İstanbul’un “Dünya Kültür Mirası” listesinden çıkarılıp “Tehlikedeki Dünya Kültür Mirası” listesine alınıp alınmayacağına ilişkin raporu hazırlamak üzere İstanbul’da bulunan UNESCO heyeti, incelemelerini tamamladı.

Heyet üyelerinden UNESCO Avrupa ve Kuzey Amerika Program Uzman Asistanı A. Junaid Sorohs-Wali, UNESCO’nun Tarihi Yerler ve Anıtlar Uluslararası Konseyi (ICOMOS) Uzmanı David Mitchelmore ve ICOMOS Kentsel Planlama Uzmanı Prof. Astrid Debold-Kritter, Armada Otel’de ortak basın toplantısı düzenledi

UNESCO Avrupa ve Kuzey Amerika Program Uzman Asistanı A. Junaid Sorohs-Wali, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Valiliği’nin davetlisi olarak incelemelerde bulunmak üzere perşembe günü Türkiye’ye geldiklerini belirtti.

İstanbul’un tarihi alanlarının kültürel varlık olarak 1985 yılındaDünya Kültür Mirası listesine kaydedildiğini belirten Sorohs-Wali, Dünya Mirası Komitesi’nin kentsel gelişim ve sit alanlarının korunmasına yönelik endişelerinin ardından geldikleri İstanbul’da Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, İstanbul Vali Yardımcısı Cumhur Güven Taşbaşı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ve ICOMOS Türkiye üyeleri, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma 4 No’lu Bölge Kurulu’nu ziyaret ederek, kentin tarihi varlığına yönelik çalışmalar, sistemin işleyişi ve aksaklıklara ilişkin bilgi aldıklarını kaydetti.

Sorohs-Wali, UNESCO heyetinin Türkiye’deki yetkililer ve uzmanlarla detaylı bir görüşme imkanı bulduğunu, incelemelerine ilişkin taslak raporu daha sonra hazırlayacaklarını belirtti.

Sorohs-Wali, heyetin buradaki çalışmaları sonucu hazırlayacakları tavsiye raporunu, haziran ayı sonlarına doğru Litvanya’da yapılacak ve İstanbul’un “Dünya Kültür Mirası” listesinden çıkarılıp çıkarılmamasının da görüşüleceği UNESCO toplantısına sunulacağını bildirdi.

4 İhtimal
UNESCO Tarihi Yerler ve Anıtlar Uluslararası Konseyi (ICOMOS) Uzmanı David Mitchelmore da 1985 yılında dünya mirası koruma konseptinin kültürel değerler veya doğal değerlerin korunmasına dayandığını belirterek, bu konseptin artık kültürel peyzaj bütünlüğü gerektirdiğini söyledi. Bu nedenle incelemede kültürel peyzaj bütünlüğü konusuna önem verdiklerini anlatan Mitchelmore, taslak raporun hazırlanmasının ardından İstanbul hakkında 4 çeşit karar alınabileceğini belirtti. Mitchelmore, ''Ya hiçbir şey olmamış gibi durum aynen devam edebilir, ya İstanbul 'Tehlikedeki Dünya Kültür Mirası' listesine alınabilir, ya Dünya Kültür Mirası listesinden çıkarılmaması için süre verilebilir ya da Dünya Kültür Mirası listesinden çıkarılabilir'' dedi. İstanbul'a 40 yıl önce geldiğini belirten Mitchelmore, şimdi gördüğünde üzüldüğü yerler olduğu gibi, çok iyi korunmuş yerler de bulunduğunu belirtti.

Koruma Konsepti
Koruma konseptinin çok iyi anlaşılması gerektiğini belirten Mitchelmore, korumanın bir bütünlük içinde ele alınması gerektiğini, tarihi yarımadanın yanı sıra Beyoğlu, Eyüp, Boğaz’ın iki yakası, Haliçve Adalar’ın da bu konseptte önem taşıdığını bildirdi.

İstanbul’da gördükleri en önemli eksikliğin koruma konseptinde “katılım ve diyalog eksikliği” olduğunu belirten Mitchelmore, “Koruma konseptinde katılımcı işbirliği çok önemli. Devlet, yerel yönetimler, sivil toplum ve uzmanlar daha fazla iletişim içinde olmalıdır” diye konuştu.

ICOMOS Kentsel Planlama Uzmanı ve Berlin Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Astrid Debold-Kritter de İstanbul’da çok çeşitli gruplarlagörüştüklerini, bilgilere ulaşmakta zorluk çekmediklerini ifade ederek, gerek uzmanlar, gerek sivil toplum örgütleri arasında kentin kıymetini çok iyi bilen kişiler olduğunu, önemli bir koruma bilincininde bulunduğunu söyledi.

Kentin korunmasında katılımcı işbirliğinin önemine dikkati çeken Debold-Kritter, karar alan ve etkilenen mekanizmaların iyi bir iletişim kurmaları durumunda koruma konseptinin daha iyi çalışır hale gelebileceğini kaydetti.

İstanbul’un çok önemli bir dünya kültür mirasına sahip olduğunu, koruma bilinci ve isteğinin bulunduğunu, sivil toplum örgütlerinde ciddi bir kapasite olduğunu vurgulayan Debold-Kritter, “İstanbul’da yapılan işlerden çok etkilendik. Olumlu izlenimlerle ayrılıyoruz” dedi. UNESCO temsilcileri daha sonra basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Debold-Kritter, raporun nasıl öğeler taşıyacağına ilişkin bir soruüzerine, bunu açıklayamayacaklarını söyledi.

İstanbul’daki “yüksek yapı ve kulelerin tarihi yarımadadan uzaktaolduğu, bunun koruma açısından olumsuzluk yaratıp yaratmadığına” ilişkin bir soruya Debold-Kritter, kulelerin tarihi yarımadadan da göründüğü yanıtını verdi.

David Mitchelmore da bir soru üzerine İstanbul’da koruma açısındanen fazla tehlikede olan yerlerin Zeyrek ve Süleymaniye bölgesi olduğunu kaydetti.

Mitchelmore, Galataport ve Dubai Kuleleri gibi projeler konusundaki düşüncesinin sorulması üzerine de İstanbul’a en iyi İstanbulluların sahip çıkabileceğini bildirdi.