Haberler

Tasarım Risk Alır

Tarih: 9 Ocak 2006 Yazan: Beliz Bilguvar


Treetents

16 Ekim-2 Ocak tarihleri arasında The Museum of Modern Art (MOMA)`da gezilebilen Safe: Design Takes on Risk (Emniyetli: Tasarım Risk Alır) Sergisi, Japon Mimar Yoshio Tanuguchi tarafından yenilenen MOMA`nın Kasım 2004`teki yeniden açılışından sonra gerçekleşen ilk tasarım sergisi olma özelliğini taşıyor.

Kürator Paola Antonelli ve assistanı Patricia Juncosa Vecchierini tarafından düzenlenen sergi; vücudu ve aklı tehlikeli/stresli koşullardan korumak, acil vakalara yanıt vermek, bilginin açıklığını kesinleştirmek ve rahatlık/güvenlik duygusu sağlamak üzere tasarlanan 300 çağdaş ürün ve prototipten oluşuyor. Bu nesneler, insan korku ve endişelerinin en olağanından en sıradışısına hitap ediyor.


Paper Log House

Sergi, imal edilmiş ürünlerden bilgi mimarlığına tasarımın her türlü biçimini kapsıyor. Sergilenen tasarımlar; mülteci barınaklarından, bebek arabalarına, mayın arındırma ekipmanından, güneş ile çalışan radyolara ve eylemciler için koruyucu kıyafetlere kadar geniş bir çeşitlilikte, kişiselden toplumsal düzeye uzanan bir perspektifte emniyetin önemine odaklanıyor.

Safe, halkın, günlük hayatlarında kendilerini korumak için kullandıkları nesnelerin güvenlik algılarını nasıl engellediğini ve aynı zamanda tasarımcıların bu algıları tasarladıkları objelerle değiştirmek için nasıl çalıştıklarını anlamaya cesaretlendiriyor. MOMA Müdürü Glenn D. Lowry sergiyi “Müzenin, çağdaş tasarım pratiğinin incelenmesine olan bağlılığını yeniden onaylamak.” olarak niteliyor.

Shelter
Sergide, bir mimarın en çok ilgisini çekebilecek bölümlerden biri, fiziksel ve psikolojik olarak insanın korunma ihtiyacını konu alan Shelter (Barınak) idi. Artık bu yuzyılda barınma ihtiyacını karşılama olgusu bir çok farklı şekillerde ortaya çıkabiliyor. Felaketler veya insan yapımı yıkımlar gibi sebeplerden zorla yerlerinden edilen insanlar, mülteciler, evsizler ve halihazırda başların üstünde bir çatı olup da, günümüzün izinsiz gözlemcileri televizyon, internet gibi “kimlik”i korumaya muhtaç bırakan teknolojilerin paranoyaklaştırdığı insanlar…

Mimarlar maliyet ve alan darlığını da göze alarak, insanların kimlik ve duygularına rahatlık ve saygı zerkedecek geçici iskan yerleri tasarlama-uygulamasına daha çok dahil oluyorlar. En basit bir barınak bile, ideal olarak sadece vücudu değil, sığınmacının ruhunu da korumalı.

Paper Log House
Shigeru Ban`ın tasarladığı, mukavva tüplerden oluşan Paper Log House (Kağıttan Kütük Ev), 1999 yılında Türkiye`deki depremzedeler için geçici barınak olarak inşa edilmiş. 1989 yılından beri mukavva tüpleri inşa malzemesi olarak kullanmayı deneyen Shigeru Ban, Paper Log House'u ilk olarak 1995 yılında Kobe`de meydana gelen deprem için tasarlayıp, inşa etmiş.

Kolay montaj için basitleştirilmiş Paper Log House'un eğimli çatısı plastik inşaat levhasıyla kaplı. Duvarları mukavva tüplerden, tabanı plastik bira sandıklarından yapılan evin malzeme seçimi, bu unsurların nerdeyse her yerde kolayca bulunabilmesi esasına dayandırılmış.

 
Sel ile Savaşma Sistemi
 
Moma

Treetents
Hollandalı tasarımcı Dre Wapenaar`ın ürünü olan Treetents (Ağaç çadırları) ilk olarak England`s Road Alert Grubu -otoyollar inşa etmek için ormanların yok edilmesine karşı çıkan bir grup eylemci- için tasarlamış. Ağaçları kesilmekten koruyan çevreciler için rahat bir barınak olma amacını güden Treetents şu anda Hollanda`da Hertshoorn kamp alanında kullanılıyor.

Dre Wapenaar, Treetents`lerin damla şeklinin dairesel bir platformu ağaca asınca kendiliğinden oluştuğunu söylüyor. Başka bir deyişle: form fonksiyonu takip etmiş.

Desert Seal
Serginin bir diğer ilginç tasarımı İsviçreli tasarımcı Andreas Vogler`in 2004 yılında prototipini ürettiği Desert Seal (Çöl Contası) idi. Güneş ve soğuktan korunma, sıcak ve kurak bölgelerde susuzluğu önlemek için öncelikli şartlardır. Hafif, katlanabilir bir çadır olan Desert Seal aşırı ortamlar için uygun tasarlanmış. Gün boyunca yere yakın seviyedeki serin havanın yukarıdaki bir açıklıktan çadırın içine yönlendirilmesi ve gece açıklığın daha sıcak havayı çekmesi. Doğal havalandırma özelliği taşıyan bu açıklık Geleneksel İslam Mimarlığı`nda da hava dolaşımı için kullanılmış. Çadır kutuplar ve soğuk havalarda kullanım için de elverişli.

 
Shelter
 
Deprem Emniyet Masası
 
Treetents
 
INVERSAbrane
 
Moma
 
Desert Seal


Safe: Design Takes on Risk Sergisi Shelter (Barınak) dışında, Armor (Zırh), Property (Mulk), Everyday (Günlük), Emergency (Acil Durum) ve Awareness (Farkındalık) olguları üzerinden tasarlanan nesnelere de ev sahipliği yaptı.

Property başlığı kapsamında yer alan, serginin en büyük ölçekli tasarımı INVERSAbrane Kolatan/Mac Donald Stüdyonun ürünüydü.

INVERSAbrane Invertible Building Membrane
Aynı bir deri gibi, binanın cephesi çevresindekiler ile iletişim noktası olduğu gibi ona karşı en büyük korumasıdır da. Ayşe Şulan Kolatan ve Bill McDonald`ın 2005 yılı tasarımı INVERSAbrane, binanın, etrafındaki hava ve boşlukla fiziksel temasını mümkün olduğu kadar artırarak şehir ve strüktürün birlikte varolmalarını sağlıyor. INVERSAbrane, fazladan yüzey alanları ile elemanlar ve yapı arasında koruyucu bir bariyer oluşturan, çift taraflı bir bina perdesi. Bu perde, havayı dolaştırırken kirliliğini süzüyor. Torbaları yağmur suyunu, günlük kullanım ve yangın söndürme fıskiyeleri için toplarken, yüzeyler nem ve ısı oranını içeride ve dışarıda düzenlemek için güneş enerjisi kullanıyor. Rüzgarın hızını en aza indiren INVERSAbrane hem eski hem de yeni yapılarda kullanıma uygun.


MOMA`nın sergiye itafen hazırladığı internet sayfası (http://www.moma.org/exhibitions/2005/safe/safe.html) sergiyi göremeyenler için oldukça tatmin edici ve eğlendirici bir kaynak.

Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.