Yeni anayasada, devletin "koruması" altında bulunan kıyıların Özelleştirme Yasası kapsamında imara açılması planlanırken yerli ve yabancı yatırımcıların iştahını kabartıyor.
AKP hükümetince hazırlatılan yeni anayasada "Çevresel Haklar" adıyla yer alması beklenen kanun ile kıyıları plansız, ruhsatsız ve kaçak yapılaşma bekliyor. Anayasada, devletin "koruması" altında bulunan kıyıların Özelleştirme Yasası kapsamında imara açılması planlanırken yerli ve yabancı yatırımcıların iştahını kabartıyor. Yapılaşmaya en uygun mekânlar olmaları bakımından kıyı alanlarının birer otel, lokanta ya da eğlence mekânına dönüştürülmesine karşı çıkan CHP'li Bayındırlık Komisyonu üyesi Fevzi Topuz ve Mimarlar Odası'ndan Mücella Yapıcı , kıyıları "geri dönüşü olmayan" bir tehlikenin beklediğine dikkat çektiler.
AKP'nin "Tahsis Edilecek Kamu Arazileri" başlığıyla yayımladığı raporda, imara açılması planlanan 89 Hazine arazisinin 57'sinin kıyılar olması da kıyıların yatırımcılar eliyle tekelleşme tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını gösteriyor.
Kıyı alanlarını saran "beach" adı verilen işletmeler nedeniyle halkın denizden yararlanması, ancak maddi bir karşılıkla mümkün olabiliyor. Ayrıca kıyı alanlarına kurulan siteler ve tatil köylerinin de denizin içine kadar yerleştirdikleri bantlar ile işletme dışından gelen yurttaşların denizden yararlanmaları engellenerek "ayrıcalıklı bölgeler" oluşturuluyor.
'Özel kişilere menfaat sağlanacak'
CHP'li Bayındırlık Komisyonu Üyesi Fevzi Topuz, AKP hükümetinin kıyıları halkın kullanımına sunmaktan çok özel kişilere menfaat sağlama amacında olduğunu dile getirerek, "Bu, devletin buraları kendi yandaşlarına tahsis etmeye yetkili olduğu anlamına gelmiyor. Ancak Galataport projesinde denildiği gibi 'buralar halka açılacak' şeklindeki söylemler gerçeği yansıtmıyor. Yalnızca tüketime dönük olarak halka açılacak" diye konuştu.
TMMOB Mimarlar Odası'ndan Mücella Yapıcı, yeni anayasada yer alacak olan Kıyı Kanunu ile yeni turizm alanları olarak ilan edilen kıyıların özelleştirildiğini ifade ederek "Türkiye parsel parsel satılıyor" dedi. Mevcut anayasanın 43. maddesinde yer alan "Kıyılar devletin tasarrufu altındadır" ifadesinin yeni anayasadan kaldırılması durumunda kıyıların yargı yoluyla korunmasının da ortadan kalkacağı öngörüsünde bulunan Yapıcı, "bu yasa tasarısına yalnızca kıyılar değil sulak alanlar da katıldığı için 'yap-işlet-devret' modeli öne çıkacak. Bu, sermayeye peşkeş çekmek için yapılacak" dedi.