Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yassıada'ya "Demokrasi Müzesi" kurulması için harekete geçti. Konuyla ilgili ilk adımı atan bakanlık halen ordunun denetiminde bulunan Yassıada'yı resmen istedi.

Yassıada'nın devri için Milli Savunma Bakanlığı'ndan gelecek yazıyı bekleyen Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bu konuda iki hedefi olduğu öğrenildi. Bunlardan ilki, Yassıada'nın turizm potansiyelinin en güzel şekilde değerlendirilmesi. Bu kapsamda turizm projeleri devreye girecek. Günay'ın asıl hedefi ise Yassıada'ya, "Demokrasi Müzesi" kurmak.

Kültür ve Turizm Bakanlığı yaklaşık 10 ay önce, Maliye Bakanlığı'na başvurarak, "Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik" hükümleri çerçevesince turizm amaçlı olarak değerlendirilmek üzere Yassıada'nın tasarruf hakkının devrini istedi. Maliye Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında yazışmaların sürdüğü ve kısa bir süre içinde sonuçlanabileceği öğrenildi.

12 Eylül Utancı Katmerleniyor
Öte yandan tüm kamuoyunun ve Diyarbakır halkının 12 Eylül döneminde yaşananlarla yüzleşmek dile getirdiği, "Diyarbakır cezaevi 'Utanç Müzesi' olsun" talebiyle ilgili bir gelişme olmaması dikkat çekiyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan referandum süresince 12 Eylül'le yüzleşmek için 'evet' denilmesi çağrısında bulunmuştu. Diyarbakır mitinginde de aynı iddiayı dile getiren Erdoğan, Diyarbakır'a yeni cezaevini şöyle müjdelemişti: "Diyarbakır Cezaevi'ni kapatıyoruz. İlk işimiz yeni cezaevini yapıyoruz. Bitireceğiz ve o biter bitmez o malum cezaevini yıkacağız. Orası artık varlığı ile sürekli bize 12 Eylül'ü hatırlatmasın istiyoruz. İnşallah bu da bize nasip olacak."

"Diyarbakır İçin Adım Bekliyoruz"
Diyarbakır Cezaevi Gerçeğini Araştırma ve Adalet Komisyonu üyesi ve 78'liler Girişimi Sözcüsü Celalettin Can konuyla ilgili değerlendirmesinde, bakanlığın adımı olumlu karşıladıklarını ancak, daha büyük acıların yaşandığı Diyarbakır 5 No'lu Cezaevi'nin yıkılmasını engellemek ve müzeye dönüştürmek konusunda da Bakanlığın adım atması gerektiğini söyledi.

Can şunları kaydetti: "Acılar kıyaslanmaz ama çok daha büyük acıların yaşandığı Diyarbakır 5. No'lu Cezaevi'nin yıkılmasını engellemek ve bir insan hakları müzesine dönüştürülmesini de Kültür Bakanlığı'ndan bekliyoruz. Yassıada'ya olumlu yaklaşıldığı gibi, Diyarbakır Cezaevi'nin de bir insan hakları müzesine dönüştürülmesinde gelişme bekliyoruz."

Menderes'in İdam Kararı Burada Alındı
Yassıada, Doğu Roma İmparatorluğu döneminde 4. yüzyıl'dan itibaren bir sürgün yeri olarak kullanıldı. 12. yüzyıl'da Latinlerin ve 15. yüzyıl'da Rusların eline geçen adayla, İstanbul'un fethinden sonra uzun süre ilgilenilmedi. Ada, 1859'da İngiliz Sir Henry Bulwer tarafından satın alındı. Birkaç kez el değiştiren ada, 1950 yılında cebri icra yoluyla Maliye hazinesine ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığına devredildi.1952'de eğitim hizmetlerine açılan Yassada'da, 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi'nden sonra kurulan mahkemelerde, 9 ay 27 gün süren yargılama süreci sonunda 14 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapse mahkûm edilmesine karar verildi. Geri kalan 418 sanığa ise 6 ay ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları veya beraat kararı verildi. Demokrat Partililer (DP) yargılanmış ve Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu idama mahkûm edilmişlerdi. Yassıada Yargılamaları bittikten sonra, ada yeniden Deniz Kuvvetlerine teslim edilmiş ve buradaki eğitim faaliyetleri 1978'e kadar sürmüştü. Ada'yı bir süre İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi de kullandı.