Haberler

Mimarca Bakışın Yansıları

Tarih: 23 Haziran 2008 Kaynak: Dünya Yazan: Feridun Andaç
Yazmak için yola çıkanların yerleşik düşünce kalıplarını aştıkları kesin.

Neden derseniz, yazı bir yolculuktur. Hem içte, hem dışta yapılan yolculuk. Zamanın taşıyıcı yüzü yansır bunların her birine.

Yazan birinin durduğu/ hayata baktığı yer bu nedenle önemlidir. Çünkü o yer, bakışımının biçimi/ rengi/ dokusu olarak yansır yazılarına.

Asıl mesleği mimarlık olan Gürhan Tümer hayata yazının içinden bakan biri. Yer duygusu, mekân bilgisi, edebiyat sezgisi/ birikimi onun bakışımının üç boyutlu halidir.

Öteden beri kente/ yere/ mekâna dair yazdıklarını ilgiyle okur, kendime taşıyıcı bulduğum yazarlar hanesine de kaydederim adını.

Yeni kitabı Mimarca Değinmeler'le (*) buluşunca; gene taşıyıcı yanlarıyla karşılaşacağımı biliyordum.

Sindire sindire okumalarımın arasına katmam da bu yüzdendi.

Onun, "her konuya 'mimarca' bakıyorum" dediklerine kapı aralamak için, kendime, dindirilmiş bir zaman, Otağtepe'de Boğaziçi'ni seyre alan bir yazı/ okuma mekân seçiyorum.

Önünüzdeki bir metin, bir kitap size özel bir okuma ân'ı/ zamanı sunuyor, elinize kalemi ve kâğıdı aldırıyorsa; orada yazarın/ ın bakışının zenginliği yatıyor demektir.

Kendi payıma Gürhan Tümer'in denemeleriyle (ki onu ilkten İnsan-Mekân İlişkileri ve Kafka kitabıyla tanımıştım) buluştuğumda; insan-mekân ilişkisinin anlamını/ boyutlarını bu denli derişik biçimde işleyen bakışın edebiyata taşınmasına, "edebi" olanı görmesine sevinmiştim demeliyim.

Bu duyguyu onun kotarıp ortaya her kitabında yaşadığımı da söylemeliyim.

Mimarca Değinmeler, bu anlamda, bir yer/ mekân kavrayış yolculuğuna da çıkardı beni yeniden.

Tümer, denemenin salt "bilgi"yle yazılamayacağının bilincindedir. Yolculuğu yazısının aurası kılması da bundandır. Giderek, bakıp görerek, anlayıp kavrayarak yazmayı seçenlerdendir.

Gösterir her bir şeyi sonunda okur(un)a. Taşıyıcı zamanın diliyle konuşması da bundandır.

Deneme, yeni bilgi/ yeni duyuş kanallarına sizi yöneltebilirse güzeldir, anlamlıdır, kalıcıdır.

O, bunu, sıklıkla yapan denemecilerimizdendir.

Bu nedenle, edebiyatın içinden gelen biri olarak, ona, "dışarlıklı" diye bakamam.

"Has edebiyat" yazarı, iyi denemecidir benim gözümde Gürhan Tümer.

Öğrenirim ondan birçok şeyi. Katılırım yolculuklarına, buluşurum çoğu kavşakta. Öyledir ki onun sözü/ bilgisi, sizde yeni duyuş/ seziş kanaları açar. Gezindiği dil iklimleri, yerin doğası, mekânın dili üzerine siz de düşünmeye başlarsınız onunla.

Tümer'in derleyici bakışına yansıyan her bir sözünde bir çağrı, bin bir çağrışım yatar.

İmlediği üzre, "mimarca" bakar, anlamaya çalışır, yorumsayıcı bir bakışla da bunları dillendirir.

Düşünen sözün, baktıran düşüncenin ardındadır o. Eni konu dönendiği yerin insana-mekâna dair olduğunu bildiğinizden; birbirine ulanarak yazılan denemelerinin her birinde tümleyici yan bulmanız doğal geliyor.

Gene de onda/ yazısında, gözlediğim bir şeyin altını çizmeden edemeyeceğim burada: mekân üzerine düşünce zenginliği içeren boyut.

Evet, onun yazısının nirengi noktası da diyebiliriz buna.

*Gürhan Tümer'in "mimarca" bakışının her bir söz aralığını okurken şunları da düşünmeden alamadım kendimi: Ülkemizde bir doktor, bir yargıç, bir mühendis, bir eğitimci, bir politikacı, bir berber, bir polis vb. durduğu/ yaşadığı yerden hayata, insana bakışını yazarak dillendirselerdi acaba nelerle yüzleştirirlerdi bizleriÖ

Yazmaya soyunsalardı bunların her biri, eminim ki, öncelikle kendi asal uğraşlarının gerçekliğiyle yüzleşeceklerdi.

Kendi işine/ uğraşına hem eleştirel, hem de kavrayıcı bir bakışla bakmayanların kendilerini yazıda gerçekleştirebileceklerine pek inanmam!

İşte Gürhan Tümer, "mimarca" bakışının yansılarında o kırılma noktasını yakalamış biri olarak çıkıyor karşımıza.

Okuyun Tümer'in Mimarca Değinmeler'ini bunu daha iyi göreceksinizdir eminim.

(*) Mimarca Değinmeler, Gürhan Tümer, 2008, YEM Yayın, 130 s.
Takvim
<<Temmuz 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.