Haberler

Balkon Demokrasisi

Tarih: 18 Ocak 2006 Kaynak: Cumhuriyet Yazan: Oktay Ekinci
Bir uzun tatil daha geride kaldı...

Pencereden baktığınızda, çevrenizdeki değişiklik ''demokrasi'' mizin de göstergesi olacak. ''Düşünce'' nin ''suç'' ; ''yağma'' nın ''başarı'' sayıldığı demokrasimizin...

Örneğin, boş alanda bir bina ''doğmuş'' sa, imar aflarıyla tatillerin ''demokratik(!) eylem'' ine dönüşen ''kaçak yapı özgürlüğü'' sonuna kadar kullanılmış demektir...

Ya da var olan binalarda eklenti veya ''ilave kat'' görürseniz, aynı özgürlüğün yeni ''hukuksal dayanak'' ları da gözetilmiştir. Çünkü 2006'nın Bütçe Kanunu'na sokuşturulan ''yasadışı binalar'' a da ''elektrik ve su satılması'' maddesi, nasıl olsa gelecek yılın bütçesinde de anımsanacaktır...

Tatildeki bu ''hür'' ortamın, belki de en yaygın uygulaması ise ''balkonların kapatılması'' olacak ama sadece ''kolay'' olmasından ötürü değil...

Son günlerdeki bir hukuk tartışmasında, balkon kapatmanın ''ev sahipliği hakkı'' na girebileceği gündeme geldi.

Hem suçlu hem suçsuz...
Önce haberi anımsatalım: ''Yargıtay, apartman sakinlerinden izinsiz balkon kapatılamayacağına karar verdi. Danıştay ise camla kapatılabileceğini savundu.'' (Sabah, 19 Aralık 2005)

Kapattığı balkonu için, apartman yönetimince mahkemeye verilen bir daire sahibinin, Kadıköy 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce ''suçsuz'' bulunması üzerine dava yüksek yargıya taşınmış. Yargıtay 18. Sulh Hukuk Dairesi de bu kararı bozarak ''izin alınması'' şartını anımsatmış...

Bu kararın tersine hüküm veren diğer dava ise İzmir'deki Mavişehir sitesinde kapatılan balkonla ilgili... Karşıyaka Belediyesi'nin ceza kesmesine mahkemede itiraz edilince, Danıştay 6. Dairesi şu kararı veriyor: ''Gömme balkonlar camla kapatılabilir.''

Ya mimarlık ve şehircilik?
Üst mahkemelerdeki bu farklı kararların aslında ''ortak'' bir yanı var. Ne yazık ki her ikisinde de ''mimarlık ve şehircilik ilkeleri'' hemen hiç gözetilmiyor...

Aslında, ne ''kat malikleri onay verirse balkon kapatılabilir'' diyen Yargıtay haklı ne de gömme balkona ''camekân'' izni veren Danıştay...

Balkon, öncelikle ''mimari'' bir karar ve yapının hem iç mekân hem de cephe tasarımıyla bir bütün... Bu nedenle, ''Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'' na göre binanın mimarı onay vermeden, kapatma bir yana korkuluk şekli bile değiştirilemez...

Benzer şekilde ''kentsel planlama'' da unutulmuş görünüyor...

İmar planlarındaki temel hedeflerden biri, kentin yaşam değerlerini gözeten bir ''yapı yoğunluğu'' nu aşmamaktır. Buna uygun nüfusu barındıracak yapıların ''en fazla büyüklük'' leri de arsa alanıyla oranlanarak ''emsal'' adıyla belirlenir.

İmar söyleminde ''açık çıkma'' denilen ve ''bu nedenle'' planlarda arsalar için öngörülen kapalı inşaat alanlarının ''dışında'' bırakılan balkonlar, mimari projelerde de ''emsale girmeyen alan'' lardır... Yani, tıpkı bahçeler ya da avlular gibi ''açık mekân'' kabul edilerek ''yapı yoğunluğu'' nu çoğaltmış sayılmazlar...

Davalarda bu bilimsel kurallar da anımsansaydı, hiç kuşkusuz balkonların ''şehircilik'' açısından da kapatılamayacaklarına karar verilirdi. Çünkü kapatılan her balkon, o arsada ''kamu adına'' öngörülen ''kapalı inşaat hakkı'' nı, ruhsat alınan projeye aykırı olarak ''çoğaltmak'' demektir.

Bu nedenle aslında mimar da izin verse bile, ''yoğunluk arttırıcı balkon kapatma'' yapılamaz!

İşte, yargının bütün bunları gözetmeyen kararlarıyla yeni bir ''imar cinliği'' ne daha olanak sağlanıyor. Balkonlar artık ''oturma izninden sonra odaların büyütülmesine'' hazır biçimlerde ve büyüklüklerde tasarlanabilir...

Danıştay'ın ''cam kaplama'' koşulu ise ''camdan gökdelenler'' in her yanı sardığı bir çağda, ülkemize özgü bir ''balkon odalar mimari'' sine bile esin kaynağı olabilir...

Bu görüntünün nereden kaynaklandığını özetlemek için de akla şu tanımlama gelebilir: ''Bu da balkon demokrasisinin mimarisi''...
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.