İstanbul Fatih'te 280 bin metrekarelik alanda gerçekleşecek yenileme çalışmalarına ilişkin avam proje 2 ay sonra tamamlanıyor. Belediye, projenin uygulama sürecinde yenileme alanında yer alan tescilli 230 tarihi eserin sahibine, üçlü öneri paketi götürecek. Projede kalmak isteyenlere, mülkünün büyüklüğünün en fazla yüzde 70'ine denk gelen büyüklükte mülk verilecek. Mülk sahipleri eş değer yeni bir ev isterse fark kadar para ödeyecek veya kamulaştırma bedelini alıp projeden çıkacak.

Toplam 280 bin metrekarelik alanda yer alan tarihi binaları yenileyecek olan Fatih Belediyesi, Fener-Ayvansaray Sahil Kesimi Yenileme Alanı projesi kapsamındaki tarihi bina sahiplerine üçlü öneri götürecek. Ayvansaray'dan başlayarak Fener iskelesine kadar olan sahil bölgesini kapsayan yenilenecek alanda gayrimenkulü bulunanlar mülklerinin karşılığında yeni projeden belli oranda pay alabilecek, eğer tarihi mülküne eş büyüklükte bir ev almak isterse üste para verecek. Örneğin 150 metrekarelik tarihi bir binaya sahip olanlara, ev sahil kısmında ise yüzde 70'i oranında yani 100 metrekarelik ev önerilecek. Ancak ev daha iç kısımlarda kalıyorsa 50 metrekarelik bir ev alabilecek. Yenileme projesinde kendi evinin büyüklüğünde bir ev sahibi olmak için ısrar edenlerin, aradaki fark kadar belediyeye ödeme yapması gerekecek. 5366 sayılı yenileme yasasına göre mülk sahiplerinin bu önerileri kabul etmemesi halinde, kamulaştırma bedelleri üzerinden evinin değerini tahsil ederek projeden ayrılması da mümkün. Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, hak sahiplerinin yeni yasaya göre bu üç öneriden birini kabul etmek zorunda olduğunu söyledi. Demir, "Eskiden bir proje sahibi mahkemeye gitse proje kilitleniyordu. Ancak yeni yasa bu tür sıkıntıların önüne geçiyor" dedi.

İlk kazma 1,5 yıl sonra
Tescilli 230 tarihi binayı ilgilendiren yenileme çalışmalarına ilişkin avam proje 2 ay sonra tamamlanıyor. Avam projenin tamamlanması ile birlikte ihalesini 18 Nisan'da Çalık Grubu'na ait GAP İnşaat'ın kazandığı 200 milyon dolarlık yenileme işinde uygulama projelerine geçilecek. Binaların dış cephelerinin korunarak iç kısmının güçlendirilip modernize edileceği ve çoğu terk edilmiş durumdaki 2-3 katlı binaların sahipleri ile görüşecek olan Fatih Belediyesi, yaklaşık 800 hak sahibine önce yeni projeyi anlatarak onları projeye entegre edecek. Belediye Başkanı Demir Türkiye'nin en büyük yenileme alanı projesinin 909 parselden oluştuğunu ve ilk kazmanın 1,5 yıl içinde vurulabileceğini söyledi.

AB'nin de projesi var
Fatih'de bu yenileme projesinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) fonları tarafından desteklenen bir başka proje daha bulunuyor. Fener Balat taraflarındaki 126 yapının restorasyonunu ilgilendiren Fener Balat rehabilitasyon projesi eylül ayında tamamlanacak. Proje kapsamında tarihi mimari yönü ön planda olan, kendini muhafaza eden tescilli binalar restore edilecek. Çocukların ve kadınların gelirlerine katkıda bulunmayı amaçlayan sosyal yönü de olan bu proje için AB'den 7 milyon euro kaynak sağlandı.

Çökme tehlikesi olan binaya 400 bin YTL fiyat istendi
Fatih'te sürdürülen her iki proje nedeniyle özellikle Fener-Balat gibi Haliç manzarası ve tarihi dokusu olan yerlerde gayrimenkul satıcıları yüksek fiyat istemeye başladı. Turyap Fatih Temsilcisi Serdar Bıdak, yapılan projelerin ilçenin çehresini değiştireceğini, bu nedenle şimdiden proje kapsamındaki yerlerdeki mülklere fahiş fiyatlar istendiğini söyledi. Bıdak, "Balat'ta bize 80 metrekarelik ara sokakta eski bir eve 400 bin YTL fiyat istediler. Oysa binaya üç kişi çıksanız hemen çökecek gibi ama yine de bu fiyatları isteyebiliyorlar" dedi.

Mavi Gayrimenkul yetkilisi Ceyhan Demirlikan da Fener Balat'ta evlerin 170 bin YTL'den başlayıp 300 bin euroya kadar satışa sunulduğunu söyledi. Demirlikan, "50'şer metrekareli 3-4 katlı binalar şu anda 170 bin YTL'ye satışa sunuluyorsa, bu projeler başlamadan önce bunlara en fazla 100 bin YTL isteniyordu. Piyasa her yerde olduğu gibi şu an bizde de durgun. Ama bu tür binalar meraklıları ve gelecekte prim yapacağını düşünenler alıp restore ederek kullanıyorlar" dedi.
Nur Ticaret'ten Nurettin Özkaya fiyatların yüksek olduğu bölgede yeni binalarda 120 metrekare dairelere 500 bin YTL bedel istendiğini söyledi. Özkaya, Balipaşa'da 130 metrekarelik bir yerin 480 bin YTL'ye satıldığını anlattı.

Oto galerileri gidiyor tekstilciler geliyor
Tarihi yarımadayla ilgili olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 2005 yılında aldığı karar ile Büyükşehir Belediyesi ve İçişleri Bakanlığı'nın kararlarına göre, otogalerileri ve tamirhaneler yarımadadan çıkartılacak. Millet Caddesi'nde olan otogalerilerini bu kapsamda çıkartmaya çalışan Fatih Belediyesi, galeri ve tamirhanelere son olarak 2007 yılı sonuna kadar süre tanıdı. Genelde büyük binaların alt katlarında yer alan galerilerin kesin gideceğini anlatan Belediye Başkanı Mustafa Demir onların yerine nelerin konumlanacağı konusunda bir sıkıntıları olduğunu söyledi. Demir, "Büyük jean mağazaları ile ilgili bir çalışma başlattık. Roman'la konuştuk, onlara gelin dedik. Buralar çok önemli yerler, prestij cadde haline dönüştüreceğiz. Hangi büyük markalar davetimizi kabul edip gelir bilemeyiz ama kesinlikle galerici ve tamirciler olmayacak" dedi.