Haberler

Sektöre büyük darbe

Tarih: 16 Ağustos 2007 Kaynak: Hürriyet Yazan: Meltem Kara
Son yıllarda marketçilerden sarraflara, tekstilcilerden ihracatçılara, tefecilerden kasaplara kadar sektörü tanıyan, tanımayan, gayrimenkul bereketinden nemalanmaya soyununca, sektörde korkulan oldu. Silivri’nin Çanta Beldesi’nde ve Beylikdüzü’nde depreme dayanıklı çelik evler yapacağını vaat eden AKS İnşaat’ın ortakları Nusret Görmüş ve Ailesi, topladıkları 60 milyon YTL’yle kayıplara karıştı. Faktoring şirketi Bayramoğlu da 15 milyon YTL’yi bulan alacağına karşılık, AKS’ın projelerine ihtiyati tedbir kararı koydurdu.

Konut talebinin doruk noktasına ulaşmasıyla birlikte düşük faiz, uzun vade rüzgarını arkasına alan gayrimenkul kuruluşları, son üç yıldır oluşan talebi karşılamak için peş peşe konut projelerini uygulamaya koydu. Marketçilerden sarraflara, tekstilcilerden ihracatçılara, tefecilerden kasaplara kadar sektörü tanıyan, tanımayan, gayrimenkul bereketinden nemalanmak için yatırıma soyundu.

Gayrimenkulde iştahları kabartan yüksek kár marjları, gözleri kararttı. İnşaata başlamadan müşteriyi kapmak isteyen maketçilere koştu. Korkuluktan panjura, sokak lambasından gece görünümüne kadar projelerin en küçük detayları bile maket ve üç boyutlu çizimlere kondu. Maket ve çizim atölyeleri altın çağını yaşadı. Binlerce proje peş peşe uygulamaya, temeller atılmadan paralar kasalara konmaya başlandı.

Sonunda korkulan oldu. Silivri’nin Çanta Beldesi’nde ve Beylikdüzü’nde depreme dayanıklı çelik evler yapmayı vaad eden AKS İnşaat’ın sahibi Nusret Görmüş ve Ailesi, ortakları Ali Rıza Yıldırım’la beraber topladıkları 60 milyon YTL’yi bir güzel ’Çanta’larına koyarak, tüydüler. Geride, konut sahibi olmak için tüm birikimlerini, sağdan soldan aldıkları borçları, gözlerini karartıp, Görmüş Ailesi’ne teslim eden ve sayıları bini bulan mağdurlar kaldı. Nusret Görmüş, sosyetenin tanınmış dekoratörlerinden Elif Görmüş’le birlikte, topladıkları paralarla ikinci balaylarını yaşarken, mağdurları da zararı en az kayıpla atlatmanın yollarını arıyor.

Ancak Görmüş Ailesi, bu vurgunla sadece mağdurlarına değil, seçimlerin kazasız atlatılmasıyla birlikte Eylül ayında atağa hazırlanan gayrimenkul sektörüne de darbe vurmuş oldu. Sağlıksız gelişen sektörü şimdi, "yeni ’Görmüş’ler çıkar mı?" endişesi sardı.

Silivri Çanta’da ArtCanadian, ArtCanadian Residence, Kınalı Evler ve Chantua Evleri, Beylikdüzü’nde de 2 bin 500 konutluk Çelik Evler projeleri için maket üzerinden para toplayan Anadolu Konut Sanayi’nin (AKS) Yönetim Kurulu Üyesi Ali Rıza Yıldırım, projelerine olan aşırı talebin nedenini "Stüdyo daire fiyatına villa satmalarını" gösteriyordu. Yıldırım ayrıca, rakiplerini aşırı kár marjlarıyla çalışmakla suçluyor ve "Fiyatlar abartılı bir şekilde yükseldi. Öyle ki 1 milyon dolara şehir dışında villa satıyorlar. Adam 3 milyon dolar verip, Boğaz’da oturur. Niye şehir dışına gitsin? Biz 139 bin YTL’ye villa satıyoruz ve bu projelerde hálá kárlıyız. Kár majlarında uçmamak lazım. Diğer projelerin fiyatları böyle olunca biz aradan sıyrılıp, rekor satışlar gerçekleştiriyoruz. Diğer projelerde milyonlar havada uçuyor" diye eleştiriyordu. Ama, sonunda milyonları ortaklarıyla birlikte uçuran, kendisi oldu.

Başbakanlığa dilekçe
AKS Konut Sanayi tarafından dolandırıldığını anlayan mağdurlar da şimdi bir araya gelerek toplu hareket etmeye çalışıyor. Bir yandan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a toplu halde dilekçe göndererek, yardım talebinde bulunurken, bir yandan da kimi yarım kalmış kimi de daha hiç başlanmamış olan evlerini tamamlatmanın yollarını arıyor. Mağdurlar, Başbakan Erdoğan’a gönderdikleri dilekçede, "İnşaatlarının yüzde 20’si yapılmış olan evlerimizin tamamlanmayacağı tehdidi ile karşı karşıyayız. Şirket adına bizimle görüşenler, sözleşmelerin imza yetkisi olmayan kişiler tarafından yapıldığını ve şirketin iflas ettiğini söylüyorlar. Ayrıca, şirket sahipleri sıfatıyla tanıdığımız Nusret Görmüş, Ali Yılmaz ve Gökhan YIldırım’ın nitelikli dolandırıcılık, sahte evrak düzenleme ve hileli iflas gibi 41 ayrı suçtan dolayı Ankara ve Çorum Mali Polisi tarafından arandığını öğrendik. Ayrıca, Bayramoğlu Faktoring adlı şirket de projelere ihtiyati tedbir kararı koydurmuş. Maketten satılan evler için imzalanan senetler, bu şirketin elinde. Şimdi ev alanlar, senetleri ödemeye zorlanıyor" ifadelerine yer verdi.

Tamamlatmanın bedeli
15 milyon YTL’yi bulan alacağına karşılık AKS’ın Çanta’da gerçekleştirdiği projelere ihtiyati tedbir kararı koyduran Bayramoğlu Faktoring yöneticilerinden Vahit Tanrıverdi, "Biz de mağdur durumdayız. Bu nedenle, proje üzerinde haciz kararı aldırdık. Ancak bu proje, mağdurların işbirliğiyle tamamlanabilir. Bunun için önce yarım kalmış inşaatların maliyet hesaplarının yapılması gerekiyor. Mağdurlar çıkan maliyeti karşılamayı üstlenirse, projeyi tamamlayabiliriz" dedi.

AKS mağdurları da şimdi projeler çerçevesinde bir araya gelerek, ortak hareket etmeye çalışıyor. İlk etapta, 13 kişiden oluşan bir komite kuran Çanta mağdurlarının Hukuk Danışmanı Ümit Gazioğlu, "Mağdurların en önemli sorunu tapularının bulunmaması oluşturuyor. Arazinin sahiplerinden alınması gerekiyor. Eğer arazi alınırsa, kooperatif kurularak ya da bir inşaat firmasıyla anlaşılarak projeyi devam ettirebiliriz. Arsa için verilen para, banka kredisiyle sağlanabileceği gibi inşaata talip firmanın da üstlenmesi söz konusu olabilir. Çünkü projenin içindeki satılmamış olan villalar da firmaya kar sağlayacak. Şu anda bazı inşaat firmalarıyla görüşüyoruz" dedi. Chantua projesinin Deniz Gülü tipinde 22, Deniz Yıldızı’nda 36, Deniz Atı’nda 34, Deniz Kızı’nda ise 79 satılmamış villa bulunuyor.

Kat irtifakı kurulmalı
Olumsuz durumla karşılaşmamak için öncelikle güvenilir bir inşaat firmasının seçilmesi gerektiğini söyleyen Reha Medin Emlak Hizmetleri Genel Müdürü Nabi Cücük, "Avukat nezdinde ayrıntılı bir sözleşme yapılması gerekir. En geçerli akit kurulu kat irtifakıdır. Bu sözleşme noterde yapılıp çıkarılmışsa kat irtifakı kütüğüne şerh edilmesi gerekir. Sözleşmede olası mağduriyetlerlerde ve aksaklıklarda ne gibi yöntem ve tazminatların olacağı ayrıntılı olarak belirtilmelidir" dedi.

Firmanın ekonomik durumunu araştırın
Uzun yıllardır maketten ev almanın sakıncalarını anlattığını söyleyen İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Sabri Ateş, "Maketten konut alırken çok dikkatli olunması gerekiyor. Piyasa eskiden ’yap-sat’ sistemi işliyordu. Sektöre herkesin girmesiyle sat-yap dönemi başladı. Tüketicileri daha önce firmaları araştırmaları konusunda uyardık. Arsa firmaya mı aittir, binayı bitirecek parası var mıdır, mali boyutları, finansal durumları nedir, araştırılması gerekiyor" dedi.

Tapu şart
İnşaat bitmeden kat mülkiyeti tapusunu almanın mümkün olmadığını belirten Century 21 Türkiye Genel Müdürü Ahmet Rauf Saatçi, "Ancak kat irtifak tapusu inşaat bitmeden de alınıyor. Proje üzerinden yapılan satışların önemli bir bölümü bu doğrultuda işlem görüyor, tapu sicil müdürlüğünce yapılan bir akde bağlı olarak kat irtifak tapusu veriliyor. Bunun dışında noter tarafından düzenlenen satış vaadi sözleşmesi ile gayrimenkul satışları yapılıyor. Hakların korunması da ancak tapuyla oluyor" dedi.

Danışman şirketler daha güvenli
Realıty World Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Hilmi Işıkören, tüketicilerin öncelikle projenin hangi firma tarafından gerçekleştirildiğini araşatırmasını öneriyor. Firmanın referanslarına da bakılmasının önemli olduğunu söyleyen Işıkören, "Projenin satış ve pazarlamasını şirketin kendi ekibinin mi yoksa uluslararası bir danışman şirket tarafından mı yapıldığını incelemek gerekiyor. Bunun için emlak danışmanlarından yardım almaktan çekinilmemeli" diye konuştu.

Cezai şartlar belirlenmeli
Müşterinin dikkat etmesi gereken en önemli unsurlardan birinin maket ölçeğinin doğru olup olmadığına bakmak olduğunu söyleyen Turyap Yönetim Kurulu Üyesi Başak Soner, "Makete bakarken ’bina dili’ni bilmek gerekir, aksi takdirde makette gösterilenle, satın alınan arasında ciddi farklar çıkabilir" dedi. Görmeden konut alınmaması önerisinde bulunan Soner, maketin yanıltıcı olabileceğini de sözlerine ekledi. Soner, "Yeterli cezai şart yoksa alıcı mağdur olur. Ev bitmez, teslimi gecikir, siteyse ortak alanlar bitmez, konutun içinde ıslak zeminler ya da mutfak-banyo yarım bırakılır. Tüm bunlar kesin şekil ve şarta bağlanmalı, cezai hüküm konulmalıdır. Ayrıca aidatlar ve ortak alanların kullanım hakkı sözleşmede geçmeli, sonradan giderlerin yüksek olmasından doğan şikayetler de gelebilir."
Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.