9-11 Temmuz 2009 tarihlerinde Uluslararası Livenarch - Yaşanabilir Çevreler ve Mimarlık Kongresi'nin 4.sü Trabzon'da yapıldı.

İlki 4-7 Temmuz 2001 tarihlerinde Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü tarafından düzenlenen Uluslararası Livenarch Kongresi'nin ikincisi 1-4 Temmuz 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilmişti. 2007 Temmuz ayında önceki iki kongre gibi Trabzon'da gerçekleştirilen Livenarch Kongresi'nin 3. sünde "Mimarlıkta Bağlam" konusu irdelenmiş ve küreselleşme süreci ve bu sürecin mimarlık disiplinine etkileri farklı boyutlarıyla ele alınmıştı. 9-11 Temmuz arasında gerçekleşen bu yılki kongrede ise söz konusu süreç ve sonrası "Yapılanmalar (Yeniden Yapılanmalar ve Yapı Bozumlar)" temasıyla ele alındı.

Gelen bildirilerle Türkiye'nin neredeyse bütün devlet ve vakıf üniversitelerinin mimarlık, iç mimarlık ve şehir bölge planlama bölümlerinin temsil edildiği kongreye uluslararası düzeydeki ilgi de oldukça fazlaydı. Kongre bu yıl Kanada'dan İran'a, Amerika'dan Azerbaycan'a kadar birçok ülkeden gelen katılımcıları ağırladı, ayrıca kongreye İtalyan ve Yunanlılar'ın da ilgisi büyüktü.

Özellikle ulusal bildiri katılımının sayıca çokluğu ve niteliği konusunda Prof.Dr. Şengül Öymen Gür'ün şu sözleri kongrenin bu yılki havasını yansıtıyor: "Katılımın çokluğunu, Türk araştırmacısının konuya çok ciddi bir ilgi göstergesi olarak alıyorum. Kendilerini bu aydınlık bilinçlerinden dolayı kutlamak istiyorum. Çünkü ben Türkiye'de hem de en prestijli yerlerde katılım olmadığı için yapılamayan kongreler gördüm. Bu bakımdan araştırmacıların hepsi bence kutlanmaya ve teşekküre değer. İlk iki Livenarch'a hakemlerimiz ve davetli konuşmacılarımız dışında yabancı bildiri gelmemişti. Ne mutlu bize ki bu günlere taşıdık bu kutsal saydığımız görevi... Bizim içimiz rahat, sonraki nesillere kolay gele."

Kongreye Berlin Teknik Yüksekokulu'ndan Peter Arnke, Oulu Üniversitesi'nden Kaisa Broner-Bauer, Kastel Üniversitesi'nden Manuel Cuadro, Nebraska Üniversitesi'nden Wayne Drummond, Georgia Teknik Üniversitesi'nden Gocha Mikiashvili, Sarajevo Üniversitesi'nden Vjekoslava Sankoviæ Simèiæ, Berlin Teknik Yüksekokulu'ndan Karl Spies, Berlin Teknik Üniversitesi'nden Johannes Cramer ve Mimarlar Odası Genel Başkanı Bülent Tuna çağrılı konuşmacı olarak katıldı.

Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir Açılış Törenine Katılanlar Arasındaydı
Kongrenin açılış törenine akademisyenlerin yanı sıra Trabzon Valisi Recep Kızılcık, TMMOB Mimarlar Odası Genel Başkanı Bülend Tuna ve yerel yöneticiler de katıldı. Açılış töreninde konuşma yapan Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir şunları söyledi:

"90 yıllık süreci içerisinde, bugün kongrede tartışılacak alanlarda, belki ülke olarak sistemimizi kuramadığımız, en çok mahsurlarını yaşadığımız planlama, yapılaşma ve özellikle mimarlık alanında geçmişten biriken çok büyük problemler, gelecekle de alakalı ne yapacağımızı çok bilememe durumuyla karşı karşıyayız. Ama artık buna bir dur demenin, geleceğe ilişkin sistemimizi kurmanın vaktinin gelip geçtiğine inanıyoruz. Buna göre çalışmalarımızı başlattık. Şu anda ülkedeki yapı stokumuzun yüzde 60'ına yakınını yeniden yıkıp yapmak durumuyla karşı karşıyayız. Yeniden yıkıp yapmanın da çok mümkün olmayabileceğini düşündüğümüzde, sağlıklı bir dönüşüme tabi tutacak sistemleri oluşturmak durumundayız. Fakat bu çalışmaları yapmadan önce, bizim bugünden tezi yok, bundan sonra yapılacak olan çalışmalarla alakalı hem planlamada, hem yapımda, mimarlığın ve mühendisliğin en etkin, en verimli şekilde kullanılmasını, hem kentsel çevrelerde, hem kırsal çevrelerde, hem belli ölçekli projelerde, önümüzdeki 10 yıl, 20 yıl sonra yeniden dönüşüme tabi tutulmaya ihtiyaç duyabilecek yapılaşmalardan ülkemizi kurtarmamız gerektiğine inanıyoruz. Planlama sürecini sağlıklı işler hale getirmek durumundayız.

Yereldeki imkanları daraltmadan, katılımcılığı artırarak, çok iyi denetlenebilir, bakanlığımızı tüm planlama süreçlerine katkı sağlayan, politika üreten ve o süreçleri denetleyen bir bakanlığa dönüştürmek durumunda olduğumuzu biliyoruz. Planlama süreciyle bağlantılı, özellikle tasarımı artık sağlıklı mimarlık mesleğini icra eden mimarlarımızın ellerine teslim etmek durumundayız."

Malzeme kullanımıyla, projesiyle, teknik kurallarıyla sağlıklı, enerji konusunda verimli ve güvenli yapılara ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Demir, Mimarlık Meslek Yasası adı altında bir çalışmaları olduğunu da belirterek, "Bunları sizlerle paylaşacağız. Mimarlık fakültelerimizi, meslek örgütlerimizin meslek temsilcilerini, kamu kurum ve kuruluşlarını da bir araya getirip, görüş alıp, bu görüşleri olgunlaştırarak bir mutabakat zemini içerisinde önümüzdeki yasama döneminde yasalaştırmayı planlıyoruz," dedi.

Ayrıca artık Türkiye'de kamu ve özel yapı kavramının kaldırılıp, tüm yapıların yapı denetimi kapsamı içerisinde yer alması gerektiğini vurgulayan Demir, kırsal yapılaşmada artık mimarlığın ve mühendisliğin etkin olduğunu ama yöresel özelliklerin de bugüne taşınmış sağlıklı bir yapı oluşturması noktasında kararlı olduklarını anlattı.

Prof. Şengül Öymen Gür ise yaptığı açılış konuşmasında, küreselleşmenin toplumsal etkilerine dikkat çekerek "Her dünyalı kişi bugün, küresel bağımlılık halinin getirdiği imkan ve sınırlamalara tabi hale geldi. Mimarlık da öyle. Çünkü kaynaklar, ürünler ve fikirler dünyanın dört bir köşesinden temin edilir durumda" diye konuştu. Bu koşulların yeryüzünde güçlü ve zayıf odaklar yarattığını belirten Gür, "Bugün ezilen coğrafyalar, toplumlar, etnisiteler, cinsiyetler ve hatta yaş gruplarından söz ediyoruz. Diğer yandan kentsel peyzajın bozulması ve endüstri atık alanları çok çirkin çevreler ortaya çıkarıyor. Dünya nüfusunun görülmedik artışı ve özellikle kentsel nüfus artışları alt yapı ve destek sistemlerine büyük baskı yaratıyor. 21. yüzyılda gelişmesini tamamlayamamış dünyayı inanılmaz konut açığı bekliyor," dedi.

Konuşmasının ardından daha önce pek çok farklı mevkide öğrencileri olduğunu söyleyen ve ilk kez bir bakan öğrencisi olduğunu ekleyen Şengül Öymen Gür'e eski öğrencisi Bakan Mustafa Demir tarafından bir hediye takdim edildi. Şengül Öymen Gür de eski öğrencisi Demir'e gümüş işlemeli bir tablo hediye etti.

Poster Oturumu
Kongre kapsamında gerçekleştirilen ödüllü poster seçkisi sonucunda seçilen posterler ödüllendirildi.

Ödüllerin sahipleri şöyle: Gürkan Topaloğlu, Özgür Gültekin, Bahattin Küçük ve M. Lütfi Hidayetoğlu, Touraj Ashrafian ve N. Muazzen Ferdos, Mustafa Solmaz, Gül Avcı, Serhat Sezgin, Pınar Çalışır, Regaip Adem, Aynur Kotil.

Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu başkanlığında oluşan jüride tüm çağrılı konuşmacılar ve bilim kurulu üyeleri bulunuyordu. Uluslararası bir jüriden ödüle layık görülen öğrenciler ve mimarlar sevinçlerini gizleyemediler.