Haberler

Allianoi'de perilerin çığlığı

Tarih: 13 Temmuz 2006 Kaynak: Cumhuriyet Yazan: Mehmet Faraç
Bir grup arkeolog, İzmir'in Bergama ilçesinde, dünyanın ayakta kalabilmiş en eski Roma çağı (Paşa) Ilıcası'nı da barındıran Allianoi ören yerini Yortanlı Barajı'nın sularından kurtarabilmek için 1998 yılından bu yana yoğun bir mücadele veriyor. Gönüllüler ise görkemli caddeler, anıtsal kapılar, köprüler, çeşmeler, seramik fırınları, göz kamaştırıcı mimari yapılar ve şifalı suları barındıran Allianoi'nin imdat çığlıklarını duyurmaya çalışıyor.

Her yıl dünyanın çeşitli ülkelerinden beş yüz bini aşkın tarih tutkunu, Akropol ve Asklepieion'u görmek için Bergama'ya geliyor. Allianoi ise Bergama'nın arkeolojik önemini arttırıyor. Kültür ve sanat festivali için bulunduğumuz Burhaniye'nin Ören bölgesinde, Club Orient'in sahibi, çevre aktivisti Birsel Lemke 'nin anlatımları üzerine yolumuz Bergama'ya düşüyor. İlçenin 18 kilometre kuzeydoğusuna yöneldiğimizde, bir Roma köprüsünün arkasına gizlenmiş dünyanın en eski sağlık merkezlerinden birinin hüzünlü ve gizemli yapıları bizi karşılıyor.

Bu görkemli ören yerini bağrında tutan İlya Çayı üzerinde, bölgede ikinci ürün olarak planlanan domates üretimi için Yortanlı Barajı inşa ediliyor. Barajın tamamlanmış gövdesi antik bölgenin bağrında kanser tümörü gibi duruyor!.. Yalnızca 50 yıl hizmet verebilecek baraj, 45 derece sıcaklıktaki termal suyuyla 1800 yıldır sağlık dağıtan Allianoi ören yerini, Bakırçay havzasının 670 hektarlık verimli topraklarını, tarihi kalıntıları ve ekolojik yaşamı tehdit ediyor.

Hidroterapi merkezi
Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet Yaraş ve ekibi, 9 bin 700 metrekarelik kapalı kullanım alanı ile Anadolu'daki şimdiye kadar görülen en büyük ve en iyi korunmuş ılıca olma özelliğini taşıyan ören yerini tamamen ortaya çıkarmak için 1998 yılından bu yana mücadele ediyor.

1. derecede SİT alanı ilan edilen bölgede özenle inşa edilmiş konutları ve dükkânları ile şehir planlamacılığı açısından örnek olacak bir tarihi yerleşimi ziyaret edilebilecek hale getiren Yaraş ve ekibi, kitle örgütlerinin yardımları, İzmir'de değişik meslek temsilcilerince oluşturulan Allianoi Girişim Grubu ve Bergama Yortanlı Kurtarma Derneği'nin çabalarıyla ayakta duruyor.

Türkiye'de bugüne kadar varlığı arkeolojik kazılarla ortaya çıkartılan çok az sayıda asklepion bulunduğunu belirten Yaraş, Yunanistan'da Epidaurus, Korinth, Kos, Anadolu'da ise Pergamon Asklepion'unu bunlardan en önemlileri olarak sayıyor. Yaraş, dünya kültür mirası listesine girebilecek olan Allianoi'de ortaya çıkarılan sağlık merkezinin, Pergamon'un antik çağdaki işlevi konusunda bir başka önemli noktayı gözler önüne serdiğini belirterek şunları anlatıyor:

''Allianoi ile birlikte Bergama'nın antik çağda başlı başına bir tıp merkezi olduğu anlaşılıyor. Bergama Asklepion'unda müzik ve telkinle psikoterapi uygulanırken, Allianoi'de uzun yıllar boyunca sıcak su kaynağından dolayı hidroterapi yapılıyor. Kazılarda çıkartılan Roma çağına ait bronz aletler, bu termal merkezinde cerrahi müdahalelerin de yapıldığını gösteriyor. Biri halen kullanılan çift kemerli Roma köprüsü ve ılıcanın çevresinde yoğunlaşan kazılar ise Allianoi'nin, sütunlu anıtsal caddeleri ve kesişen sokakları ile Roma çağındaki mühendislik ve şehircilik anlayışının ne kadar gelişkin olduğunu ortaya koyuyor.''
Kaderi Zeugma olmasın...
Bölgede erken tunç çağından Osmanlı dönemine kadar çok sayıda heykeltıraşlık malzemesi, metal kap, kemik, cam, sikke, seramik eser bulan uzmanlar, bunları Bergama Müzesi'nde koruma altında tutuyor. Arkeolojik bulgular, Allianoi'nin İÖ II. yüzyıldan İS XI. yüzyılın sonuna kadar, önemli bir sağlık yurdu olarak kullanıldığını gösteriyor.

Uzmanlar, Allianoi'un Yortanlı Barajı'nın suları altına gömülmesini engellemenin olanaklı olduğunu haykırıyor. Bu amaçla hazırladıkları projeyi geçen yıl DSİ Genel Müdürlüğü'ne gönderen uzmanlar, su tutma havzasında bulunan Allianoi'nin, radyal iki sedde ve bağlantı tüneli ile koruma altına alınabileceğine dikkat çekiyor. Ancak Kültür Bakanlığı yetkilileri kurtarma önerilerine kulak tıkıyor. Uzmanlar, barajın yapımında ısrar edilmesi halinde yalnızca Anadolu değil, dünya arkeolojisi için önemli bir değerin yok olacağını savunuyor.

Gövde inşaatı tamamlanan barajda şu an su tutulmuyor. Ancak Allianoi, domates sulaması için projelendirilen bu barajın tehdidi altında bulunuyor. Türkiye'de turizmin, tarım yatırımlarından çok daha büyük getirisi olduğunu bir türlü anlayamayanlar, yüzyıllar sonra termal hamamın duvarlarından sökülen su perisi Nymphe 'nin çığlıklarını duymakta aciz kalıyor.
YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
Bütün yorumları forumda okuyun!
Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.