Haberler

Mimarlar Tsunami Felaketinden Bir Yıl Sonra Sri Lanka’da

Tarih: 26 Ocak 2006 Kaynak: Building Design Yazan: Ian Goodfellow Çeviren: Rabia Alga

  

Son kırk yılın en büyük doğal afeti olarak tanımlanan ve 26 Aralık 2004 tarihinde meydana gelen tsunaminin en çok etkilediği yerlerden biri de Sri Lanka oldu. Bu doğal afetin yaraları sarılmaya devam ederken, geç de olsa “mimari çözümler aramanın zamanı geldi” diyen mimarlardan Ian Goodfellow’un görüşlerini aktardığımız yazısı benzer durumlarda mimarlığın nasıl kilit bir rol oynadığını vurguluyor.

Mimarlar Tsunami Felaketinden Bir Yıl Sonra Sri Lanka’da...
Güney Asya’da meydana gelen tsunami felaketinden bir yıl sonra, yenileme çalışmalarında yer almak amacıyla Sri Lanka’ya geldim. Yardım amacıyla geldiğim Sri Lanka’daki zararın ölçeği ve mimari becerilerin azlığı ile şaşkınlık içerisine düştüm. Geçen Mart ayındaki ilk ziyaretimi takiben üç ay için ücretli olarak iki yerel mimarlık ofisinde felaketten zarar gören ve yer değiştiren evleri yeniden projelendirmeye yardımcı oldum.



Sahile yerleşen 750 ailenin yaşadığı Komari kentinde mimar Sumangala Jayatillaka ile yaşıyorum. Komari felaketten en çok etkilenen yerleşimlerden biri ve neredeyse bütün evler ağır bir şekilde zarar görmüş durumda. Sumangala’nın projesi, Komari’nin güneyindeki büyük bir arsa üzerinde tsunamiden kurtulmuş ve şu anda geçici barınaklarda yaşayanlar için yeni konutlar geliştirmeyi öngören bir proje.

Tsunamiden önce çoğunluk çamur çadırlarda kalırken bazı Komari aileleri birçok odası bulunan kiremit çatılı evlerinde yaşıyorlardı. Ancak proje sonrası onlar da diğerleri gibi eşit büyüklükteki arsalara sahip olacaklar.

Aslında bu yaklaşım bazı zorlukları da beraberinde getiriyor. Ailelerle görüşmeler sonrası bir plan geliştirildi. Konut tipleri 6 gridden oluşan bir çerçeve sistemi içinde kolon ve çatı kirişlerinden oluşturuldu. Ancak arsadan hak talep edenler ve alt toplulukların baskısından dolayı planın yeniden revize edilmesi gerekiyor.

Sumangala’nın karşı karşıya olduğu bir başka zorluk ise ülkenin altyapısının terkedilmiş halde olması. Komari’de, kötü yollar, su kıtlığı ve askeri güçlerin yolları kapayan engelleri de çalışma koşullarını zorlaştırıyor.

Şu anda başka bir mimar ile çalışıyorum: Sri Lanka’nın güneyinde yer alan Tangalle’deki “Amila de Mel” ile. Proje tamamlanma aşamasında ve bu şekilde 55 aile yeniden konut sahibi olabilecek. Sri Lanka’daki yasal düzenlemelerin ilki olan bu proje ile engelli kişilerin de konut sahibi olması sağlanacak.

Arsa, Mangrov Gölü’ne bağlanan eğimli bir arazide yer alıyor. Amila, gri ve siyah suyu, tanklardan geçirerek ve saz yataklarından göle ulaşmasını sağlayarak arındırmak ve sürdürülebilir bir su denetim sistemini kurmak için uzmanlarla birlikte çalışıyor.

  

Bütün mimarlar karmaşık siyasi koşullar bağlamında çalışmalarını sürdürüyor. Yeniden yapılandırma programı, bugüne kadar görülmemiş ölçekte birçok zorluğa meydan okumayı kapsıyor. Ülke büyük çapta stratejik ve profesyonel birikimin, yetenekli işgücü ve malzemenin sıkıntısını deneyimliyor.

Sri Lanka hükümetinin verdiği cevaplara birçok eleştiri getiriliyor. Batı dünyasının perspektifinden ve birçok kuruluşun ve bağış yapan bireyin gözünden bu eleştiriler; paranın hızlı bir şekilde kullanılmadığı, aradan bir yılın geçmesine rağmen birçok şeyini kaybeden insanlara şu an hiçbir yardımın ulaşmadığı yönünde oluyor.

Bundan daha büyük bir tehlike de; sosyolojik açıdan değerlendirmelerin alt seviyelerde olması ve buna bağlı olarak da zaman sıkıntısı ile birlikte “gerçek” yanlışların yapılabilecek olması.

Biraz zaman geçtikten sonra ortaya çıkana bakıldığında, mimari uzmanlığın karşılaştığı olağandışı bir zorluktan başka birşey olmuyor. Olağanüstü karmaşıklığa sahip projeleri çok az ücret ödenerek dengelemek, bu uygulamaların ciddi bir şekilde gereğinden fazla uzamasına sebep oluyor. Bu nedenle Amila ve Sumangala’nın projeleri, çok şey talep eden programda başarılı yeni yerleşmeler oluşturmak için sadece bir aracı.

* Ian Goodfellow, 1988 yılında Londra’da kurulan ve şu an 60’tan fazla çalışanı olan Penoyre&Prasad Mimarlık’ın ortaklarından...

YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
Bütün yorumları forumda okuyun!
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.