülü bağışlayacağını duyurduğu MSGSÜ çağrısı ile Tophane-i Amire gibi muhteşem bir yapıda şu an sergilenen işlerinin kategorizasyonundan bahsetti. Tasarım problemleri olarak: kamusal alan, topografya, cidar, imgenin sarsılması üst başlıklarını sıralayıp bu başlıkların her birini işleri üzerinden kısaca anlattı. Bir mimarlık ofisinin şimdisi ve 5 sene sonraki vizyonu hakkında düşüncelerini satır aralarında dinleyenler ile paylaştı.

Soru cevaplarla son bulan söyleşinin genel olarak çok olumlu bir havada geçtiğini söylemek, mimarlık camiasında en başarılı isimler arasındaki mesafeli ve yakın dostluğu görmek mümkündü. Birbirlerinden ayrışan 4 başarılı ismi aynı ortamda kendilerini anlatırken görmek ayrıcalıktı. En önemlisi konuşmacılar birbirlerinin işlerini çok iyi tanıyorlardı, aynı yolu birlikte yürümektelerdi; zamansal olarak ama önden ama geriden. Yurtdışında başarılı işlere imza atan, ödüller ile anılan isimler... Sümer Gürel Hoca'nın söylediği gibi Mimar Sinan ve hatta Mevlana torunu idi onlar...