Müzeye dönüştürülen Sakarya Meydan Savaşı’nın ulaştırma merkezi ve lojistik üssü olan Malıköy Tren İstasyonu açıldı.
Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından konuşan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, tören alanına bir konuşma metniyle geldiğini, fakat tören alanına girince heyecanlandığını ve koltuğa oturunca metni bırakıp ne hissediyorsa onu söylemeye karar verdiğini belirtti.

Sakarya Savaşı’nın yaşandığı günlerin gençlere ne kadar öğretilebildiği, gösterilebildiği konusunda kuşkuları bulunduğuna işaret eden Orgeneral Büyükanıt, Sakarya Savaşı’nın, Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası olduğunu belirtti.

Atatürk’ün, Sakarya Savaşı sırasında, “Hattı müdafaa yok, sathı müdafaa vardır, o satıh bütün vatandır” dediğini belirten Orgeneral Büyükanıt, şöyle konuştu:

“Çok müşkül durumlar yaşanıyor, tepeler birbir el değiştiriyor. Bir asker olarak hep düşünmüşümdür, acaba Sakarya mevzilerini Türk ordusu tutamasaydı, geride durabilecekleri yer Kızılırmak. Orada yeniden bir savunma hattı tesis edebilirler miydi? Benim değerlendirmem, bu hususun zor olacağı yönündedir. Dağılabilirdi de... Çok zayıf kalmıştık, çok zayiat vermiştik. Sakarya Savaşı’na rütbeli asker savaşı da derler. Komuta kademesinde çok ağır zayiatlar verdik. Dolayısıyla Sakarya, Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktasını oluşturuyor.”

Orgeneral Büyükanıt, bu duygularla Kara Kuvvetleri Komutanlığının ilk senesinde, “acaba Türk toplumuna, gençlere Sakarya Savaşlarını nasıl daha iyi gösterebiliriz?” sorusunu sorduğunu belirterek, şöyle devam etti:

“Bu nedenle Duatepe’de bir açık hava müzesi yapılmasını hayal ettim. Tabii böyle bir müzenin yapılmasında asker olarak kullanabileceğim bir para yoktu. Sayın Ulaştırma Bakanımızla bu konuyu görüştüm. Konuya büyük bir hassasiyet gösterdiler, projeyi sahiplendiler. Bu nedenle kendilerine ve çalışma arkadaşlarına çok teşekkür ediyorum.”

Malıköy’ün, savaşın yapıldığı Duatepe’ye kara yoluyla 44 kilometre, kuş uçuşu 35 kilometre olduğunu ifade eden Orgeneral Büyükanıt, burasının lojistik merkezi olarak kullanıldığını anlattı. Sakarya Savaşı’nın kazanılmasında şehitlerin, gazilerin kahramanlıklarının göz ardı edilemeyeceğini, bunun yanında bu zaferin arkasındaki en önemli hususun Ankara ile Polatlı arasındaki demir yolu olduğunu söyledi. Demir yolu ile nakledilemeyenlerin Haymana tarafından katırlarla yapıldığını ancak esas ikmal hattının burası olduğunu ifade eden Orgeneral Büyükanıt, “Dolayısıyla o zamanki demiryolcular da o savaşın birer kahramanıdır” dedi.

Demiryolcuların, trenin ahşap kısımlarını yakıp, yolda buldukları ağaçları keserek trenleri yürüttüklerini anlatan Orgeneral Büyükanıt, buradan cepheye insanların hepsinin canla başla çalıştıklarını vurguladı. Orgeneral Büyükanıt, “Çünkü Atatürk bu millete bir ruh vermiştir, bir inanç vermiştir, bir ülke vadetmiştir. İşte Malıköy burada o fonksiyonu yerine getirmiştir” diye konuştu.

Malıköy’ün aynı zamanda yaralıların tedavi edildiği yer olduğunu, iki uçaktan oluşan keşif maksatlı filonun burada konuşlandığını ifade eden Orgeneral Büyükanıt, şöyle konuştu:

“Ankara, Malıköy, Duatepe... Duatepe bölgesinde görsel olarak Sakarya Savaşı’nı anlatan modern bir müze yapılacak. Ağustos ayının ilk haftasında Zafertepe’nin hemen yanında demir yolu tünelinin üstünde 40 metre boyunda bir Mehmetçik heykeli batıya karşı ‘dur’ diyecek. Bunlar tamamlandığında hayalim, gençlerimizin Ankara’dan buharlı trenlere binip, buralara gelmeleri, buralarda hatıraların paylaşılması ve bilinçlenmeleri. Bunun da kısa zamanda olacağına kesin kanaat getirdim.”

Ulaştırma Bakanı Yıldırım
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da Sakarya Zaferi’nin, Türkiye’nin kaderini değiştiren ve dünyada emsaline az rastlanan bir kahramanlık destanı olduğunu belirtti.

Türkiye’nin son kalesi Ankara’nın düşme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı o günlerde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Büyük Atatürk’ün düşmana en anlamlı cevabı verdiğini ifade eden Yıldırım, “Sakarya Zaferi, Büyük Atatürk’ün ‘Ya İstiklal Ya Ölüm’ inancı ve şuuruyla kazanıldı. O günlerde birlik ve beraberlik içinde mücadele ettik ve bağımsızlığımızı kazandık” diye konuştu.

Bugün istiklal mücadelesinin ardından istikbal mücadelesinin aynı kararlılıkla, birlik ve beraberlik içinde sürdürüldüğünü dile getiren Yıldırım, “İstikbal mücadelemizde ana hedefimiz, Büyük Atatürk’ün çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkmak, insanımızı ülkesiyle, devletiyle, milletiyle, tarihiyle gurur duyan, geleceğe güvenle bakan saygın birer birey olarak görmek” dedi.

Havacılığı geliştirmek için projeler hazırladıklarını, hava yolunu halkın yolu haline getirdiklerini anlatan Yıldırım, Cumhuriyet tarihinin en büyük bölünmüş yol ve köy yolları projelerini başlattıklarını belirtti. Demir yollarının 2003 yılından sonra tekrar öncelikle ele alınmaya başladığını ifade eden Yıldırım, Malıköy-Polatlı’nın da hızlı demir yolu hatlarının ayrım noktası haline geldiğini vurguladı.

Ankara-İstanbul, Ankara-Konya demir yollarının inşasının devam ettiğini, Ankara-İzmir demir yolunun da yapımına yakında başlanacağına işaret eden Yıldırım, “Bu alan, bir yandan tarihe tanıklık ederken, bir yandan Atatürk’ün bize işaret ettiği çağdaş uygarlık seviyesinin bir gereği olan modern, hızlı demir yollarının merkezi haline gelmektedir. Geçmişle geleceği birleştiren ve ülkemizi gelecek asırlara taşıyacak önemli projelerin dönem noktası haline gelmiştir” dedi.

Yıldırım, ülkenin kalkınmasının gereklerinden birinin de bilgi toplumuna geçiş olduğunu, bu nedenle bilgiye erişimi kolaylaştıracak altyapının süratle kurulduğunu anlattı.

Tarih bilincinin önemine işaret eden Yıldırım, bu bilince sahip olmayan milletlerin, geleceğini inşa edemeyeceğini vurguladı. Geçmişini bilmeyen, geçmişini hatırlamayan milletlerin geleceğe yönelik planlarının da başarı şanslarının zayıf olduğunu vurgulayan Yıldırım, tarihte yaşanılan ölüm-kalım mücadelesinin hatıralarda tutulması amacıyla bu projenin hayata geçirildiğini belirtti.

Ulaştırma Bakanı Yıldırım, Malıköy İstasyonu Müzesi’ni takip edecek Kartaltepe’deki panoramik müze ile birlikte İstiklal Savaşı’nın dönüm noktası mekanların açık müze şeklinde milletin hizmetine sunulacağını ifade ederek, “İnsanımıza Sakarya Zaferi heyecanını yeniden yaşatacak bu alanların gündeme gelmesinde, ihya edilmesinde Genelkurmay Başkanlığı hiçbir fedakarlıktan kaçınmadı. TCDD, çalışmalara derhal başladı ve bu proje büyük bir kararlılıkla kısa sürede sonuçlandırılacaktır” diye konuştu.

Diğer Konuşmalar
Genelkurmay ATASE ve Değerlendirme Başkanı Hava Korgeneral Ziya Güler de tren istasyonunun tarihi dokuya uygun olarak Orgeneral Büyükanıt’ın direktifleri doğrultusunda yeniden düzenlendiğini belirtti. İstasyondaki 5 binanın revir, müze, istasyon binası, su kulesi ve çayevi olarak restore edildiğini ifade eden Korgeneral Güler, Sakarya Meydan Muharebesi şehitlerinin anılarını canlı tutabilmek için bir de şehitlik anıtının yapıldığını söyledi.

Müzede sergilenen obüs toplarının, dönemin askeri techizat ve kıyafetlerinin Kara Kuvvetleri Komutanlığınca karşılandığını dile getiren Korgeneral Güler, cephe tayyare bölüğünü temsilen bir pist yapıldığını ve burada sergilenen o günkü 2 uçağın benzerlerinin Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılarak müzeye bağışlandığını anlattı. Müzedeki sanat eserlerinin ressam ve heykeltıraşlar tarafından hazırlandığını belirten Korgeneral Güler, “Bu eserler, Türk halkının fedakarlığının ve vatan sevgisinin yüksek göstergesidir” dedi.

TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman da Malıköy Tren İstasyonu’nun Türk milletinin kaderini etkileyen stratejik bir yer olduğunu belirterek, Sakarya Meydan Savaşı’nda tren istasyonunun aynı zamanda revir, askeri mühimmat, lojistik ve uçak merkezi olarak hizmet verdiğini belirtti. Karaman, Sakarya Meydan Muharebesi’nin geçtiği yerlerin müze haline getirilmesi projesi kapsamında TCDD olarak buraya nostaljik tren seferleri düzenlemeyi planladıklarını bildirdi.

Açılış
Konuşmaların ardından, Orgeneral Büyükanıt ile Ulaştırma Bakanı Yıldırım, ATASE Başkanı Korgeneral Güler, TCDD Genel Müdürü Karaman ve Genelkurmay Başkanlığı Sanat Danışmanı Mehmet Özel’e plaket takdim ettiler.

Orgeneral Büyükanıt, Bakan Yıldırım, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Korgeneral Güler ve Karaman, birlikte müzenin kurdelesini keserek, açılışı gerçekleştirdiler.

Orgeneral Büyükanıt ve beraberindekiler müzeyi gezerek yetkililerden bilgi aldılar. Törene, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Metin Ataç, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aydoğan Babaoğlu, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Işık Koşaner, çok sayıda general ve subay ile vatandaşlar katıldı.

Gelecek Kuşaklara Tarihi Miras
Müze, 5 bin 713 şehit adına yapılan şehitlik anıtı, Mustafa Kemal Atatürk’ün sivil giysili anıtı, 1831 tarihli TCDD tarafından onarılan ve Sakarya Savaşı sırasında kullanılan tren, o zamanki uçakların aslına uygun yapılan 2 uçak ile istasyon binasından oluşuyor. Tren ve uçakların bulunduğu bölümler, uçak ve tren sesleri eşliğinde gezilebiliyor.

“Sakarya Meydan Savaşı’nın kazanılmasında ve Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlandırılıp Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında önemli bir rol oynayan” Malıköy Tren İstasyonu’nun restorasyonunda, Genelkurmay Başkanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD birlikte çalıştı.

İstasyon, “Sakarya Savaşı’nın ne kadar zor koşullar altında yapıldığını, bağımsızlığın hangi bedellerle kazanıldığını gelecek kuşaklara aktarmak” amacıyla müzeleştirildi. Kurtuluş Savaşı’nın heykellerle ve görsel materyallerle temsil edildiği müzede, o dönemde kullanılan demir yolu malzemeleri de sergileniyor.