Haberler

Mahallelinin Gözünden 'Gülsuyu Gülensu'

Tarih: 7 Haziran 2007 Kaynak: Birgün Yazan: Murat Yaykın
İstanbul'da son yıllarda gecekondu bölgeleri üzerine geliştirilen, mekânda yaşayanların fikri alınmadan, yaşayanlar yok sayılarak hazırlanan, bütün bölgelerde proje alanlarının "seçkinleştirilmesi" hedefiyle kısa ya da orta vadede yoksulun emeğinin ve mülkünün zengine aktarılması ile sonuçlanacak "kentsel dönüşüm" projeleri bu bölgelerde yaşayan halka dayatıl-maya çalışılıyor. Bu mahallelerden biri de Maltepe'ye bağlı Gülsuyu-Gülensu mahalleleri. Dayanışmacı Planlama Atölyesi'nin Gülsuyu-Gülensu mahallelerinde yaptığı çalışmalara Fotoğraf Vakfı bünyesinde yürüttüğüm 'fotoğraf proje atölyesi' yazımın konusunu oluşturuyor. Atölye iki çalışmayı birden yürütüyor. Bunlardan biri atölyeye katılan fotoğrafçılara fotoğraf çekimlerinin bir proje konusu çerçevesinde nasıl yapılması gerektiği üzerine oluşturulan başlangıçtan sunuma kadar geçen evreyi kapsayan bir çalışma, diğeri ise gecekondu mahallesinde yaşayan insanlara kendi yaşamlarının ve yaşam alanlarının mahalleninin gözünden fotoğraflanması çalışması. ULİSfotoFEST kapsamında bir sergiyle sonuçlandırılmış ikinci atölyeyi sizlerle paylaşmadan önce mahalle hakkında biraz bilgi aktarayım. Aşağıdaki veriler Dayanışmacı Planlama Atölyesi'nden M.S.Ü Şehir Planlama Bölümü ve M.S.Ü Sosyoloji Bölümü eğitim görevlilerinin ve öğrencilerinin birlikte bölgede gerçekleştirdikleri alan taraması sonucu elde edilen verilerdir.

Gülsuyu-Gülensu mahalleleri jeolojik açıdan yerleşime uygun zemini, yüksek rakımlı ve temiz havalı olmaları, orman alanlarına, E-5 ve TEM gibi önemli ulaşım akslarına, Sabiha Gökçen Havalimanı'na, Kartal - Kadıköy raylı sistemine, Yeditepe ve Maltepe Üniversiteleri'nin kampuslarına ve büyük alışveriş merkezlerine yakınlıkları ve panaromik Marmara ve Adalar manzarasına sahip olmaları sebebiyle 'kentsel dönüşüm' projeleri için sermayeye rant kapısı olabilecek bir bölge olarak görülüyor.

1950'lerin sonunda göç ile başlayan süreçte çamurlu, zorlukla yürünen, altyapısız alan, kimi zaman el ele verip kanalizasyon sistemi oluşturarak, kimi zaman belediyeyi yol, köprü ve yaya geçidi yapmaya ikna ederek gitgide mahalleye dönüşmeye başlamış. Mahalleye ilk gelen Sivas ve Erzincan illerinden göç edenler çoğunlukta, bunların dışında, genel olarak mahalleye Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinden göç yaşanmış. Konu 'kentsel dönüşüm süreci' olunca, bu süreçte bilimin evrensel değerleriyle ile yerel bilginin harmanlanmasına ihtiyaç duyuldu ve üniversiteden, meslek kuruluşlarından ve sivil toplum kuruluşlarından destek alındı. Dayanışmacı Planlama Atölyesi adı verilen bu oluşuma Fotoğraf Vakfı'd a katılarak mahallelinin fotoğraf çekimlerinde katılımcı olduğu atölyeyi başlattı. Bunu da mahallede toplulukların yıkım gündemi dışında da bir araya gelme zeminleri oluşturmalarının mahalle kimliğinin oluşması ve güçlenmesinin yanısıra birlikteliği de zenginleştireceği fikrine inandığından asli amaçlarından biri olan görsel belgeleme işini üstlendi.

İlk iş, mahallelinin farklı kesimlerini temsil edebilecek fotoğrafa gönüllü kişileri bulmakla başladık. Gülsuyu-Gülensu Mahalleleri Güzelleştirme ve Yardımlaşma Demeği'nde dostlarımız aracılığla ev kadını, işçi, öğrenci, tekstil atölyelerinde çalışan bir kişi, emekli, işsiz, örgütlü-der-nek üyesi ve gençlerden oluşan grubumuzu oluşturduk. Atölyede 15 katılımcı vardı. Sahip oldukları fotoğraf makinelerinin kalitesi bizi ilgilendirmiyordu. Her türlü makineyi kabul etmiştik. Makinesi olan olmayanla paylaşacaktı. İlk gün ne istediğimizi anlattım. Yaşamlarını ve yaşam alanlarını çekeceklerdi. Herkes yaşadığı alanlarda ev, iş yeri, okul, sokak, kahvehane gibi zamanının büyük kısmını geçirdiği yerde, kendini, komşusunu, arkadaşını ya da alışveriş yaptığı esnafı çekecekti. Sonraki hafta mahallede kendini mutlu eden şeyleri, bir sonraki hafta sorun olarak gördüğü konuları fotoğraflamaya çalışacaklardı. Her hafta çektikleri fotoğrafları değerlendirerek ilerliyorduk. İki ay süren atölye üç bine yakın fotoğraf üretti. En önemlisi fotoğraf çekmeyi ve çektikleri fotoğrafların değerlendirilmesini sabırsızlıkla beklediklerini gözlemleyebiliyordum. Fotoğraflardan seçkiler yaparak bir slayt gösterisi ve elli fotoğraftık bir sergi oluşturduk. Sergi 12 Mayıs'ta mahallede, parkta, açık alanda ULİSfotoFEST kapsamında sergilendi. Sergi 18 Haziran-1 Temmuz arasında Nazım Hikmet Kültür Merke-zi'nde tekrar açılacak. Yine NHKM'de 19 Haziranda Kentler-Mahalleler-Sokaklar başlıklı benim de konuşmacı olduğum panelle sunumu yapılacak.
Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.