Türkiye, İstanbul’un 2010 yılında Avrupa Kültür Başkenti seçilmesi için çalışmalarını sürdürüyor. Brüksel’de düzenlenen bir basın toplantısı ve resepsiyonla, Türkiye’nin projesi tanıtıldı. Geçen yıl Avrupa Birliği komisyonuna sunulan proje “İstanbul: City of Four Elements/ İstanbul, Dört Elementin Kenti” adını taşıyor. İstanbul, Avrupa Kültür Başkenti olmak için Kiev ile yarışacak. Sonuç önümüzdeki ay belli olacak.

İlk defa 1985 yılında Yunanistan Kültür Bakanı Melina Mercouri tarafından teklif edilen ve Avrupa Konseyi tarafından başlatılan projeyle her yıl bir Avrupa şehri “Avrupa’nın Kültür Başkenti” seçiliyor. Çalışmalarına 2000 yılında Dışişleri Bakanlığı’nın öncülüğünde, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın koordinasyonunda, on üç sivil toplum kuruluşu ve yerel yönetim temsilcisinin katılımıyla başlanan 2010 Avrupa Kültür Başkenti Projesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Valiliği ile İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın da desteğiyle yürüyor ve 78 etkinlikle bütün Avrupa ülkelerinde bu konuda çalışmalar yapılıyor. Proje kapsamında başta İstanbul olmak üzere, ülkemizde de ciddi hazırlıklar yürütülüyor.

Bizim Çok Avantajımız var
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olarak hizmet veren ve “2010 Avrupa Kültür Başkenti” projesi kapsamında çalışmalar yapan Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Bayhan, “Bir kentin dünyanın kültür başkenti olabilmesi için hangi şartları yerine getirmesi gerekir?” sorusundan hareketle çalışmaların sürdürüldüğünü söylüyor. Kültür A.Ş.’nin önemli bir görev üstlendiğinin altını çizen Bayhan, “İstanbul’umuzun diğer dünya kentleri arasında ayrıcalıklı ve özellikli bir yerde durması için, vizyonunu bugünün gerçeklikleri ve gereklilikleri üzerine inşa etmektedir. İnsan hayatında olduğu kadar bir kentin hayatında da, temel belirleyici unsurlardan bir tanesi kültürel zenginlik ve sanatsal çeşitliliktir. İstanbul’un kültür başkenti olmasının temel gerekliliği, fikir ve sanat bloklarımızın kırılmaya uğramadan dünden bugüne ve bugünden yarına doğru düzgün ve doğru bir çizgide ilerleme göstermesidir. Bu ilerlemede, diğer dünya kentleri ile kıyaslandığında avantajlarımızı görmek de önemli bir adım olacaktır” diye konuşuyor. Nevzat Bayhan, bu avantajları “İstanbul, Doğu ile Batı arasında jeostratejik ve sosyokültürel bir köprüdür; farklı kültürlerin, hayat biçimlerinin, düşüncelerin uyum içerisinde yaşadığı bir metropoldür” biçiminde açıklıyor.

Kültür Başkenti Olmalı
İstanbul’un aslında “Dünyanın kültür başkenti” iddiasından yola çıkarak hazırlık yapması gerektiğinin de altını çizen Bayhan, şunları söylüyor: “İstanbul dünyanın kültür başkenti olacak tezini savunurken, en büyük güvencemiz gençlerimizdir. Kültür A.Ş. İstanbul’umuzun kültür ve sanat hayatını zenginleştirmek ve elbirliği ile kentimizin geleceğini sağlam bir şekilde inşa etmek için titiz bir çabayla, geçmişi bugünü ve geleceği ıskalamadan, önemli programları kaliteli bir şekilde ücretsiz olarak sunuyor. Bütün çalışanlarımızla, kentimizin kültür ve sanat hayatına duyarlı başkanımız Sayın Kadir Topbaş’ın destek, teşvik ve önerileriyle huzurlu bir çalışma ortamında, bugün kültür ve sanatın alıcılarına önemli programlar hazırlamak yolunda kesintisiz bir çalışma sergiliyorlar. Edebiyat, tasavvuf, tiyatro, musiki, şiir, tarih gibi ana kollarda önemli etkinlikleri yıl boyunca çeşitli mekanlarda ele alınıyor. İşte bütün bu çalışmalarla birlikte kadîm tarihi mirasıyla ele aldığımız şehrimizin Avrupa ve hatta dünyanın kültür başkenti olmaması için bir sebep göremiyoruz.”

Avrupa’nın Kültür Başkentleri
1985 Atina
1986 Floransa
1987 Amsterdam
1988 Berlin
1989 Paris
1990 Glasgow
1991 Dublin
1992 Madrid
1993 Anvers
1994 Lizbon
1995 Lüksemburg
1996 Kopenhag
1997 Selanik
1998 Stockholm
1999 Weimer
2000 Avignon, Bergen, Bologna, Brüksel, Helsinki, Krakov, Reykjavik, Prag, Santiago de Compostela
2001 Porto, Rotterdam
2002 Bruges, Salamanca
2003 Graz
2004 Genova, Lille
2005 Cork
2006 Patras
2007 Lüksemburg, Sibiu
2008 Liverpool, Stavanger

2009-2019
Aday Ülkeler
2009 Avusturya
2010 Türkiye (İstanbul),
Ukrayna (Kiev)
2011 Finlandiya
2012 Portekiz
2013 Fransa
2014 İsveç
2015 Belçika
2016 İspanya
2017 Danimarka
2018 Hollanda
2019 İtalya