Konya Ovası'ndaki göller ve dev tarım arazilerini sulayan akarsular birer birer kuruyor. Kuruyan Akşehir Gölü'nde balıkçılar, artık hububat ekiyor. Son bir kaç yılda ovada 60'a yakın çöküntü obruğu oluştu. Uzmanlar 'Obruklar her an bir yerleşimde de ortaya çıkabilir' diyor.

Türkiye'nin 'buğday ambarı' Konya Ovası, yağış azlığı ve yeraltı sularının bilinçsiz tüketilmesi nedeniyle çölleşiyor. Havzadaki göller ve akarsular, birer birer kurumaya başladı.

Nasreddin Hoca'nın maya çaldığı tarihi Akşehir Gölü tamamen kurudu. 10 yıl öncesine kadar 200'den fazla kuş türünün bulunduğu gölde kalan az sayıdaki pelikan da geçen yıl göç etti. 80'e yakın köy, artık kuruyan göl tabanında buğday, arpa ve haşhaş yetiştirip hayvan otlatıyor. Gölde hayvan otlatan 81 yaşındaki Mustafa Candan umutsuz: "Eskiden gölden 10-12 kilogram ağırlığında sazan ve yılan balığı çıkardı. Köylerin tamamı geçimini gölden çıkan balık, böcek ve kamıştan sağlardı. Şimdi ne balık kaldı ne kamış..."

Meke kurtulabilir
Meke Gölü'ndeyse büyüleyici mavilik yerini bataklığa bıraktı. Kötü koku nedeniyle Meke'ye artık turist gelmiyor. Bir zamanlar angıt, deli doğan gibi 100'e yakın kuş türünün kaynaştığı gölde tek bir kuş türü bile yaşamıyor. Meke'nin kuraklık ve bilinçsiz sulama kurbanı olduğunu söyleyen Karapınar Belediye Başkanı Mehmet Mugayıtoğlu'na göre hâlâ yapılabilecek bir şeyler var: "Bilinçsizlik 5 milyon yıllık mirası tüketti. Gölün bu durumu bizi çok üzüyor. MTA gölü besleyecek sondaj kuyuları açarsa gölün kurtulma şansı var."

Konya Ovası'ndaki tehlike göllerle sınırlı değil. Yeraltı sularının azalması nedeniyle Karabulut, Adayan, Nadir, Akşehir ve Saray çayları tamamen kurudu, Tuz Gölü'nü ve 2 bin kilometrekare tarım alanını besleyen İvriz Çayı da S.O.S. vermeye başladı.

Jeoloji Mühendisleri Odası ve Selçuk Üniversitesi (SÜ) de Konya Ovası'ndaki çöküntü obruklarını incelemeye aldı.

Obrukları tek tek dolaşan S.Ü Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Güler Göçmez uyardı: "Son birkaç yılda meydana gelen çöküntü obruklarının sayısı 60'ı buldu. Obrukların özellikle Karapınar çevresinde olması dikkat çekiyor. Obruklardaki su miktarı da her yıl 1.5- 2 metre azalıyor. Zaman zaman apartman boyunda oluşan bu obruklar her an yerleşim yerlerinde de ortaya çıkabilir. Şu an nerede ve ne zaman bir çöküntü olacağını tahmin etmemiz mümkün değil. Bunun için hemen havzanın tamamının jeolojik etüdü yapılmalı."

15 bin kaçak kuyu
Jeoloji Mühendisleri Odası Genel Başkanı İsmet Cengiz'se Konya Ovası'nda sulama amaçlı açılan 27 bin kuyudan 15 bininin kaçak olduğunu söyledi. Cengiz "DSİ istatistiklerine göre su miktarı her yıl bir metre düşüyor. Son 20 yılda 20 metre su kayboldu ama hâlâ denetim yok" dedi.