İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, akşam yemeğinde bir araya geldiği Yeni Asır Yayın Grubu Başkanı Osman Gençer, gazete yötecileri ve köşe yazarlarına çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Yeni açılan Swissotel Grand Efes'teki yemekte Kocaoğlu, 4 yıllık başkanlık döneminde yaptıklarını, kente bakış açısını ve hedefleri konusundaki tüm soruları ayrıntılarıyla cevaplandırdı.

Beldelerin kapatılması kararının yanlış olduğunu belirten Kocaoğlu, "Birleştirseler daha iyi olurdu" dedi. Yerel seçimlere kısa bir süre kala Karşıyaka ve Konak'ın bölünerek Bayraklı ve Karabağlar'ın ilçe olmasını değerlendiren Kocaoğlu, "İkisinin de ilçe olmasını canıgönülden destekliyorum ama sınırlar belirlenirken yanlışlıklar yapıldı. Bornova'nın Manavkuyu, Osmangazi ve Mansuroğlu mahalleleri Bayraklı'da kalırsa Bayraklı'yı CHP'nin elinden kimse alamaz. 11 bin olan oy farkı tepkilerle 20 bine çıkar" dedi.

Mart ayında çıkarılan yasayla İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kalan 37 beldenin kapatılması kararlaştırılırken, Mordoğan, Büyükşehir sınırları dışına çıkarılarak kapatılacak beldeler arasında yer almaktan kurtuldu. Yasada ayrıca, nüfusu 2 binin altına düşen belediyelerin kapatılmasını öngören madde de yer aldı. Buna göre İzmir'de 7 olmak üzere Ege Bölgesi genelinde 139 belediyenin kapısına kilit vurulacak. Böylece İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırlarına giren 37 beldeyle birlikte Ege'de toplam 176 belediyenin kapısına kilit vurulmuş olacak.

Bayraklı'yı Alamazlar
Yeni Asır: İzmir'de 2 yeni ilçe kurulmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bayraklı ve Karabağlar'ın kendi özgün yapısı içinde ayrılması ve ilçe olmasında hiçbir sakınca yok. Ama, Büyükşehir sınırlarındaki beldelerin kapatılması farklı bir olay. Ankara'dan belli sorunları çözemiyoruz. Biz yerel yönetimleri güçlendirecek miyiz, yerel yönetimlere gerçekten güç mü vereceğiz yoksa kurulmuş hazır belediyeleri kapatacak mıyız? Burdaki belediye binaları, elemanlar yok olmayacak. Çünkü burada belediye hizmetleri yapılıyor. Yok edilen tek şey belediye başkanı ve arabası. Şube müdürünün de arabası olacak. O zaman geriye tek belediye başkanı kalıyor, belediye başkanı yok ediliyor. Bunu yapmaktansa köylerin hepsini mahalle yapıp, belediyelik haline getirmekle İl Özel İdaresi'ni tasfiye etmek gerekir. Özel İdare'de her ne kadar Meclis Başkanı varsa da Encümen başkanı Validir. Çünkü musluğun başında Encümen Başkanı vardır. Belediye Başkanı seçimle geliyor. Bir çaba gösteriyor, olanakları zorluyor. Beldesine hizmet götürmek için bize gelip başvuruyor, valiliğe gidiyor. Sadece takip etse, ufak tefek birşeyler yapsa bile fayda faydadır. Bu bir tercihtir. Bence beldelerin kapatılması yanlış bir karar.

YA: Peki beldelerin kapatılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Diyelim ki; Yukarı Kızılca Belediyesi kapatılıyor. Buraya 5 mahalle bağlarsın, köy bırakmazsın hepsi daha güçlü olur, hepsi mahalle olur. Böyle bir yönetim, köy muhtarlarını kaldırıp mahalle muhtarı yapmak bence daha uygun olur.

YA: Küçük beldelerde belediye başkanlarının belirlenmesi, meclisin oluşması çok farklı şekilde olur. Bunların belediye olarak kalması doğru olmaz mı?

Ben biraz önce çalıştım geldim bu konuları. Bağyurdu, Ören, Armutlu, Yukarı Kızılca. Bunların dördü de bir yerde. Birinin sınırı bitiyor, öbürünün ki başlıyor. Ören ve Armutlu orta noktada. Ören ya da Armutlu'yu belde yaptığın zaman oradaki Kemalpaşa'dan sonraki bütün yerleşim yerlerini kapsar. Dört belediyeyi bir belediye yaparsın olur biter.

YA: Ürkmez ve çevresindeki beldeler konusunda da durum aynı değil mi?

Öbür taraf da aynı. Gümüldür, Özdere, Ürkmez, Doğanbey'i de birleştirip tek bir belediye yapabilirsin. Ulukent, Asarlık, Harmandalı, Koyundere bunların hepsini de birleştirip tek belediye yapacaksın. Maltepe, Gerenköy, Seyrek, Bağarası hepsinin arasındaki mesafe 5 kilometre yok. Hepsi ip gibi dizilmiş, hepsini tek belediye yapacaksın. Zaten bunu otomatik olarak düşünebiliyorsun. Onda bir sıkıntı yok.

YA: Yeni Foça, Eski Foça'ya bağlanacak. Yazın nüfusu 100-200 bini buluyor. Yeni Foça mahalle olacak. Bu yanlış değil mi?

Evet, doğru çok yanlış. Yeni Foça Belediye Başkanı Osman Yurtseven, yaptığı belediye başkanlığı fedakarlık. Diş hekimliğini, Karşıyaka'da muayenehaneyi bırak gel, belediye başkanlığı yap. Bu tamamen gönül bağından dolayı.

Mavişehir'e Marina
YA: Bostanlı'da balıkçı barınağı var. Burada marina olabilir mi?

Mavişehir'de tripleks binaların önünü yat limanı olarak düşünüp 1/25 bin ölçekli nazım imar planına göre düzenleme yaptık. Zaten orada doğal bir liman var. Bostanlı'da Barınak Cafe'yi geçtikten sonraki bu bölüm doğal koy görünümünde bir yer. Orası için daha önce 1 trilyon 800 milyar liraya ihaleye çıkıldı, kimse girmedi. Oranın acilen ihaleye çıkılıp marina olması lazım. İnciraltı'ndaki balıkçı barınağı da Güzçelbahçe gibi bir yere götürülüp oranın da marina olması lazım. Kentin kuzeyi ve güneyine yapılacak yat limanları kente çok büyük hareketlilik getirir. Kenti güzelleştirir, cıvıl cıvıl olur. Konak Pier ve çevresinde akılcı bir proje, orasını canlandırır. Su, elektrik gelecek başka birşey yok ki. Bence Konak Pier ve civarı ideal bir yat limanı olur. Aynı dalgakıran, Konak tarafında da var.

YA: Mavişehir'e iskele yapılabilir mi?

Mavişehir'de iskele yapmak çok maliyetli. Oraya iskele yapıncaya kadar ben marinayı yaparım. Herkesin Çeşme Altınyunus Oteli, Dalyan gibi yerlerde teknesi var. Bu teknelerin buraya geldiğini düşünün; çok daha fazla işlevsellik olur. Karaburun'dan gelen yatın mutlaka uğrak yerlerinin olması lazım. Örneğin, Gülbahçe'de bir uğrak yeri mutlaka olmalı. Diyelim ki, fırtına çıktı kaptan hemen dümeni Gülbahçe'ye kırıp oraya sığınmalı.

YA: Yolcu vapurları çok eski. Bunları yenilemeyi düşünüyormusunuz?

Körfez'le boğazı, yarımada ile adayı aynı kefeye koymamak lazım. Körfez olması ve yarımada olması ulaşımın denizcilikte gelişmesini engelleyen bir faktör, adalar gibi değil. Ondan dolayı da potansiyel yok. Deniz taşımacılığında yolcu potansiyeli Bostanlı'da, Üçkuyular'da, Konak'ta, Karşıyaka'da var. Bizim hedefimiz şuydu. Elimizde 7 tane ekonomik ömrünü bitirmiş vapurun yerine İTÜ'ye proje hazırlatıp eski vapur dokusunu, dizaynını da verecek şekilde vapurlar yaptırmak istedik.

YA: Bizim yeni yapılacak vapurlar gemi gibi oldu galiba?

Evet. 6 tane yaptırmak için ihaleye çıktık. Mevzuata göre yüzde 10 avans verebiliyoruz. Avansı yüzde 30'a kadar da çıkarabiliyorsun ama verdiğin yüzde 30'luk avansın yüzde 20'sine Merkez Bankası'nın faizini uyguluyorsun. Ana para, geminin teslimine kalıyor. Tersanenin yapacağı gemileri kendisinin finanse etmesi gerekiyor. İkincisi tüm dünyada ve özellikle Türkiye'de, Akdeniz çanağında tüm tersaneler dolu. Önce 6, ardından 2 vapur alımı için ihaleye çıktık. İki ihalemize de kimse girmedi. Böyle bir handikap var. Biz bunu sürdüreceğiz ama mevzuatı da aşamıyoruz. Aşabilsek önce 6 tane alacaktık.

YA: Sorun ne?

Biz finansı sağlayamıyoruz. Kardeşim gemiyi kaç paraya yapacaksın? Diyelim ki 6 gemiyi 30 milyon YTL'ye alacaksın. Adama al sana 15 milyon YTL, ver bana teminat mektubunu diyeceksin. Sonra da 3'ünü şu kadar sürede teslim et diyeceksin. 3 gemiyi teslim aldığında da adama parasını vereceksin. Geri kalan üç gemi için nasılsa elinde teminat mektubu var. Mevzuat nedeniyle belediye olarak biz bunu diyemiyoruz. O zaman da adam benim ihaleme niye girsin ki?

YA: O zaman hazır gemi alalım.

Elden düşme gemi alamazsın. 50-100 kişilik gemiler bize uygun değil. Karaburun'a koydular olmadı. Mesela deniz otobüsü alıp yazın iki ay turlamak. Bir de turistik turlar yapılabilir.

YA: Ne kadar kamulaştırma yaptınız?

Bu güne kadar 260 milyon YTL kamulaştırma yaptık. Hazine'ye de bu süreçte 650 milyon borç ödedim. Ben parayı buluyorum.

YA: Kamulaştırmalar nerelerde yoğunlaştı?

Yol, kavşak yeni yollar açmak için, kısacası her çalışmada kamulaştırma yapıyorum. Büyük Çiğli'ye Evka 5'e, Ulukent'e kamulaştırma yaparak kavşak yapabiliyorum. Başka türlü yapamıyorum. Şimdi Hıfzısıhha'dan Karabağlar'a yol açıyorum. Burada 164 tane konut kamulaştırıyorum. Kadifekale eteklerindeki Roma Antik Tiyatrosu'nu gün ışığına çıkaracağız. Burada da kamuştırılacak 163 tane bina var. Agora'yı gün ışığına çıkarabilmek için şu ana kadar orada da 20 milyon YTL'ye yakın kamulaştırma yaptık. Kamulaştırdığımız yerin parasını takır takır ödüyoruz. Otobüs yolu yapmak için kamulaştırma yapıyoruz. Hamdi Dalan Kavşağı'nı Bornova'ya açmak için 20 milyon YTL kamulaştırma yaptık. Hamdi Dalan Kavşağı'nı yapınca Yavuz Caddesi'nden Mansuroğlu, Manavkuyu, Osmangazi, Atatürk, Evka 4 ayrıca Çiçek Mahallesi, Muhittin Erener, Bayraklı Çay Mahallesi hepsinin aksı oradan kuruluyor. Üç gidiş, üç geliş yol yapıyoruz. Burası tamamlanınca kesintisiz, lambaya takılmadan Bornova'ya geçiş olacak. Karayolları orasını Bayındır İnşaat'a ihale etmiş. Kamulaştıma yapamadığı için bugüne kadar kalmış. Biz kamulaştırmayı yapıp Karayolları'na devrettik. Karayolları orasını yaptırınca kavşak hizmete girecek. Yavuz Caddesi'nde 6 milyon YTL'lik kamulaştırma var. Diğerlerini kamulaştırdık sadece 6 binamız kaldı. Onları da en kısa sürede kamulaştırıp orasını da temizleyeceğiz.

YA: Bu kamulaştırmalar daha önceki belediyelerin ileriyi görememesinden mi kaynaklanıyor?

Günün koşullarına göre değerlendirdiğimizde 70'li yıllardaki göç fırtınasının önünde durmak mümkün değil. Avrupa'nın 250-300 yılda yaşadığı kentleşmeyi biz 30 yılda yaşadık. Hükümetin o zamanki durumu, ekonomisi belli.

YA: Yağmur suyu kanallarında sıkıntı sürüyor. Bu konuda ne yapmayı planlıyorsunuz?

Şimdi başka bir yöntem deniyoruz. Arkadaşlar üzerinde çalışıyor.

YA: Ege Üniversitesi Hastanesi-Bornova Merkez metro hattı neden Evka 3'te Adil Demir Sitesi ve trafik hastanesinin oradan geçirilmiyor? Böylesi daha işlevsel olmaz mı?

Ege Üniversitesi nedeniyle o bölgede çok büyük bir yoğunluk yaşanıyor. Bornova merkezde de çok büyük bir yoğunluk var. Evka 3 Yağhaneler'in oraya metro istasyonu yaptık. Oranın önemi şuradan geliyor: Hastanenin oradaki metro istasyonundaki semt garajını ve belediye otobüslerini oraya kaldırmayı planlıyoruz. Böylece hastane kavşağı da rahatlamış olacak. O zaman hastanenin oradaki metro istasyonuna otobüs gelmeyecek. Herkes Evka 3 istasyonunda metroya binecek. Orada Yağhaneler'in arka kısmında Bornova Belediyesi'nin 10 dönümlük arazisi vardı. Büyükşehir Belediyesi olarak oraya el koyduk. Bu araziye 5 katlı bina yapacağız. Birinci katında semt garajı, ikinci katında ise ESHOT otobüs garajı olacak. Diğer 3 katı da otopark olarak düzenleyeceğiz. Vatandaş arabasıyla gelip otoparka aracını park edecek. Oradan metroya binip istediği yere gidebilecek. Metro dediğin şey belirli bir hat üzerinde rantabl çalıştırıp beslersen verimli oluyor. Yoksa döndür babam döndür. Onun sonu yok. Uçak nasıl 100, 200 kilometreye gitmiyorsa 400 kilometreden sonra rantabl oluyorsa metro da belirli bir aks üzerinde rantabl oluyor.

YA: Bornova Metrosu binalardaki çatlaklar nedeniyle durdu. Neden daha önce hattın geçeceği güzergah üzerinde gerekli incelemeler yapılmadı?

Bornova Metrosu'nda Evka 3 ile Bornova merkez arasındaki çalışmaları çürük binalar nedeniyle şu an için durdurduk. Şu anda da burasının ne olacağı konusunda bir karar vermiş değiliz. Raporlara bakıp ona göre hareket edeceğiz. O hatta inşaat başlamadan önce zemin etüdlerini yaptık. Oradaki binaların niteliği belli. Kim açısından belli? Sen takip ettiysen, ben takip ettiysem belli. Başka kimse bilmiyor. Binaların hepsinde problem var. İşi elimize yüzümüze bulaştırdığımız filan yok. Çevre yolu geçen sene açılacaktı bu ayın sonuna yetiştirmeye çalışıyorlar. Burası Türkiye.

YA: Üçyol-Üçkuyular hattında iflas etmiş bir firmaya metro ihalesini neden verdiniz? Neden, böyle bir firmayı seçtiniz?

Burası benim çiftliğim değil ki? Benim işim olsaydı, Bayındır İnşaat'ı 1 yıl değil, 1 gün tutmazdım. 150 milyon YTL'lik iş yapıyorum. Çizerdim 2 milyon YTL'yi haydi Allah sana selamet versin kardeşim der Bayındır'ı gönderirdim, olur biterdi. Üçyol-Üçkuyular Metro Hattı'nın ihalesini yaptık, Bayındır İnşaat kazandı. Bayındır İnşaat'ın dosyası önüme geldi. Dosya son güne kadar yani 42'nci güne kadar masamda bekledi. Her sabah işe geliyorum dosyayı imzalamıyorum. Vakıflar Bankası Bayındır İnşaat'a ihaleye girmesi için geçici teminat mektubunu vermiş. Ondan sonra sözleşmeyi imzalaması için kati teminat mektubunu da vermiş. Avans teminat mektubuna gelmiş, durmuş. Bütün evraklar tamam. İhale sonucunu imzalamak zorundaydım. Vakıflar Bankası niye verdi, nasıl verdi bilemem. Bayındır İnşaat'ın verdiği 11 trilyon 800 milyar liralık teminat mektubunu Vakıflar Bankası'ndan tahsil ettim. Ben sizin saçınızı beğenmedim ihaleyi vermiyorum deme lüksümüz yok. Ben Bornova'da 6 inşaat yaptım. Hep aynı kalfa, boyacı, mobilyacıyla çalıştım. Adamdan memnunsam niye başkasını arayayım ki. Ama kamu da iş böyle yürümüyor işte.

YA: Üçyol Üçkuyular metro hattının tamamı seçimlere kadar yetişmeyecek. İstasyonları etap etap mı hizmete açacaksınız?

Üçyol Üçkuyular hattının tamamını açmak yerine etap etap yani istasyon-istasyon hizmete açmayı planlıyoruz. Çünkü dünyada uygulanan yöntem bu. Dünya bunu zaten böyle uyguluyor, bölüm bölüm açıyor. 2009 yerel seçimlerine kadar 5.5 kilometrelik tünelin tamamı bitmiş olacak. Bu işlerde en büyük handikap tünel. İzmir'in en zor yerinde çalışıyoruz. Her yer balçık, bir çok yerden yeraltı suyu çıkıyor. Zemin çok değişken.

Yemeğe Kimler Katıldı?
Osman Gençer
Rıdvan Kaynar
Hasan Çömlekçi
Kadir Sıvacı
Muzaffer Oktay
Meltem Seyis
Erkin Usman
Ahmet Yazıcıoğlu
Nevzat Dönmez
Durmuş Odabaşı
Selamettin Bayındır
Erhan Hartaç
Ertan Gürcaner
Süleyman Sağat
İsmail Uğural
Nilgün Çınar
Kemal Önderoğlu
Demet Koşay
Ergun Ulcay
Kadir Kemaloğlu
Sinan Yeniçeri