Japonya'daki reaktör yangını 'nükleer endişeleri' artırdı ama hükümet üçüncü santral projesinin yer seçimi kriterlerini belirledi bile.

Mersin Akkuyu'da nükleer santral için seçilen bölge, fay hattına uzaklık ve soğuk deniz suyu kriterlerini karşılamıyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, tüm tepkilere karşın üçüncü nükleer santralın yerine ilişkin 60 kriteri belirledi. Söz konusu kriterlerin arasında coğrafya, nüfus dağılımı, ulaşım, arazi kullanımı, meteoroloji, yakın çevresindeki endüstriyel ve askeri tesisler, ulaşım, arazi kullanımı, sismik durumu ve zemin, taşma gibi jeoteknik özellikler de bulunuyor.

Japonya'da Fukuşima nükleer santralında, depremin ardından meydana gelen sızıntı tehlikesine rağmen Türkiye, yeni nükleer santral projesinin yer seçiminin kriterlerini şimdiden belirledi. 60 kriterden oluşan yer seçme şartlarında rüzgârın hızından atmosferik basınca kadar pek çok ayrıntı da dikkat çekiyor. Uzmanların elinde bulunan bu kriterlerin arasında taşkın ve tsunami dalga yüksekliği de bulunuyor. Mersin Akkuyu ve Sinop'un ardından üçüncüsü hedeflenen nükleer santral için yer tespitini, sayısı 60'ı bulan bu kriterler belirleyecek.

Deniz kıyısında olacak
Söz konusu kriterler santralın deniz kıyısında olacağını işaret ediyor. Bu kapsamda Japonya'da yaşanan sızıntı tehdidindeki soğutma sorunu da dikkate alınarak, ‘deniz suyu sıcaklığı' da kriterler arasına yerleştirildi. Kriterlerin içinde ‘hidroloji' başlığı altında şu özellikler yer alıyor: ‘Santralın deniz seviyesinden yüksekliği. Tasarıma esas maksimum deniz suyu giriş sıcaklığı. Su kullanımında akış oranı ve debi. Kıyının maksimum ve minimum gelgit aralığı. Tasarıma esas dalga yüksekliği. Ekstrem dalga yüksekliği. Deniz suyu sıcaklıkları. Yeraltı suları ve maksimum yeraltı suyu seviyesi.'

Santralın kurulacağı bölgenin meteorolojik özellikleri de temel kriterlerden birisi. Bu kapsamda, bölgenin rüzgâr yoğunluğu ve yönü çok önem taşırken, ‘Şimşek, dolu, sis, kuraklık, tipi, çığ, hortum' gibi doğal olayların yoğunluğuna da bakılacak. Bu kapsamda hava sıcaklığı da önemli maddeler arasında.

Fayın özelliğine bakılacak
Nükleer santralın kurulacağı alanda bir diğer önemli nokta ise fay hattının geçtiği bölgede olmaması. Bu kapsamda uzmanlar yer tespitinde bulunurken, üst ve alt zemin incelemesinde bulunacaklar. Jeoteknik kriterler ise şöyle: ‘Minimum kesme dalga hızı, taşıma kapasitesi, temel genişliği ve derinliği, sıvılaşma, maksimum oturma, tasman yüzey faylanması.'