Londra'da faaliyet gösteren The Architecture Foundation tarafından her sene başka bir şehirle birlikte yürütülen değişim programının son ayağı 3 Temmuz'da İstanbul'dan Londra'ya gidecek mimarların bu çalışmanın ürünü olan kitabın tanıtım toplantısına katılımı ile sona eriyor. Programa katılımcı olarak seçilen mimarların İstanbul'da mimarlık pratiği üzerine yaptıkları tartışmaların toplandığı "İstanbul para-doksa" isimli kitabın tanıtımı aynı zamanda Londra Mimarlık Festivali'nin son etkinliklerinden biri olacak. Arkitera Mimarlık Merkezi ve Garanti Galeri'nin yerel destekçisi olduğu Londra-İstanbul mimarlık değişim programı kapsamında Londra'dan David Kohn, Studio Weave ve 00:/, İstanbul'dan Aslı Kıyak İngin, Boğaçhan Dündaralp (ddrlp) ve Nilüfer Kozikoğlu (Tuşpa NK) seçilmiş ve geçtiğimiz Kasım ayında Londra kökenli mimarlık ofislerinin İstanbul'a gelmesiyle programın ilk somut adımı atılmıştı.
İki yıldır devam eden bu değişim programının sonunda bir kitap yayınlanması baştan planlanmamıştı, böyle bir ürün fikri süreç içinde gelişti. Architecture Foundation öncekilerden farklı olarak bu seferki değişim programında seçilen mimarları bir yarışmaya davet etti. Konu, kurumun yeni taşındıkları binalarının teras katının Londra Mimarlık Festivali süresince kullanılabilecek şekilde düzenlenmesi idi. Değişim programının ruhuna daha uygun olacağı düşüncesiyle İstanbul'daki mimarların önerisiyle yarışma fikri ortak bir atölye çalışmasına dönüştürüldü. Bir aşamaya kadar Londra ve İstanbul kökenli mimarların birlikte yürüttüğü çalışmada ortaya çıkan alternatifler, yatırımcı firmanın tercihleri ve İngiltere'deki katı yapılaşma yönetmelikleri nedeniyle rafa kaldırıldı. Sadece temel güvenlik önlemlerinin alındığı ve temel gereksinimlerin karşılandığı basit bir düzenlemenin David Kohn tarafından projelendirilmesine karar verildi. Uygulama için ayrılan bütçenin bu karar ile rahatlaması üzerine Architecture Foundation, David Kohn haricindeki diğer beş mimara Mimarlık Festivali kapsamında düzenlenen terasta birer etkinlik yapmaları önerisinde bulundu.
Bunun üzerine İstanbul'dan katılan ekipler kendi paylarına düşen bütçeyi birleştirerek bu deneyimi bir yayınla kalıcı bir ürüne dönüştürmeyi tercih etti. Garanti Galeri'nin yanı sıra süreci başından beri yakından takip eden British Council'ın verdiği ek destekle bu yayının hayata geçirilmesi için yeterli kaynak yaratılmış oldu. Değişim programına İstanbul'dan katılan mimarların yakın çevrelerinden davet edilen akademisyen ve mimarlarla Garanti Galeri'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantılarında İstanbul'da mimarlık pratiği, mimarların pozisyonu ve metropolde mimari üretim gibi konular konuşuldu. Bu konuşmalar yayına hazır metinlere, metinler de Orhan Kolukısa'nın tasarımıyla "İstanbul para-doksa / Kent ve Mimarlık Üzerine Konuşmalar" isimli bir kitaba dönüştü. Editörlüğünü Pelin Derviş'in üstlendiği kitapta ayrıca konuşmaları bağlamsal bir zemine oturtan küçük bir İstanbul sözlüğü ile mimarların ikişer projesi yer alıyor.
Osmanlı Bankası Müzesi ve Robinson Crusoe'dan temin edilebilecek kitabın dili Türkçe ve İngilizce.
Kitap tanıtımı:İstanbul para-doksa / Kent ve Mimarlık Üzerine Konuşmalar
Boğaçhan Dündaralp, Asli Kıyak İngin, Nilüfer Kozikoğlu
Editör: Pelin Derviş
Garanti Galeri Yayınları
Editörden:
"Milyonlarca insanın yaşadığı bir metropol İstanbul. İnşai faaliyetler hiç bitmiyor, öyle ki ufuk çizgisi görünmez oldu. Sınırları da gitgide büyüyor, öyle ki bir kent olmaktan çoktan çıktı, o bir bölgeyi tanımlıyor artık. Binlerce yıllık tarihi birikimi, tekil restorasyon, yeniden işlevlendirme, yıkıp yeniden yapma projelerinin yanı sıra çeşitli ölçeklerde ve çok sayıda kentsel müdahalelerle sürekli can buluyor/veriyor, yeni yüzler ediniyor. İstanbul'a sadece böyle bakarak mimari üretim adına çok güçlü bir potansiyelin varlığından söz etmek mümkün olmalı... İstanbul'da mimarlık fakültesi olan üniversite sayısı 10. Mimari yayınların çoğu (süreli/süresiz) yine İstanbul'da basılıyor. Acaba bu mimarlık ortamında gerek düşünsel gerek fiziksel üretimle/katılımla ya da sadece tanık olarak var olmak ne demek? İstanbul'da yaşayan ve mimarlık pratiğini birbirinden farklı yaklaşımlarla, yollarla gerçekleştiren 45 yaş altı üç mimar bireysel deneyimlerinden hareketle bu metropol ve mimarlığı üzerine konuşmaya başlarsa ortaya neler dökülür? Ortaya dökülenler ne kadar öznel ya da ne kadar nesnel olur? İstanbul'da dillenen söylemlerle nasıl ilişkilenir? "istanbul para-doksa" ne eksiksiz bir mimarlık ortamı tariflemenin ne de yeni söylemler geliştirmenin peşinde. "istanbul para-doksa" bu kaygılardan uzak bir tartışmanın ürünü, en anlamlı tarafı da bu kimlikle günümüzden bir kesit sunuyor olması."