Haberler

Zeytinburnu'ndaki 2295 bina mutlaka yıkılacak

Tarih: 12 Ocak 2006 Kaynak: Hürriyet
Hürriyet'e konuşan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, on milyonluk kentle ilgili deprem planlarını anlattı. Topbaş, 7 ya da 7.5 büyüklüğünde bir depremde İstanbul'da 70-90 bin civarında insanın öleceğini tahmin ettiklerini söybledi. Başkan Topbaş, depreme hazırlık olarak Zeytinburnu'nda 2295 binanın mutlaka yıkılması gerektiğini belirtti. Topbaş'ı en üzen şey ise İstanbullunun deprem çalışmalarına bakışı. Başkan, "Bize güvenin" diyor.

Büyükşehir, İstanbul'u bekleyen deprem için ne yaptı?

- Los Angeles'teki Afet Koordinasyon Merkezi'nin aynısını, AKOM olarak kurduk. Bütün kamu kurum ve kuruluşları da bugüne kadarki risk anlayışlarının ne kadar kötü olduğunu artık gördü. Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile de tüm İstanbul için mikro-bölgeleme çalışması yapıyoruz. İlkini Zeytinburnu'nda yaptık. Sırada diğer ilçeler var.

İstanbul'u 7-7.5 büyüklüğünde bir depremde nasıl bir tablo bekliyor?

- Yaklaşık 70-90 bin ölü. 1 milyon insana kurtarma çalışması yapılması öngürülüyor ve 500-600 bin çadıra ihtiyaç var. 140 milyon ton da enkaz kaldırılacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde dört üniversite (İTÜ, ODTÜ, YTÜ, BÜ) ile 85 bilim adamı 8 aylık çalışmayla, bir deprem master planı hazırladı. Buradaki yol haritasından hareket edilerek, Zeytinburnu'nda 16 bin 30 bina, 3 değişik aşamadan geçerek tek tek incelendi. 2295 binanın yıkılması gerektiği ortaya çıktı. Önümüzdeki aylarda da dönüşüme başlıyoruz. Fatih'te de binaların tek tek incelenmesine başlandı.

Kaç daire verirsin
Ya diğer ilçeler?

- İkinci etapta riskin yüzde 50'sini taşıyan 10 ilçe belirlendi. Bunlar Fatih, Bakırköy, Avcılar, Adalar, Bağcılar, Bayrampaşa, Küçükçekmece, Beyoğlu, Eminönü ve tabii ki Zeytinburnu. Yani bu 10 ilçeye müdahale ettiğinizde, İstanbul'daki riskin yüzde 50'sini kontrol etmiş oluyorsunuz. Raporda ayrıca bu ilçelerle birlikte diğer ilçelerde de bulunan toplam 56 mahallenin riskli olduğunu gösterdi.

Halkın tepkisi ne?

- Beklediğimiz gibi değil. "Şu anda deprem olsa gittiniz" dediğimiz kişiler, "Bize kaç daire vereceksiniz", "Gidecek yerim yok, nereye gideyim", "Burayı kime peşkeş çekeceksiniz" diyorlar. Güven yok. Bu güven olsa kent hemen yenilenebilecek.

Zemin haritaları tamamlandı mı?

- İstanbul'un zemin haritalarını yapmıştık. Şimdi yeni gelen 5 ilçe ve 41 belde için yeniden yapıyoruz. İstanbul'un en tehlikeli bölgeleri için, ölçeği biraz daha küçülterek yeni bir mikro-bölgeleme çalışması yapıyoruz. Deprem riskini de gözönüne alarak şehri başka noktalara taşıma, yeni yerleşim alanları konusunda çalışmalarımız var.

Güçlendirme parası
Vatandaşa "Binayı güçlendir" diyeceksiniz, parası yoksa ne yapacak?

- En önce, kat Mülkiyeti yasası, bu konuda bize zorluk veriyor. Şu anda 10 daireli bir yapıda maliklerden biri, güçlendirmeye "hayır" derse, bu yapılamıyor. Bunun yeniden düzenlenmesi lazım. Bu çözüldüğünde, güçlendirme isteyenlere bildiğimiz kadarıyla bankalar kredi verebiliyor. İmara aykırı yapılmış binalara, bir defaya mahsus, güçlendireme imkanı verecek bir yasal düzenleme getirilebilir. Zaten bu binalar, kayıtlarınızda yok. İskansız bir yapıyı siz, yasal kabul edemiyorsunuz. Bu nedenle güçlendirmeye "evet" diyemiyorsunuz. Burada da yasal düzenleme gerekiyor.

Yasal izin verilirse, düzenleme nasıl olacak?

- Bizim, kenti yeniden dönüştürecek bir kentsel düzenlemeyle ilgili bir talebimiz oldu. Kentsel dönüşüm müteahhitler için de cazip hale geliyor. Planlamaları parsel değil, ada bazında yapmak istiyoruz. Ada bazında yapılması için de bir zihni değişim şart. Parsel bazında yapılan düzenlemeler birinin gelirini artırırken,diğeri için haksızlığa yol açıyor Bu yapıldığında imar hadlerinde de bize artı bir değer gelecek, estetik de olacak. İstanbul 5636 sayılı kanunla 5400 kilometrekareye çıktı. Bunun 2-3 bin kilometrekaresinde yerleşim bazında alan var.

Viyadüklerin durumu
Köprü ve viyadüklerin durumu nedir? En büyük riski Haliç Köprüsü'nün taşıdığı belirtiliyor

- 479 köprü ve viyadük var. Yıkılma olasılığı yüksek köprü ve viyadük sayısı 20. Bunlardan ise 4'ü çok ağır hasar, 16'sı ağır hasar görecek. En yüksek riski de Haliç Köprüsü taşıyor. Diğer 453 köprü ve viyadükte ise düşük hasar bekleniyor. Belediyemizin sorumlu olduğu yerlerde biz, Karayolları'na ait olan yerlerde Karoyolları güçlendirmeler yapıyor. 6.9, 7.4, 7.5 ve 7.7 gibi 4 farklı deprem senaryosu var belediyenin elinde. 7.5-7.7 arasında bir deprem olursa, 50-60 bin civarında ağır hasarlı bina bekleniyor. Su borularında 1400 noktada, doğalgaz hatlarında ise 11-13 noktada kırılma, 30 gaz servis kutusunda hasar, yaklaşık 16 yerde aynı anda yangın bekleniyor.

Böyle bir depremde İstanbul'un maddi kaybı ne olur?

- 50 milyar dolar maddi kayıp bekleniyor.

İstanbul kaç para harcanarak, kaç yılda yenilenebilir. Kendisini depreme hazırlayabilir.

- 10 milyar dolar harcayarak şehri 10 yılda depreme hazırlayabiliriz. Tabii ki, gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve İstanbulluların da desteği ve katılımıyla...

Belediye olarak kendi binalarınızı sağlamlaştırdınız mı?

- Kendi binalarımızı güçlendirdik. İSKİ'nin barajlarını gözden geçirdik.

Depremi izliyoruz
Deprem aktivitesi izleniyor mu?

- Bunun için 14 adet Deprem İzleme ve Kayıt İstasyonu kuruldu. TÜBİTAK ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ile işbirliği yapıyoruz.

Sulardaki değişimler?

- TÜBİTAK işbirliği ile Marmara Bölgesi'nde bulunan mevcut fay güzergahları üzerine yerleştirilen 16 adet hidrolik istasyonda, kaynak sularının fiziksel ve kimyasal değişimi ile birlikte radon gazı değişimini günlük bazda izliyoruz. Bunun olası depremlerle ilişkisi saptanmaya çalışılıyor.

Kentin tsunami haritası için çalışma

Geçen yıl Güney Asya'daki tsunaminin neden olduğu büyük yıkım ve can kayıplarını dikkate alan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, deprem önlemleri arasına "Tsunami Tehlike Haritası"nı da soktu. Kadir Topbaş, ihalesi tamamlanan haritayı Japonlara yaptıracak. Tsunamiden etkilenebilecek bölgeler saptandıktan sonra buralarda zararı en aza indirecek projeler başlatılacak.

90 bin ölü 135 bin yaralı bekleniyor
Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı(JICA ) çalışması kapsamında 4 Japon ve 10 Türk bilim adamı, 15 Japon ve 8 Türk mühendis ile dört farklı deprem senrayosu esas alınarak (Büyüklüğü 6.9, 7.4, 7.5 ve 7.7) mahalle bazında tüm alt ve üst yapılarda meydana gelebilecek olası hasar miktarları belirledi. Bunun sonucunda DİE 2000 yılı bina sayımı verileri kullanılarak yapılan çalışmaya göre, yaklaşık 9 milyon gece nüfusuna tekabül edecek, 7.7 veya 7.5 büyüklüğünde bir deprem olursa, yaklaşık 725 bin bina, 3 milyon 40 bin hane dikkate alındığında, şöyle bir tablo ortaya çıkıyor:

50 bin ila 60 bin civarında ağır hasarlı bina

500 bin ila 600 bin civarında evsiz aile

70 bin ila 90 bin civarında ölü

135 bin ağır yaralı

1000 ila 2000 noktada su sızıntısı

30 bin servis kutusundan gaz sızıntısı

Elektrik kablolarının yüzde 3'ünde kopma

140 milyon ton enkaz oluşacak.

1 milyon kişiye kurtarma operasyonu yapılacak

330 bin çadır gerekecek.

40 milyar dolar maddi kayıp bekleniyor.

İşte 4 deprem senaryosu
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) konusunda yapılmış birçok araştırma temel alınarak afet önleme planlamasını gerçekleştirebilmek amacıyla uygun hasar tahminlerini ortaya koyabilecek 4 senaryo oluşturuldu. Senaryolar, şöyle:

Senaryo A: Yaklaşık 120 km uzunluğundaki hat, 1999 İzmit depremi fayının tam batısından Silivri'ye kadar uzanıyor. Bu model, 4 "senaryo deprem" içinde meydana gelme olasılığı en yüksek olanı. Zira sismik aktivite batıya doğru ilerliyor ve büyüklüğü 7.5 tahmin ediliyor.

Senaryo B: Yaklaşık 110 km uzunluğundaki hat 1912 Mürefte-Şarköy depremi fayının doğu ucundan Bakırköy açıklarına kadar uzanıyor. Tahmin edilen büyüklüğü ise, 7.4.

Senaryo C: Bu model Marmara Denizi'ndeki 170 km uzunluğundaki KAF'nin aynı anda kırılacağını varsayıyor. Büyüklüğü de 7.7 tahmin ediliyor. Bu büyüklük, bugüne kadar bölgede meydana gelmiş olan en yüksek değer. Çünkü Marmara Denizi civarında meydana gelmiş olan en büyük tarihsel depremin büyüklüğü 7.6. Tüm hattın aynı anda kırılmasıyla ilgili bir delil yok, ancak eğer fayın maksimum uzunluğu varsayılırsa, Mayıs 1766 depreminde doğu tarafında hattın üçte biri ve geri kalanı da Ağustos 1766'da kırıldı. Diğer bir deyişle makul ölçüler dahilinde bu model en kötü durumu ifade ediyor.

Senaryo D: Marmara Denizi'nin kuzeyinde devam eden fay hattı Çınarcık Çukuruna kuzeyden dik eğimle giriyor. Birçok yeni araştırma çalışmaları referans alınarak, Çınarcık Çukuru'nun kuzey yamacını takip eden normal faylanma modeli oluşturuldu. Normal faylanma için kullanılan ampirik formülasyon ile büyüklüğü 6.9 tahmin ediliyor.

İstanbul'un sorunu tünel değil deprem
Anavatan Genel Başkanı Erkan Mumcu, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın İstanbul'un ulaşımına çözüm bulmak amacıyla gündeme getirdiği tünel projesini eleştirerek, "İstanbul'un sorunu tünel değil deprem" dedi.

Pakistan yolculuğu öncesi partisinin İstanbul İl Merkezi'nde dün düzenlenen bayramlaşma töreninde konuşan Mumcu, "İstanbul'da tünel kazmaya gerek yok. İstanbul'un bir numaralı meselesi, yaklaşan deprem tehlikesi karşısında hazırlıklı olmak" diyerek, Erdoğan'a şu sözlerle yüklendi:

"İstanbul depreme hazırlıksız yakalanacak. Eğer İstanbul'da bir kişinin burnu kanasın hesabını sorarım. Millet görevi AKP'ye verdi ama, hükümet milletin sadakatini unuttu. Kaçtıkları yere kadar kovalayacağız."

Mumcu, Başbakan Tayyip Erdoğan'ı da, ülkeyi yabancılara peşkeş çekmekle suçlayarak, "Sayın Başbakan pazarlamanın anlamının ne olduğunu bilmiyor. Onun pazarlamak dediğine ben tezgahtarlık diyorum. Ona hayırlı işler" diye konuştu.
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.