Haberler

Kalpten Gelen Bir Bina

Tarih: 22 Ekim 2009 Kaynak: Times Online Yazan: Tom Dyckhoff Çeviren: Derya Yazman
Göz ucuyla Richard Rogers'ın röportajını izliyorum. Cumartesi akşamı, Batı Londra, Hammersmith'deki Maggie Kanser Tedavi Merkezi, ikinci kez kazandığı Stirling Ödülleri'ni alana dek geçirdiği aşamaları anlatıyor. Acemi muhabir Rogers'a bir soru soruyor: "Bunun, Prens Charles'ı hiçe saymak olduğunu düşünüyor musunuz?" Rogers bunun üzerine babacan tavırıyla güler ve "Bu nasıl bir soru?" der. "Bu ne prensle ne de benle ilgili," diye ekler.

Komplo teorisyenler, duyuru Londra'daki Old Billingsgate Market'da ( Rogers ödül aldığında meşhur değildi) yankılandığında çalışıyorlardı. Bu, mimarlığa olan aşkının önemi, önceki iş ortağı Marco Goldschmied için ödenen 20,000 Dolar'lık ödülü ile vurgulandı.

"Stirling Ödülü'nün Richard Rogers'a verilmesi Prens Charles'ı aşağıladı mı?"diye ertesi gün soruldu. Cumartesi akşamı Rogers'ın inatçı kişiliği ile tanıştığımda - herşeye rağmen şakayla, "Chelsea Barracks hakkında konuşmuyorum, hayır," dedi. Bu adam başarı zamanlarında, onun son ve uzun süreçli Galler Prensi ile mücadelesini hatırlatmak istemiyor - Güneybatı Londra'daki arazi sahibi Qatari Diar adına Chelsea Hastanesi'nin yanında çok amaçlı kullanıma yönelik gelişim inşa projesini de terketmeye başladı. Fakat ortada başka bir neden var. Rogers'ın firması, Qatari Diar'a 2 milyon Dolar'lık dava açmak için hazırlanıyor.

Fakat bu yolda, Rogers haklı. Cumartesi'nin Stirling ödülü Prensle ya da Rogers'la alakalı değil. Stirling Ödülü, geçen sene İngiliz mimarisine en büyük katkısı olan mimara verilir. Fakat bu çok saçma. Bu senenin kazananların mimar değil, binalardı. Bu bina da Maggie'nin binasıydı. Peyzaj mimarı Maggie Jencks, Edinburgh'daki Western General Hospital (Batı Genel Hastanesi)'daki tedavisi sürerken hayır kurumu 1993'de açıldı. Ulusal sağlık sistemi yetkilileri kötü standartlarının aksine "mütevazı, kurumsal olmayan, kendimizi evimizde hissedebileceğimiz" bir rüya gördüklerini söyledi.

Kocası Charles Jencks, dünyanın en ünlü mimari yazarı oldu, fakat Maggie kanserden kurtulamadı. 16 yıl sonra tesis ettiği hayır kurumu binaları hakkında en derin muhafazakarlığı içinde en cesur mimari müşteri olmaya başladı. Binalar, Zaha Hadid, Frank Gehry, Wilkinson Eyre, Foreign Office Architects, Rem Koolhaas, Piers Gough, Kisho Kurokawa gibi ünlü mimarlar tarafından tasarlandı. Stirling Ödülü ise, Maggie'ninkine verildi.

Maggie, kurum için bir geri dönüştü. Rogers, "Bu benim için çok kişisel bir proje. Maggie'yi senelerdir tanırım. Onun hafızasına ve gayesine saygılıyım. Binalar konusunda ortada bir samimiyet olmak zorundaydı," diyor.

Bu küçük birşey - "sadece büyük bir ev," diye ekledi - her ne kadar gösterişli bir ev olsa da büyük portakal renkli duvar (Rogers, parlak renklere aşıktır), Fulham Saray Caddesi'nden binayı sarar. Fakat, üzerinde durulan şey, şeffaf olmayan pencere. Bu pencereler, iki katlı otobüsleri gözetlemek için yeteri kadar alçak ve seni asla dışarıdan izole etmeyen bir yapıya sahip.

Bu, Rogers için aşamalı olarak modele geri dönüş içinde en sonuncusu. 1990'larda onun politik çalışması yeni "Labour's Urban Task Force" üzerineydi. Fakat geçen beş sene içinde genç jenerasyonla birlikte - özellikle Ivan Harbour ve Graham Stirk - firma ismi "Rogers Stirk Harbour & Partners" olarak değişti. Harbour ve Stirk, son moda karşısında mimarlığı modernize ediyor. 2006'daki Stirling Ödülü ile Madrid Havaalanı'ndaki terminal binası, havaalanındaki yapıların hem sıcak hem de olağanüstü olabileceğini gösterdi.

Maggie, Rogers'ın Galler Prensi için yaptığı gibi eleştirilerine dikkat çekiyor. Bu onun mimarlığı ve insan ölçeğinde yapılabilecek en iyi şeyi. Anlaşılmaz bir geleneksellikle olmakla birlikte makinelerden ve modernizmden daha öte bişi. Eski dostu Norman Foster'ın binaları gibi tüm etkileyici ölçeği ile robot hissi veren teknolojik yapılar varken, Rogers'ın en modern binası gibi tüm çelik ve cam altından adeta kan pompalama özelliğine sahip. Rogers, "Maggie, ana çekirdekte bir insana sahip. Bence insanlar, modern mimarların en iyilerinin ne oldukları hakkında yanlış anlaşılmalara maruz kalıyor. Bu senin ve benim hakkımda olan birşey. Bizim ihtiyaçlarımız. Bence bizim mimarlarımız çok insancıl," diyor.

Rogers'ın ofisi kar paylaşımıyla halen ortaklıkla işletiliyor. Onun teorileri kamusal alan, cömertlik, tölerans, esneklik üzerine olup çalışmalarını orta sınıf, sosyalist ve insancıl aydınlar olarak ele alıyor. En önemlisi de, Rogers ve prensin birbirleri ile olan tutumlarında önemsiz bir etikin yer alması. Prensin sinirli tepkisine rağmen, Rogers'ın bu sene sağlık hizmeti binası ile Stirling kazanması ne kadar etkileyici.

Onlar nerede farklılık yaratıyor? Yüksek ideallerini nasıl başarabiliyorlar? Rogers "Diğerlerine benzemeden. Yaşına dürüst olmak zorundasın. İngilizler'in geleneklerini hissetmeleri modernlikten daha güçlü oluyor," diyor. Modernizmin bu ülkedeki ilk yansımalarına bakarsan eğer, tüm yaşananlar bir mücadele ve boğuşmaydı. Şu an halen bir mücadele içinde. Fakat ne inşa edildiğine bakılırsa, İngiliz modern mimarisi en iyiye doğru gidiyor," diye ekledi.

Rogers "Kötü senelerimiz oldu," diyor. Bunlar Pompidou ve Lloyds'u inşa ederken yaşadığımız mücadelelerdi. Galler'in Prensi ile 1980'lerin ortalarında olan ilk uyuşmazlık hiçbirine katkı sağlamadı.

Rogers, paylaştığı kişisel eşyalarını tasarladı. Onun özgür fikirleri inşa edilenle çatışır. 1980'lerde GLC müdürü Ken Livingstone ile South Bank üzerindeki ticari gelişimler üzerine mücadele etti. Rogers haklıydı. Çok amaçlı kullanım gelişimi şimdileri standartlaştı. Fakat tasarım fakirdi ve konforsuzdu. Onun mimari birikiminin daha çok Pompidou Merkezi ve sosyal evleri gibi tasarımları kapsamasını isterim. Rogers da "Her zaman bir uzlaşı vardır," diyerek iç çeker.

Cumartesi akşamı, yine aynı cümleleri duydum: "Rogers, tekrar?" "Daha genç biri hakkında ne düşünüyorsunuz?" 76 yaş, hiç de genç değil. Onun mimarlığı, yaşının kusurlarına sahip. Rogers'ın eleştirileri şu an Foster'ın eleştrilerinin yerini aldı. Fakat biz onu tüm tehlikelerimizden alıkoyuyoruz. Dürüst olun, Rogers gittiğinde onu çok özleyeceksiniz.

Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.