Bodrum Turgutreis'te Karya Krallığı döneminden kalma kaya gömütlerinin üzerine havuzlu binalar yapıldı.
Bodrum'un Turgutreis beldesindeki Karya Uygarlığı'ndan kalma 3 bin 500 yıllık kaya mezarlarının üzerine yüzme havuzlu villalar yapılması üzerine Arkeolog Prof. Dr. Fahri Işık, kaymakamlığa şikayette bulundu. Kaymakamlıkça inceleme başlatılırken, binalara 2006 yılında ruhsat verildiği, mezarların ise geçtiğimiz yıl koruma altına alındığı öne sürüldü.
Villaları 140 bin sterline satan Müteahhit İsa Şahinkaya, "Mezarlar inşaat yapılırken biraz tahribata uğramış olabilir, ama inşaat için tüm izinleri aldık. Sadece biz inşaat yapmıyoruz, herkes yapıyor" dedi.
Tahrip Edildi
Olay, Akdeniz Üniversitesi Tarih ve Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi arkeolog Prof. Dr. Fahri Işık, tarih araştırmacısı Özay Kartal ile birlikte Bodrum ve yarımadasındaki Karya Uygarlığı'na ait eserleri incelemesi ile ortaya çıktı.
Tarihi mezar odalarının merdivenlerinin tahrip edildiğini, bazı mezarların üzerine yüzme havuzu yapıldığı, kırılarak aralarından atık su boruları geçirildiğini belirleyen Prof. Dr. Işık, durumu belediyeye de haber verdi.
Bodrum ve yarımadasının Karya, Leleg ve Miken gibi üç önemli uygarlığın eserleriyle dünyanın en büyük açık hava arkeoloji parkı olduğunu belirten Prof. Dr. Işık, şöyle konuştu:
"Dünyanın en önemli uygarlıklarından biri olan Mikenler'e ait mezarlar ve odaları talan edilmiş, yetmemiş yüzme havuzlu villa haline getirilip satılmaya başlanmış. Bu kültür cinayetine bir an önce son verilmeli. Kültür hazinelerinin vatandaşların tapulu arsaları içerisinde olması onları tahrip edecekleri anlamına gelmez."
Turgutreis Belediyesi Fen İşleri ekipleri, kaya mezarlarının üzerindeki villalarda inceleme yaptı. İnşaat ruhsatı alınmış 6 villadan sadece birinin yüzme havuzunun kaçak olduğu tespit edildi. Villalara, kaya mezarlarının henüz tescilinin yapılmadığı 2006 yılında inşaat ruhsatı verildiği ortaya çıktı.
İzin Aldık
Müteahhit İsa Şahinkaya, villaları 140 bin sterline satışa çıkardığını belirterek, "Biz binaları kaba inşaat aşamasında aldık, bitirip satmaya başladık. Ayrıca bu mezarlar bizim tapulu arazimiz üzerinde. Şimdiye kadar birçok villa, bu mezarların bulunduğu alana yapıldı, satıldı ama sorun çıkmadı. Mezarlar inşaat yapılırken biraz tahribata uğramış olabilir ama bölgede inşaat için gerekli tüm izinleri aldık. Ayrıca mezarların üzerine sadece biz inşaat yapmıyoruz ki herkes yapıyor" diye konuştu.
Bodrum Kaymakamı Abdullah Kalkan ise Sualtı Arkeoloji Müzesi Müdürü Yaşar Yıldız'ı arayıp bölgede arkeologların ve uzmanların araştırma yapması için talimat verdiğini bildirdi. Kalkan, "Tarihi mekanlarımızı ve ören yerlerimizi korumakta güçlük çekiyoruz, ancak tarihi asla sahipsiz bırakmayız. Bu nedenle olayla ilgili soruşturma başlattım. Uzmanların hazırlayacağı raporun sonucunda suçlular hakkında hem idari hem adli soruşturma başlatıp savcılığa suç duyurusunda bulunacağız ve bölgeyi koruma altına alacağız" dedi.
Kaya mezarlarının bulunduğu mülkiyetle binaların yapıldığı mülkiyetin ayrı olduğunu kaydeden Turgutreis Belediye Başkanı Server Yazgan, kaya mezarlarının vatandaşın arsası içerisinde olmadığını söyledi. Havuzun ise projede görünmemesi yüzünden kaçak duruma düştüğünü belirten Yazgan, şunları söyledi: "O havuz inşaat ruhsatı verilirken, projesinde var olsaydı, ruhsatlı bir yapı halinde havuz olacaktı. Orada inşaat yapılmadan önce tescillenseydi sorun olmayacaktı. Eskiden köylüler hayvanlarını buralarda barındırırdı. Şimdi Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan 25 binlik çevre planı çerçevesinde oralarda binlik ve 5 binlik çalışmalar yapılıyor. Gerekli önlemler alınarak planlama çalışmaları devam ediyor."
Geçtiğimiz yıl korumaya alındı
Turgutreis'in Anavatan Partili Belediye Başkanı Ali Server Yazgan, bu alanın 2007 Şubat ayından itibaren Anıtlar Kurulu tarafından kültür varlığı tespiti yapılıp, koruma altına alındığını söyledi. Bu durumda kaya mezarlarının 25 metre çevresinde herhangi bir yapının Anıtlar Kurulu'nun iznine tabi olduğunu anlatan Yazgan, şunları söyledi:
"Buradaki işlemlerin dosyasını inceledik. 2006 Ocak ayında burası inşaat ruhsatına bağlanmış, yani koruma altına alınmadan yaklaşık bir yıl önce. İnşaat ruhsatı alındıktan sonra inşaatları yapılıp bitirilmiş. İskan ruhsatı bitirilmiş. Bizim tespit ettiğimiz vaziyet planında görünmeyen sadece bir havuz var. Yani sahibi tarafından kaçak yapıldığı tespit edildi. Tutanak tutuldu, mühürlendi ve Belediye Encümenine sevk edildi."