İnşaat hem ekonominin hem de istihdamın lokomotif sektörü sayılır. Bu sektördeki hareketlilik, çimentodan demire, fayanstan cama, ahşaptan vanaya kadar çok sayıda iş koluna canlılık kazandırır, aynı zamanda istihdama da çok önemli bir katkı sağlar.
Böylesine önemli olan inşaat sektöründen uzun süredir olumsuz sinyaller geliyordu. Dün BTSO Yönetim Kurulu Başkanvekili Ali Hazır yaptığı açıklamalarla ortaya çok ciddi bir tablo koydu ve açık açık sektörde tehlike çanlarının çaldığını ve durgunluğun eşiğine gelindiğini söyledi.
Konuştuğumuzda Hazır, demir satış firması sahibi ve BTSO meclis üyesi İsmail Ulubey'le birlikteydi. Daha sonra. Sektörü tam bir kıskaca sokan demir zamlarını Ulubey'le konuştuk. Ama önce Hazır`ın çarpıcı açıklamalarını vereyim.
"İflaslar olacak..."
Bakın Hazır inşaat sektörünü durgunluğa sürükleyen sorunlarla ilgili neler söyledi: "İnşaat sektöründe temel girdilerin başında demir geliyor. Demir fiyatına ise sürekli zam yapılıyor. Şu anda bin 850 YTL olan demir fiyatının yakın zamanda 2 bin 200 YTL'ye kadar çıkacağı ve hatta bu fiyata bile demir bulunamayacağı söyleniyor.
Demir fiyatındaki bu tırmanış devam ederken şimdi bir de beton fiyatına yüzde 10 oranında zam geldi. Böylece sektör tam bir kıskaç içine girdi. Sektörde herkes diken üstünde. Bu koşullar altında başlayan inşaatlar tamamlanmaz. Taahhütlerin yerine getirilmesi mümkün değil. Zamlar yüzünden müteahhitler iş bırakma ve hatta teminatlarını dahi yakma noktasına kadar geldi. Dolayısıyla çok büyük sorunlar ortaya çıkacak. İşler duracağından çok kişi işsiz kalacak. Bu durumda hükümetin çok önem verdiği TOKİ inşaatları da devam edemez. Çok süratli bir şekilde tedbir alınması lazım. Ben sektörün ciddi bir durgunluk içine gireceğini düşünüyorum. Bırakın 'olabilir mi'yi, kesinlikle iflaslar olabilir ve olacak. Binlerce inşaat firması bu işten çıkacak. Çok sayıda işçi işsiz kalacak. Bu yüzden inşaat müteahhitleri ve firmalarının kayıtlı bulunduğu BTSO Sanayi 12 Meslek Komitesini Salı günü acil toplantıya çağırdık. Toplantıda bir durum değerlendirmesi arkasından neler yapılabileceğini belirlemeye çalışacağız. Sesimizi hükümete duyurmaya çalışacağız. Böyle giderse taahhüt altına giren firmalar batar. Dengenin mutlaka sağlanması ve tedbir alınması gerekir."
"Günde 2 kez fiyat değişiyor..."
Hazır'ın ardından konuştuğum İsmail Ulubey de şunları söyledi: "Demir fiyatları çok istikrarsız. Günde altın gibi fiyatının 2 kez değiştiği oluyor. Sabah ayrı, öğleden sonra ayrı fiyat açıklanıyor. Kasım ayında demir fiyatı 900 YTL'ydi, şimdi bin 850 YTL. Son 6 ayda gelen zam oranı yüzde 100'ün üzerinde. Üstelik bu zamların nerede duracağı da belli değil. Fiyatlar hep yükseliyor. Sattığımız fiyata yerine mal koyamıyoruz. Biz de zor durumdayız. Bir hafta önce bin 550 YTL'den sattığım demiri bir hafta sonra bin 780 YTL'den aldım. Zamlara yetişebilmek mümkün değil. Böyle olunca biz de demir talep edenlere günlük fiyat veriyoruz.
Demir fiyatındaki bu artış dış talep yoğunluğundan oluyor. Talep arttıkça iç piyasa fiyatları da artıyor. İç piyasaya demir veren iki fabrika var. Diğerleri hep ihracata çalışıyor. Eskiden fiyatları Karabük Demir Çelik tesisleri belirlerdi, şimdi özel sektör belirliyor. Dışarıya bin 100-bin 200 dolardan demir satılıyor. O fiyatta içeriye yansıyor. Daha geçen hafta Katar'a 100 bin ton demir ihracat bağlantısı yapıldı. Talep çok büyük."
"Çimentoya da zam gelebilir..."
Zamlar konusunda dün Bursa Çimento Genel Koordinatörü Burhan Evcil'in de görüşünü aldım. Evcil "Çimentoda henüz zam yok ama betonda yüzde 10 oranında oldu. Biz 14 aydır fiyat ayarlaması yapmamıştık. Bu süre içinde motorin, kömür ve işçilik ücretlerinde önemli artışlar oldu. Bu artışlar betona yansıtıldı. Girdi maliyetlerindeki bu artışları iç talep daralmasından çimento fiyatlarımıza yansıtamadık. Çimentoya zam konusunu henüz konuşmadık ama yapılabilir de. Çimentoya da zam gelebilir. Ancak 'yarın yapacak mısınız' derseniz, bu şu anda gündemimizde yok" dedi.
Bu durumda; Çimentoya zam kapısının aralık bırakıldığı anlaşılıyor. Yani şimdilik tarihi belli değil. Çimentoya da zam gelirse ki, o da kaçınılmaz görünüyor; işte o zaman sektörden imdat çığlıkları daha yüksek sesle çıkmaya başlayacak!